Το βράδυ της 31ης Ιανουαρίου ο 20χρονος Άλκης Καμπανός έγινε το τελευταίο θύμα τυφλού οπαδικού μίσους, στην περιοχή Χαριλάου στη Θεσσαλονίκη. O Άλκης Καμπανός δεν ήταν οργανωμένος σε σύνδεσμο, δεν συμμετείχε σε επεισόδια, δεν προκάλεσε.
Σήμερα, σαράντα ημέρες μετά την άγρια δολοφονία του, η Ολομέλεια της Βουλής καλείται να τοποθετηθεί για μία σειρά διατάξεων που καθιερώνουν αυστηρότερη αντιμετώπιση μεμονωμένων ή οργανωμένων πράξεων οπαδικής βίας και επιδιώκουν, σύμφωνα με την κυβέρνηση, την κάθαρση του αθλητικού χώρου από τα κακοποιά στοιχεία που καπηλεύονται το όνομα, την ιστορία και το έμβλημα της κάθε ομάδας.
«Θεσπίζουμε ένα σαφές και αυστηρό πλαίσιο για τη λειτουργία των λεσχών φιλάθλων, που αποσκοπεί αφενός στην πιο αποτελεσματική εποπτεία τους και αφετέρου στην πρόληψη τέλεσης αδικημάτων αθλητικής βίας μέσω της αυστηροποίησης των ποινών. Παρέχουμε τα θεσμικά εργαλεία για την πιο αυστηρή και πιο αποτελεσματική εφαρμογή προγενέστερων ρυθμίσεων για τις λέσχες φιλάθλων, το πλαίσιο ποινών και τα διοικητικά μέτρα κατά της βίας, ώστε να θωρακιστεί το θεσμικό οπλοστάσιο απέναντι σε πράξεις οπαδικής βίας», δήλωσε ο υφυπουργός Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης, ο οποίος εξήγησε ότι αναστέλλεται η λειτουργία των λεσχών φιλάθλων και των παραρτημάτων τους έως τις 31 Ιουλίου, προκειμένου να έχουν τον χρόνο να εναρμονιστούν με τις νέες ρυθμίσεις. «Είμαστε υπέρ της ύπαρξης και νόμιμης λειτουργίας λεσχών φιλάθλων. Άλλο λέσχες φιλάθλων και άλλο ομάδες χούλιγκαν, τραμπούκων ή υποψηφίων δολοφόνων. Δεν έχουν απολύτως καμία σχέση», είπε ο υφυπουργός και κάλεσε τα κόμματα να πουν ξεκάθαρα εάν στηρίζουν την προσπάθεια να αποδοθεί μερίδιο ευθύνης και στις ομάδες και στις διοικήσεις ΠΑΕ, ΚΑΕ ή Ερασιτεχνικών Σωματείων. «Σας ζητώ, με το χέρι στην καρδιά, να μιλήσουμε με πράξεις και όχι με γενικόλογες ευχές, πιστεύοντας ότι θα έχετε πολιτικά ή κομματικά οφέλη απ’ αυτήν σας τη στάση», ανέφερε ο κ. Αυγενάκης.
Πληθώρα διατάξεων
Μέχρι σήμερα υπήρξε πληθώρα νόμων και διατάξεων, που επιχειρούσαν την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας με μέτρα, κυρίως, κατασταλτικού χαρακτήρα. Κάθε νόμος ή διάταξη, νομοθετική, διοικητική ή πειθαρχικού χαρακτήρα, κινούνταν σε αυστηρότερη κατεύθυνση. Παράλληλα, και ο χαρακτήρας της αστυνομικής εποπτείας μεταβαλλόταν για την αποτροπή των φαινομένων βίας, διαφοροποιείτο, προσαρμοζόταν, αναλόγως της κλιμάκωσης του φαινομένου. Το φαινόμενο της οπαδικής βίας μπορεί να μετατοπίστηκε από τα γήπεδα στις γειτονιές -άλλωστε για μεγάλο διάστημα τα γήπεδα ήταν άδεια λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας- όμως συνεχίζει να στερεί ζωές, συνεχίζει να πληγώνει τον αθλητισμό.
Στη συζήτηση που έγινε τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή, πολλές φορές τα κόμματα της αντιπολίτευσης επεσήμαναν πως οι ιδιοκτησίες των ομάδων και τα αθλητικά σωματεία και γνωρίζουν τους τρόπους και έχουν τους τρόπους να συγκρατήσουν τη βία. Υπογράμμισαν, εξάλλου, ότι οι διατάξεις που ψηφίζονται, επί σειρά ετών, δεν καταπολέμησαν τα αίτια του φαινομένου της οπαδικής βίας και γι’ αυτό υπήρξε αδυναμία στην αντιμετώπισή της.
Κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου, στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, «ναι» στο νομοσχέδιο δήλωσε η ΝΔ. «Όχι» δήλωσαν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ. Επιφύλαξη για την τελική στάση τους στην Ολομέλεια δήλωσαν Κίνημα Αλλαγής, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ25. «Να μπορούμε να φοράμε τη φανέλα της ομάδας μας, να υποστηρίζουμε αυτό που αγαπάμε, να είναι το γήπεδο γιορτή και όχι στίβος μάχης, να πάμε στο γήπεδο χωρίς μαχαίρια, λοστούς και όπλα», σημείωσε η εισηγήτρια της ΝΔ, Έλενα Ράπτη, αναφερόμενη στη στόχευση των μέτρων για την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας, η οποία στάθηκε ιδιαίτερα στην καθιέρωση ειδικού ποινικού αδικήματος για όλους όσοι κατά τη διάρκεια των αθλητικών αγώνων έχουν καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους και στην κατάργηση της κατ’ εξαίρεση δυνατότητας του δικαστηρίου να διατάξει την αναστολή εκτέλεσης της επιβληθείσας ποινής στον δράστη των πράξεων αθλητικής βίας, ώστε πλέον οι δράστες τέτοιων πράξεων να εκτίουν άμεσα και υποχρεωτικά την ποινή.
«Πρόκειται για μέτρα λαϊκίστικα, αναποτελεσματικά αλλά και επικίνδυνα», τόνισε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Κωνσταντίνος Μάρκου, ο οποίος ζήτησε θεσμοθέτηση ειδικής μόνιμης επιτροπής για την παρακολούθηση του φαινομένου της οπαδικής βίας και κατήγγειλε ότι το νομοσχέδιο εισάγει ως ξεχωριστό ποινικό αδίκημα την «κουκουλοφορία» στο γήπεδο, απειλώντας, μάλιστα, με ποινή φυλάκισης μέχρι πέντε χρόνια. Ο βουλευτής κάλεσε την κυβέρνηση να αναλογιστεί τον κίνδυνο, τα αυστηρότερα μέτρα, ως προς τις λέσχες και όχι ως προς τα σωματεία, να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτους πλέον χούλιγκαν που να μη βρίσκονται κάτω από καμία ομπρέλα. Είπε, επίσης, ότι οι ιδιοκτήτες των ομάδων έχουν τους τρόπους να αποβάλουν από τις κερκίδες τα πρωτοπαλίκαρα, δεν το κάνουν, όμως, αφού δεν τους χαλάνε χατίρι οι πολιτικοί με τους οποίους διαπλέκονται.
«Η οπαδική βία απαιτεί επένδυση στην πρόληψη και όχι στην καταστολή. Γι’ αυτό και δεν έχει αποτέλεσμα ο νόμος 4809/21 που ψηφίστηκε πριν οκτώ μήνες», υποστήριξε ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής, Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, πρσθέτοντας ότι «η αυστηροποίηση της νομοθεσίας, δεν είναι λύση», σημειώνοντας, μάλιστα, πως «ενδεχομένως να οδηγεί σε καταστρατήγηση της αναλογικότητας και να προκύψει δυσαναλογία μεταξύ εγκλήματος και ποινής».
«Οι οπαδικοί στρατοί -και μέσα σε αυτούς οι φασιστικές εγκληματικές συμμορίες που δρουν ανενόχλητες και σκορπούν τον τρόμο- είναι σύμφυτα με την επιχειρηματική δράση στον αθλητισμό. Τα φαινόμενα αυτά θα συνεχίσουν να υπάρχουν και θα κυριαρχούν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης.
Αν και σημείωσε ότι «το προλαμβάνειν είναι καλύτερο του θεραπεύειν», ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Μπούμπας, τόνισε ότι το κόμμα του είναι υπέρ ενός αυστηρού πλαισίου και υπέρ της τάχιστης εκδίκασης τέτοιων υποθέσεων.
«Όσο και να αυξήσετε τις ποινές, όσο κι αν αυστηροποιήσετε το πλαίσιο, η βία θα είναι εδώ, γιατί όχι μόνο δεν κάνετε τίποτα για να αντιμετωπίσετε τις αιτίες, αλλά αντιθέτως εφαρμόζετε πολιτικές που την υποθάλπουν», επεσήμανε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Σοφία Σακοράφα, συμπληρώνοντας πως θα συνεχίσουν να καθορίζουν τους όρους του παιχνιδιού «όλοι οι μεγαλοπαράγοντες, οι μεγαλοεπιχειρηματίες, που απόκτησαν τον έλεγχο των ομάδων για να αναβαθμίσουν την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους».
Αυστηρότερο πλαίσιο
Το νομοσχέδιο που συζητείται σήμερα στην Ολομέλεια έχει βασικό κορμό τις διατάξεις για την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας, σύμφωνα με τις οποίες:
Κάθε αθλητικό σωματείο, τμήμα αμειβομένων αθλητών ή αθλητική ανώνυμη εταιρεία μπορεί να έχει μόνο μία λέσχη και με προϋποθέσεις παραρτήματα. Έδρα της λέσχης θα είναι η έδρα του αθλητικού σωματείου, του τμήματος αμειβομένων αθλητών ή της αθλητικής ανώνυμης εταιρείας, το οποίο θα αναρτά υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του τα στοιχεία της λέσχης για λόγους διαφάνειας και νόμιμης δράσης της. Σε περίπτωση παραβίασης οποιασδήποτε υποχρέωσης που προβλέπεται στον ν. 2725/1999 για τις λέσχες, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μπορεί να ανακαλεί την ειδική αθλητική αναγνώριση, να επιβάλλει διοικητικά πρόστιμα και ποινή διεξαγωγής αγώνων χωρίς θεατές.
Για τη δημιουργία παραρτήματος λέσχης. Απαιτείται προσκόμιση δικαιολογητικών και τουλάχιστον 50 υποψήφια μέλη μόνιμοι κάτοικοι του δήμου όπου ιδρύεται η λέσχη. Αναστέλλεται ή και ανακαλείται η άδεια λειτουργίας λέσχης ή παραρτήματος εφόσον ασκηθεί ποινική δίωξη σε μέλος λέσχης ή παραρτήματος για συγκεκριμένα εγκλήματα αθλητικής βίας.
Αυξάνονται τα κατώτατα και ανώτατα όρια των προβλεπόμενων ποινών για τα αδικήματα της ρίψης αντικειμένων στον αγωνιστικό χώρο ή εναντίον άλλου, για τα αδικήματα της εισόδου στους αγωνιστικούς χώρους με σκοπό τη διατάραξη της ομαλής διεξαγωγής του αγώνα ή την πρόκληση επεισοδίων πριν, μετά ή κατά τη διάρκεια της αθλητικής συνάντησης.
Καθιερώνεται ειδικό ποινικό αδίκημα για όλους όσοι κατά τη διάρκεια των αθλητικών αγώνων έχουν καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους, δυσχεραίνοντας την ανίχνευση και καταγραφή τους από τις συσκευές καταγραφής εικόνας που λειτουργούν εντός των αγωνιστικών χώρων, καθώς και την ταυτοποίησή τους.
Καθιερώνεται η υποχρεωτική επιβολή περιοριστικών όρων στο δράστη εγκλημάτων αθλητικής βίας, όταν η εκδίκαση της υπόθεσης αναβάλλεται για οποιονδήποτε λόγο στην αυτόφωρη ή την τακτική διαδικασία.
Καταργείται η κατ’ εξαίρεση δυνατότητα του δικαστηρίου να διατάξει την αναστολή εκτέλεσης της επιβληθείσας ποινής στον δράστη των πράξεων αθλητικής βίας. Πλέον, οι δράστες τέτοιων πράξεων θα εκτίουν άμεσα και υποχρεωτικά την ποινή. Προβλέπεται η απαγόρευση της αναστολής εκτέλεσης της ποινής που επιβλήθηκε και η μετατροπή της στερητικής της ελευθερίας ποινής σε παροχή κοινωφελούς εργασίας.
Συστήνεται, στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ψηφιακό Μητρώο Μελών των λεσχών φιλάθλων, με στόχο την πιο αποτελεσματική εποπτεία των αθλητικών σωματείων, των τμημάτων αμειβομένων αθλητών και των αθλητικών ανωνύμων εταιρειών, επί των αναγνωρισμένων λεσχών τους και των οργανωμένων φιλάθλων μελών τους αλλά και τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης στο εν λόγω μητρώο από την Αστυνομική Διεύθυνση Πρόληψης Αθλητικής Βίας.
Επεκτείνεται η δυνατότητα του αρμόδιου οργάνου του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού να επιβάλει περαιτέρω διοικητικά μέτρα για την αντιμετώπιση φαινομένων βίας που σχετίζονται με τον αθλητισμό. Επίσης, η Διαρκής Επιτροπή για την Αντιμετώπιση της Βίας θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμα για επεισόδια εντός ή εκτός αγωνιστικών χώρων, μη παροχή στοιχείων από τα αθλητικά σωματεία, τα τμήματα αμειβομένων αθλητών, τις αθλητικές ανώνυμες εταιρείες, περιπτώσεις παρότρυνσης, υποκίνησης, ενθάρρυνσης ή επιδοκιμασίας επεισοδίων, ρατσιστικών συμπεριφορών, και εν γένει, φαινομένων βίας από τον έντυπο, ηλεκτρονικό Τύπο και από το διαδίκτυο.
Προβλέπεται πως λύεται άμεσα και αυτοδίκαια η σύμβαση μίσθωσης ή παραχώρησης χρήσης ακινήτου για τη στέγαση λέσχες, αν μέσα σε τρεις μήνες από τη σύναψη της σύμβασης μίσθωσης δεν χορηγηθεί στη λέσχη η απαιτούμενη άδεια της αστυνομικής Αρχής. Αναλόγως, επιβάλλεται πρόστιμο και στον εκμισθωτή που μισθώνει ή ανέχεται τη συνέχιση της μίσθωσης χωρίς την απαιτούμενη άδεια της αστυνομικής Αρχής.
Αναστέλλεται από την έναρξη ισχύος του νόμου και μέχρι 31 Ιουλίου 2022 η λειτουργία των λεσχών φιλάθλων, των παραρτημάτων τους, των γραφείων και εντευκτηρίων τους για λόγους δημόσιας τάξης.
Κυβέρνηση, κόμματα
Στα όσα συνέβησαν στην περιοχή Χαριλάου της Θεσσαλονίκης, όπου ο 19χρονος Άλκης Καμπανός έπεσε νεκρός από τα χτυπήματα ομάδας χούλιγκαν, έχει αναφερθεί ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. «Έχουμε δυνατότητες στο νομικό πλαίσιο για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τέτοια φαινόμενα βίας. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Πολύ εύκολες αναστολές στις ποινές, οι οποίες δίνονται. Πολύ συχνό φαινόμενο. Προτιμώ κάποιος να μην παίρνει αναστολή και να μπαίνει λίγο μέσα, παρά να παίρνει αναστολή, να είναι έξω και να κάνει πάλι τα ίδια. Αν κάποιοι λίγοι χούλιγκανς είναι στα κάγκελα… ξύδι! Λυπάμαι. Δεν είναι αυτό το ελληνικό ποδόσφαιρο», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος μίλησε και για τις ΠΑΕ, τονίζοντας ότι «δεν είναι αμέτοχες των ευθυνών τους σε αυτό το οποίο συμβαίνει στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ήδη από το 2019 υπάρχει ένα πλαίσιο, το οποίο έχει αυστηροποιηθεί, αλλά πάρα πολλές λέσχες φιλάθλων λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Αυτό θα αλλάξει».
H αξιωματική αντιπολίτευση, επέρριψε ευθύνες στην κυβέρνηση για την έξαρση των φαινομένων οπαδικής βίας. «Ο χώρος του αθλητισμού και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία θρηνούν για την αποτρόπαια δολοφονία του Άλκη Καμπανού, ενός νέου ανθρώπου που απλά αγαπούσε την ομάδα του και τον αθλητισμό», ανέφεραν σε επίκαιρη επερώτηση 44 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι σημείωσαν ότι «όλα τα στοιχεία συντείνουν στο εξαιρετικά ανησυχητικό συμπέρασμα ότι τo φαινόμενο της βίας, με αφορμή ή πρόσχημα τον αθλητισμό, βρίσκεται και πάλι σε έξαρση». Οι βουλευτές αναφέρονταν σε «καταγγελίες μαζικών φορέων αλλά και δημοσιεύματα του Τύπου, σύμφωνα με τα οποία, σε κάποιες Λέσχες Φιλάθλων φέρεται να έχουν εισχωρήσει ακροδεξιές ομάδες που δρουν κατά το πρότυπο των ταγμάτων εφόδου της εγκληματικής οργάνωσης “Χρυσή Αυγή”, προβαίνοντας σε πράξεις ακραίας βίας».
«Η τραγική αφορμή της δολοφονίας του Άλκη Καμπανού μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα ώστε η Πολιτεία να επιφέρει ένα καίριο πλήγμα στις εγκληματικές οργανώσεις που χρησιμοποιούν τον “οπαδικό” μανδύα για να διευρύνουν τη δραστηριότητά τους, συχνά, δε, εμφορούνται από ακροδεξιές ή και νεοναζιστικές ιδέες», επεσήμανε το Κίνημα Αλλαγής, υπογραμμίζοντας ότι η οπαδική βία «έχει εξελιχθεί σε μορφή οργανωμένου εγκλήματος με σταθερή δομή, διάρκεια στον χρόνο και στόχο την τέλεση διάφορων κακουργημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωποκτονιών».
«Η οπαδική βία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με επιχειρηματικά συμφέροντα στον αθλητισμό, αλλά και την εγκληματική δράση φασιστικών συμμοριών», ανέφερε το ΚΚΕ και κατήγγειλε ότι «η επιχειρηματική δράση στον αθλητισμό, για να μπορέσει να πετύχει τους στόχους της, χρειάζεται και τους “στρατούς” για να επιβάλλουν τις επιδιώξεις υπερπροέδρων και μεγαλοπαραγόντων». «Οι οπαδικοί αυτοί “στρατοί” αποτελούν παραγωγικό φυτώριο για τις φασιστικές και εγκληματικές συμμορίες, που δρουν ανενόχλητες και σκορπούν τον τρόμο και τον θάνατο στα σχολεία και στις γειτονιές», πρόσθεσε.
Να γίνουν πιο αυστηρές οι ποινές για την οπαδική βία και να είναι αμετάκλητες, ζήτησε, στη συζήτηση που έγινε τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή, η Ελληνική Λύση, και σημείωσε ότι πρέπει να εκδικάζονται κατά προτεραιότητα οι υποθέσεις οπαδικής βίας. «Φτιάξατε ορδές οπαδών νέων χωρίς ιδανικά και χωρίς αντίληψη. Αφήσατε τους προέδρους των ομάδων να ελέγχουν αυτές τις ορδές που σφάζουν κόσμο στον δρόμο. Ο φασισμός και ο ναζισμός δεν είναι ιδεολογία, είναι νοοτροπία. Οφείλεται στην έλλειψη παιδείας και αγωγής των παιδιών. Και πρέπει να καταδικάζονται από όλους», δήλωσε ο Κυριάκος Βελόπουλος.
«Οι αποκαλύψεις για την εμπλοκή των δραστών στη Θεσσαλονίκη, που επιτέθηκαν σε παρέα φιλάθλων με την τραγική κατάληξη της δολοφονίας του 19χρόνου Άλκη, με ακροδεξιές οργανώσεις και φασιστικά τάγματα εφόδου, πρέπει να διερευνηθούν διεξοδικά και να ξεριζωθούν οι θύλακες τέτοιων ομάδων», τόνισε το ΜέΡΑ25, προσθέτοντας πως «δεν αρκούν οι υποκριτικές αναφορές του κυβερνητικού εκπροσώπου, μιας κυβέρνησης που τακτικά χαϊδεύει τα αυτιά σε τέτοιες “λογικές”, πρακτικές και οργανώσεις και που με τις πολιτικές της όχι απλώς δεν αντιμάχεται την ακροδεξιά αλλά την προωθεί, αφού πρώτα την έχει εγκολπώσει κιόλας στα κυβερνητικά της έδρανα».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
