Η Τουρκική λογική και η ιστορική αλήθεια για τα νησιά του Αιγαίου

– [ … ] Ή θα έχουμε πόλεμο ή θα επικρατήσει η (δική μας) λογική …

Στη φράση αυτή (που εκ πρώτης όψεως φαίνεται παιδιάστικη, αφελής, παρορμητική, ενώ στην πραγματικότητα είναι βαθυστόχαστη και υφέρπουσα εθνικιστική) κρύβεται η διαχρονική στρα­τηγική της Τουρκίας, ο προσανατολισμός της Εξωτερικής πολιτικής της.

Τη φράση αυτή δεν την είπε κάποιος τυχαίος κάπου, κάποτε, αλλά ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Ισμέτ Ινονού (διάδοχος του Κεμάλ στο Λαϊκό Κόμμα, πρωθυπουργός της Τουρκίας από τον Οκτώβριο του ’22 ως το ’37 και Πρό­εδρός της μέχρι το 1950), κατά την αγόρευσή του στην Τουρκική Βουλή τον Ιούνιο του 1939. Αγό­ρευση που απεστάλη στον Έλληνα πρωθυ­πουργό Ιωάννη Μεταξά, για να αποκλείσει την οποιαδήποτε Μέση Λύση στις τότε ελληνοτουρκι­κές διαφορές.

Ογδόντα δύο χρόνια μετά από εκείνην την εθνική τοποθέτηση του Τούρκου στρατιωτικού και πολιτικού, σε περίοδο ιδιαίτερης όξυνσης των ελ­ληνοτουρκικών σχέσεων και με σοβούσα την οικονομικοπολιτική κρίση στην Τουρκία, έγινε γνωστή προ ολίγων ημερών (19/11/’21) η επι­στολή της προς τον ΟΗΕ, σε συνέχεια των δυο προηγούμενων με ημερομηνία 13 Ιουλίου και 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Επιστολή την οποία επέδωσε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα ΗΕ (πρώην ΥΠΕΞ της το ’15) Φεριντούν Σινιρλίογλου και είναι ετεροχρονισμένα απαντητική των θέσεων του Κυ­ριάκου Μητσοτάκη στην 7βη σύνοδο του ΟΗΕ (Σεπτέμβριο ’21). Εννοείται ότι η τουρκική επι­στολή βρίθει κατηγοριών κατά της Ελλάδας, χωρίς να αφήνει απέξω την Κύπρο.

Πρόκειται ουσιαστικά για έναν καταιγισμό τροχειοδεικτικών βολών ανθελληνικού μένους το οποίο πυροδοτείται κυρίαρχα από δύο θέματα: 1. Αυτό των στρατιωτικοποιημένων νησιών του Αι­γαίου [με αφορμή το αίτημά της για την αποστρα­τιωτικοποίησή τους η Τουρκία κατηγορεί τη χώρα μας ως παραβάτιδα των Συνθηκών της Λωζάνης (1923) και των Παρισίων (1947)] κα 2. Το θέμα οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας μας με την Αί­γυπτο (Αύγουστος 2020) για το οποίο καταγγέλλει την Ελλάδα ότι “παραβίασε εγγενή δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο”.

Εντύπωση προκαλεί επίσης η επιμονή της στον ισχυρισμό ότι δεν είναι ένα, αλλά πολλά τα προβλήματα που τη χωρίζουν απ’ την Ελλάδα. Κι αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι, αφού παραπέμπει ευθέως στην πρόθεση την οποία έχουν επανει­λημμένα εκφράσει ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντο­γάν και ο ΥΠΕΞ του Μεβλούτ Τσαβούσογλου για άνοιγμα της ατζέντα ς όλων των τουρκικών διεκ­δικήσεων όταν έρθει η ώρα της Χάγης.

Της Χάγης στην οποία προσβλέπει με αδι­καιολόγητη αισιοδοξία ο Έλληνας πρωθυπουρ­γός, ως εάν το έχει βέβαιο ότι θα δικαιωθούμε, τη στιγμή που οι μέχρι τώρα αποφάσεις του Διε­θνούς Δικαστηρίου δεν ήταν ποτέ υπέρ των ελ­ληνικών θέσεων όποιος κι αν ήταν ο εθνικός μας αντίδικος …

Καθόλου τυχαίο δεν είναι επίσης το γεγο­νός ότι, κατά την στρεψόδικη συνήθειά της, η Τουρκία επιρρίπτει την αποκλειστική ευθύνη στη χώρα μας για την αδυναμία συνεργασίας και καλής γειτονίας μαζί της, ενώ την κατηγορεί παράλληλα:

1. Ότι παραβιάζει τις διεθνείς συνθήκες διασφάλισης ειρήνης και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
2. Ότι αγνοεί την αρχή της δίκαιης οριοθέτησης των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδο­σίας, “αν και αυτό επιτάσσει το διεθνές νομικό πλαίσιο” (μαθήματα πειθαρχίας στη διεθνή νομι­μότητα από την μονίμως παραβιάζουσα τις Διε­θνείς Συνθήκες και Συμβάσεις χώρα) και ..
3. Ότι επιδιώκει μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο σε βάρος των κυριαρχικών δι­καιωμάτων και των νομίμων συμφερόντων της Τουρκίας.

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, η Τουρκία διατείνεται υποκριτικά στην επιστολή της προς τον ΟΗΕ ότι στηρίζει μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού με βάση όμως την αρχή της … διχο­τόμησης, αφού κάνει λόγο για ελεύθερες διαπραγματεύσεις “μεταξύ δύο εξίσου κυρίαρχων κρατών” αποκαλώντας τις μέχρι τώρα προσπά­θειες με βάση το ομοσπονδιακό μοντέλο (βλ. Δι­ζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία) “αντιπαραγω­γικές και καταδικασμένες να αποτύχουν”.

Τα δεδομένα αυτά μας οδηγούν λογικά στα παρακάτω ασφαλή συμπεράσματα:

1. Η Τουρκία, με τον ίδιο τρόπο που προ­σπαθεί να περάσει στα ελληνοτουρκικά ως επι­χειρηματολογία τις ενταγμένες στη στρατηγική της “Γαλάζιας Πατρίδας” θεωρίες περί “γκρίζων ζωνών” και “εγγυτέρων νήσων”, θέλει να περάσει “alla turca” στους Διεθνείς Οργανισμούς (προ­εξάρχοντος του ΟΗΕ) την εμμονή της στην απο­στρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.

Για να γίνει μάλιστα πιο πειστική, υποκρί­νεται ότι υπερασπίζεται με σθένος της Διεθνείς Συνθήκες που χάραξαν τα σύνορα μεταξύ μας (Λωζάνης, 1923, και Παρισίων, 1947), ενώ ξέρει καλά πως οι ισχυρισμοί της περί αποστρατιωτι­κοποίησης των ελληνικών νησιών σκοντάφτουν στο άρθρο 51 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ “περί νόμιμης άμυνας”.

2. Επικαλείται κατά το δοκούν τη Συνθήκη της Λωζάνης (άρθρο 13) για τα νησιά Λήμνος, Σα­μοθράκη, Ίμβρος, Τένεδος, Λαγούσες, Σάμος και Ικαρία, για τα οποία πράγματι γίνεται λόγος περί ολικής αποστρατιωτικοποίησης, χωρίς ωστόσο να τίθεται περιορισμός σε πάσης φύσεως στρα­τιωτικό έργο (όπως το ραντάρ, για παράδειγμα) ή αεροπορικές βάσεις, ακόμα και σε οποιαδήποτε άλλη ειδική διαδικασία ελέγχου του αριθμού των ελληνικών και αστυνομικών δυνάμεων εκεί.

Το σπουδαιότερο όμως είναι (και το γνω­ρίζει καλά αυτό ο εξ Ανατολών γείτονάς μας) ότι η Συνθήκη του Μοντρέ (1936), που ακολούθησε εκείνην της Λωζάνης, την υποκατέστησε στο θέμα αυτό επιτρέποντας τον επανεξοπλισμό των ελλη­νικών νησιών για λόγους αμυντικής προστασίας.

Ας σημειωθεί επίσης, ότι τις ως άνω Συν­θήκες τις συνυπέγραψε η Τουρκία. Την πρώτη δια χειρός lσμέτ lνονού (διαδόχου του Κεμάλ τον Οκτώβριο του ’22 στην αρχηγία του “Λαϊκού Κόμ­ματος, πρωθυπουργού μέχρι το ’37 και Προ­έδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας μέχρι το ’50), και τη δεύτερη δια χειρός του πρέσβη της Τουρ­κίας στην Αθήνα επί Μεταξά (1936), Ρουσσέν Εσρέφ, του οποίου διασώζεται η επιστολή προς τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό όπου εκφράζει τη “σύμφωνη γνώμη της χώρας του για στρατικο­ποίηση των νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης ταυτόχρονα με τον εξοπλισμό των Στενών”.

Τώρα θα μου πείτε πως αφήνει διεκδικού­μενα τα υπόλοιπα νησιά, αφού δεν αναφέρονται στην επιστολή του Τούρκου πρέσβη. Ναι, αλλά δεν το κάνει τυχαία αυτό, γιατί θα θεωρείτο “νο­μική αυθαιρεσία” αν διεκδικούσε την αποστρατιω­τικοποίηση των Λαγουσών επειδή ανήκουν στην Ελλάδα και όχι της Ίμβρου (όπου εδρεύει Σύν­ταγμα Τούρκων Καταδρομών) και της Τενέδου (όπου εδρεύει Λόχος Τούρκων Καταδρομών) για τον λόγο ότι ανήκουν σ’ αυτήν.

3. Στην περίπτωση τώρα των Δωδεκανή­σων, αδίκως προσπαθεί η Τουρκία να υψώσει τους τόνους στην προσπάθειά της να αμφισβη­τήσει την ελληνική κυριαρχία σ’ αυτά, αφού πα­ραχωρήθηκαν από την lταλία στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Παρισίων το 1947. Στη Συνθήκη αυτή, μάλιστα, αναφέρονται ονομαστικά – πέραν των νήσων Ρόδου, Σύμης, Χάλκης, Καρπάθου, Κάσου, Τήλου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψών, Κω, Αστυπάλαιας και Νισύρου – και οι νησίδες του συμπλέγματος της Μεγίστης/ Καστελορίζου τις οποίες κατείχαν μέχρι τότε οι Ιταλοί.

Τέλος, στις ως άνω τουρκικές αιτιάσεις που απαντήθηκαν ήδη με βάση τα ιστορικά κατα­γεγραμμένα στοιχεία δικαίωσης των θέσεών μας, ένας ακόμα αδιάψευστος μάρτυρας υπεράσπι­σης των δικαίων μας και αφερεγγυότητας των ισχυρισμών της Άγκυρας περί διακινδύνευσής της λόγω στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νη­σιών είναι η ύπαρξη της 4ης Στρατιάς (“Στρατιάς του Αιγαίου”) απέναντί τους.

Της Στρατιάς που τη συγκροτεί ένας τερά­στιος αποβατικός στόλος ο οποίος περιλαμβάνει – εκτός από πολεμικά πλοία με ελικόπτερα – και μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα και UAV (μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar ΤΒ2 και Bayraktar AKINCI ΤίΗΑ) με τα οποία η Τουρκία σαρώνει τα ανατολικά μας σύνορα από τον Έβρο μέχρι το τελευταίο άκρο του Αιγαίου. Κι ύστερα ισχυρίζεται πως τη φοβίζουν οι κάνες των ελληνι­κών φυλακίων των νησιών μας …

Της κ. Κρινιώς Καλογερίδου, (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)