Πιο αναλυτικά, τα 26 μέλη της Ένωσης (πλην Ουγγαρίας) πέτυχαν συμβιβασμό για την μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Μάρτιο του 2023.
Η Ελλάδα πέτυχε αυτά που ζητούσε για να συναινέσει και στο κείμενο περιλαμβάνεται πρόβλεψη που επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου όχι σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, γιατί λόγω της ανάπτυξης που είχε πετύχει τα περασμένα χρόνια η τελική μείωση θα έφτανε να είναι 24%.
Αναφορικά με τη χώρα μας, το μεγαλύτερο μέρος των ποσοτήτων φυσικού αερίου που εισάγει κατευθύνεται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και μία συμφωνία στην αρχική πρόταση της Επιτροπής θα έθετε σε κίνδυνο την παροχή ηλεκτρικού σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Παράλληλα, ο υπουργός Ενέργειας επανέφερε στο Συμβούλιο Υπουργών την πρόταση Μητσοτάκη για αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, με την Ελλάδα να προτείνει την δημιουργία ενός νέου πανευρωπαϊκού μοντέλου σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικού ώστε να μειωθούν οι τιμές και να είναι προσιτές για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με τον πρωθυπουργό να στέλνει και σχετική επιστολή στην πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Συμφωνία των «27» για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου: Oι εξαιρέσεις και οι «νίκες» της Ελλάδας
Σε πολιτική συμφωνία για τον περιορισμό της χρήσης φυσικού αερίου κατέληξε η Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και με αρκετές εξαιρέσεις και αστερίσκους, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι συνέπειες ενδεχόμενου ρωσικού black out.
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία εθελοντικής μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου, με την Ελλάδα να σημειώνει ορισμένες μικρές αλλά σημαντικές «νίκες».
Πιο συγκεκριμένα, οι 27 συμφώνησαν να μειώσουν κατά 15% την κατανάλωση μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023 με μέτρα δικής τους επιλογής – επιδεικνύοντας ευρωπαϊκή ενότητα απέναντι στο Κρεμλίνο.
Τα βασικά σημεία της πολιτικής συμφωνίας
- Εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά τουλάχιστον 15% από την 1η Αυγούστου 2022 έως τις 31 Μαρτίου 2023.
- Η μείωση της κατανάλωσης θα μπορεί να υπολογιστεί με βάση το 2021 και όχι την τελευταία 5ετία που είναι ο γενικός κανόνας.
- Τα κράτη-μέλη έχουν την ευελιξία να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για να μειώσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου.
- Αν η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει κίνδυνος εφοδιασμού φυσικού αερίου θα υποβάλει σχετική πρόταση στο Συμβούλιο, αν τουλάχιστον πέντε κράτη-μέλη δηλώσουν κατάσταση συναγερμού σε εθνικό επίπεδο. Η απόφαση θα ληφθεί με ειδική πλειοψηφία από τα κράτη-μέλη.
Οι εξαιρέσεις
Στη συμφωνία προστέθηκαν διάφορες και ειδικά στοχευμένες εξαιρέσεις που αντανακλούν τη διαφορετική κατάσταση στα κράτη-μέλη.
Μεταξύ αυτών, είναι η εξαίρεση που δίνεται στις χώρες της Βαλτικής, των οποίων το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας εξαρτάται από αυτό της Ρωσίας.
Εξαίρεση δίνεται, επίσης, στα νησιά (Κύπρος, Μάλτα, Ιρλανδία) που δεν έχουν ενεργειακή διασύνδεση με το σύστημα της ΕΕ.
Δίνονται εξαιρέσεις σε κράτη-μέλη που έχουν αποθέματα αερίου πάνω από το απαιτούμενο επίπεδο (80% φέτος).
Εξαιρέσεις δίνονται και για κρίσιμης σημασίας βιομηχανίες και αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε να μην πληγεί η οικονομία της ΕΕ.
Τα κράτη-μέλη με περιορισμένες διασυνδέσεις μπορούν να μειώσουν το δεσμευτικό στόχο καθώς έχουν μειωμένη δυνατότητα να βοηθήσουν γειτονικά κράτη-μέλη.
Τέλος, δίνεται εξαίρεση για να αντιμετωπιστούν κίνδυνοι που συνδέονται με την κρίση ηλεκτρικής ενέργειας σε ορισμένα κράτη-μέλη.
Τι πέτυχε στις διαπραγματεύσεις η Ελλάδα
Η ελληνική πλευρά ζήτησε και πέτυχε να περιληφθεί στο κείμενο η πρόβλεψη που – κατ’ εξαίρεση στο άρθρο 2 και στο άρθρο 5 – επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου σε σχέση, όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά συγκρινόμενο με την προηγούμενη χρονιά.
Επιπλέον, η Ελλάδα – μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία – πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.
Παράλληλα, στην αιτιολογική σκέψη γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση – από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής – της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο (gas price caps), για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε προηγούμενο ευρωπαϊκό συμβούλιο αρχηγών.
Η σημερινή συμφωνία στέλνει ένα ισχυρό και αποφασιστικό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης της Ε.Ε. απέναντι στους ρωσικούς εκβιασμούς. Καταλήξαμε σε έναν κανονισμό που εξετάζει τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε χώρας και εξυπηρετεί πρωταρχικό στόχο της Ε.Ε., αυτόν της μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, με τρόπο που να μη θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή και την παραγωγική βάση της Ευρώπης, τόνισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
«Έπεσαν» οι υπογραφές με την Σαουδική Αραβία, «deal» για φτηνή ενέργεια και επενδύσεις
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον Πρίγκιπα-Διάδοχο του Θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Mohammed bin Salman bin Abdulaziz Al Saud. Η συμφωνία για φτηνότερη ενεργεία και διμερής επενδύσεις, «χρυσό deal» για την Ελλάδα.
Η συνάντηση έλαβε χώρα σε θετικό κλίμα, ενδεικτικό του ισχυρού ενδιαφέροντος και των δύο πλευρών για την περαιτέρω εμβάθυνση των ήδη στενών διμερών σχέσεων και τη διεύρυνση της δυναμικά αναπτυσσόμενης ελληνο-σαουδαραβικής συνεργασίας, το οποίο είχε επιβεβαιωθεί και κατά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ριάντ, τον Οκτώβριο του 2021.
Στο πλαίσιο αυτό θεσμοθετήθηκε επίσημα με την υπογραφή σχετικής συμφωνίας, η σύσταση Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας (ΑΣΣΣ) των δύο χωρών, η οποία εδραιώνει την στρατηγική σχέση των δύο χωρών και την συστηματική προώθηση της διμερούς συνεργασίας σε όλους τους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία του έργου του ECM (East to Med data Corridor) , του υποθαλάσσιου και επίγειου καλωδιακού συστήματος μεταφοράς δεδομένων που θα συνδέει την Ευρώπη με την Ασία μέσω Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας και θα καταστήσει την Ελλάδα πύλη εισόδου δεδομένων προς την ΕΕ, διασυνδέοντάς την ταυτόχρονα με τη Μέση Ανατολή και την Ασία.
Είχε ακόμα την ευκαιρία να παρουσιάσει στον Πρίγκιπα-Διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η χώρα μας προκειμένου να καταστεί ενεργειακός κόμβος που συνδέει την ευρύτερη περιοχή με τις ευρωπαϊκές αγορές.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις προοπτικές συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα της «πράσινης ενέργειας», καθώς και τις δυνατότητες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τη Σαουδική Αραβία στην Ευρώπη μέσω της χώρας μας που μπορεί να γίνει η «γέφυρα» ανάμεσα στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε στον συνομιλητή του τις νέες επενδυτικές ευκαιρίες που προσφέρει η Ελλάδα στις τουριστικές υποδομές, την αγορά ακινήτων, τις ναυτιλιακές μεταφορές και τον τομέα των logistics, ενώ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις σημαντικές επενδυτικές δυνατότητες στις λιμενικές υποδομές και το δίκτυο χερσαίων μεταφορών στην Αλεξανδρούπολη.
Οι δύο ηγέτες εστίασαν επίσης την προσοχή τους στις νέες προοπτικές που διανοίγονται για συνεργασία στην ψηφιακή διασυνδεσιμότητα, με τη μετατροπή των δύο χωρών σε σημαντικά περιφερειακά κέντρα δεδομένων, χάρη στην γεωγραφική τους θέση.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Mohammed bin Salman Abdulaziz Al Saud συζήτησαν ακόμη για τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις. Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι η Σαουδική Αραβία αποτελεί έναν σταθερό εταίρο με ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην περιοχή του Κόλπου και πέραν αυτού.
Την κατ΄ιδίαν συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Πρίγκιπα-Διάδοχο του Θρόνου της Σαουδικής Αραβίας ακολούθησαν διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών.
Από την ελληνική πλευρά συμμετείχαν ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θοεδωρικάκος, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Κώστας Φραγκογιάννης, ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας, Γιάννης Σμυρλής, η Διευθύντρια του Διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Άννα-Μαρία Μπούρα, ο Πρέσβης της Ελλάδας στη Σαουδική Αραβία, Αλέξης Κωνσταντόπουλος, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Θάνος Ντόκος, ο Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης και η Αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη.
Μετά τη συνάντηση των αντιπροσωπειών ακολούθησαν οι υπογραφές και ανταλλαγές συμφωνιών ανάμεσα στις δύο πλευρές στους εξής τομείς:
- σύστασης Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας,
- ενέργειας, στρατιωτικής συνεργασίας,
- διμερών επενδύσεων,
- επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας,
- υγείας,
- καταπολέμησης του εγκλήματος,
- πολιτισμού και αθλητισμού,
- τεχνικής συνεργασίας στα πεδία της τυποποίησης και ποιότητας,
- συνεργασίας στην αρχειοθέτηση και διαχείριση αρχείων.
Επιπλέον, παρουσία του Πρωθυπουργού και του Πρίγκιπα-Διαδόχου του Θρόνου της Σαουδικής Αραβίας υπογράφηκε από τους εκπροσώπους των εταιρειών Mena Hub (STC), TTSA, ΔΕΗ και CYTA η συμφωνία για την κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου East to Med data Corridor (EMC).
Πηγή:dikaiologitika.gr
