Σε αποκρυπτογράφηση των προθέσεων του Βλαντιμίρ Πούτιν στη σκιά των δημοσιευμάτων για μετακίνηση ρωσικών πυρηνικών όπλων επιχειρούν να προχωρήσουν οι Financial Times καταγράφοντας τα τρία σενάρια για το πώς μπορεί η Μόσχα να αναπτύξει τακτικά πυρηνικά όπλα.
Όπως σημειώνουν οι FT στην ανάλυσή τους «πρόκειται για τη μεγαλύτερη πυρηνική απειλή για τον κόσμο μετά την κρίση των πυραύλων στην Κούβα το 1962» υπενθυμίζοντας και τις δηλώσεις του πιστού στρατιώτη του Πούτιν, Ραμζάν Καντίροφ, ότι η Ρωσία θα πρέπει να εξετάσει τη χρήση πυρηνικών μικρής ισχύος στην Ουκρανία.
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ απάντησε ότι «δεν υπάρχει άλλη σκέψη» από τη χρήση πυρηνικών όπλων βάσει του ρωσικού στρατιωτικού δόγματος που επιτρέπει την ανάπτυξή τους σε περίπτωση κατά την οποία η Ρωσία δεχθεί πλήγμα ή αν βρεθεί σε κίνδυνο η ίδια η ύπαρξη του κράτους.
Για την ώρα δυτικοί αξιωματούχοι και στρατιωτικοί αναλυτές κρίνουν ως χαμηλό τον κίνδυνο ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από τον Πούτιν αν και παραδέχονται ότι αυξάνεται όσο οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις δέχονται πλήγματα και υποχωρούν στην νοτιοανατολική Ουκρανία.
Τακτικά και στρατηγικά πυρηνικά όπλα: Οι διαφορές τους
Όπως υπενθυμίζουν οι Financial Times η κρίση στην Κούβα αφορούσε «στρατηγικά» πυρηνικά όπλα τα οποία είναι τόσο ισχυρά ώστε να εξαϋλώσουν ολόκληρες πόλες σε απόσταση χιλιάδων μιλίων από το πεδίο της μάχης.
Αντίθετα στην περίπτωση της Ουκρανίας η μέχρι τώρα φιλολογία αφορά μικρότερης ισχύος πυρηνικά όπλα, τα αποκαλούμενα και «τακτικά». Αυτής της κατηγορίας τα πυρηνικά όπλα είναι σχεδιασμένα για χρήση στο πεδίο της μάχης ώστε να καταστρέφουν συγκεκριμένους στόχους σε συγκεκριμένες περιοχές.
Παρόλα αυτά εξακολουθούν να είναι ισχυρότερα από την ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα από τις ΗΠΑ η ισχύς της οποίας ήταν ίση με 20 κιλοτόνους δυναμίτη. «Τα αποκαλούμενα τακτικά όπλα έχουν ένα εύρος ισχύος από 1 έως 50 κιλοτόνους δυναμίτη ώστε να καταστρέφουν εκτάσεις έως και δύο τετραγωνικών μιλίων» εξήγησε στο BBC ο πρώην επικεφαλής του βρετανικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων.
Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η Ρωσία διαθέτει στο οπλοστάσιό της περίπου 2.000 τέτοια τακτικά πυρηνικά όπλα που μπορούν να «κουμπώσουν» σε διάφορα συστήματα όπως οι πύραυλοι Kalibr ή οι πύραυλοι Iskander και μπορούν να εκτοξευτούν είτε από την ξηρά είτε από τη θάλασσα.
Πρώτο σενάριο: Χτύπημα δίκην παραδείγματος
Το πρώτο σενάριο που έχουν αναπτύξει αναλυτές για τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων είναι αυτός να γίνει σε μια λογική επίδειξης χωρίς να υπάρξουν θύματα. Θα μπορούσε να είναι, γράφουν στην ανάλυσή τους οι Financial Times, μια υπόγεια έκρηξη ή στην Μαύρη Θάλασσα σε μεγάλο υψόμετρο πάνω από την Ουκρανία ή κάποια ακατοίκητη περιοχή όπως το Φιδονήσι.
Το δεύτερο σενάριο περιλαμβάνει ένα χτύπημα σε έναν στρατιωτικό στόχο της Ουκρανία ή σε μια υποδομή-κλειδί – π.χ. μια πυραυλική επίθεση στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια. Το ερώτηγμα αν και κατά πόσο αυτό θα ήταν ωφέλιμο παραμένει ανοιχτό. Οι ουκρανικές δυνάμεις, σύμφωνα με τους FT, είναι σε μεγάλη διασπορά και αμερικανικές μελέτες έοχυν δείξει ότι μια κεφαλή ενός κιλοτόνου θα πρέπει να πυροδοτηθεί σε απόσταση 90 μέτρων από τεθωρακισμένο όχημα για να προκαλέσει σοβαρή ζημιά.
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν θα είχε νόημα για τη Ρωσία να χτυπήσει σε στρατιωτικούς στόχους που βρίσκονται σε περιοχές τις οποίες η Μόσχα θεωρεί δικές της κι αυτό γιατί ο ρωσικός στρατός το ηθικό του οποίου είναι ήδη χαμηλό θα βρισκόταν και αυτός εκτεθειμένος στα ραδιενεργά κατάλοιπα.
Τρίτο σενάριο: Επίθεση σε κράτος μέλος του ΝΑΤΟ
Το τρίτο σενάριο το οποίο είναι και το πιο ακραίο και με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις θα ήταν το χτύπημα με πυρηνικά όπλα σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, υπόνοια που έχουν διατυπώσει ρωσικά think-tank τα οποία υποστηρίζουν ότι η Ρωσία πρέπει να δείξει ότι ήταν σοβαρή όταν απειλεί με πυρηνικό χτύπημα.
Η αντίδαρση του δυτικού κόσμου σε αυτή την περίπτωση, της επίθεσης σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ, είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Το άρθρο 5 του καταστατικού χάρτη του ΝΑΤΟ που προβλέπει συλλογική απάντηση από τα άλλα κράτη μέλη θα ενεργοποιούνταν και η Ρωσία θα διακινδύνευε μια σαρωτική πυρηνική απάντηση από τις ΗΠΑ.
Τον περασμένο μήνα ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν είχε δηλώσει ότι κάθε ρωσικό πυρηνικό χτύπημα θα είχε «καταστροφικές συνέπειες» χωρίς να τις οριοθετήσει προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον είχε ενημερώσει σε ιδιωτικές συζητήσεις τη Μόσχα για την αντίδραση της Δύσης.
Την Κυριακή, δε, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ προειδοποίησε με «σοβαρές συνέπειες» τη Ρωσία, οι οποίες, κατά των πρώην διευθυντή της CIA, Ντέιβιντ Πετρέους, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ένα συμβατικό στρατιωτικό χτύπημα το οποίο θα κατέστρεφε τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας.
