Τα φαινόμενα απαξίωσης των εκπαιδευτικών και βίας στα ΕΠΑΛ και γιατί παραμένουν ο φτωχός συγγενής του σχολείου.
Η 4.930 λέξεων επιστολή παραίτησης του εκπαιδευτικού από θέση του αναπληρωτή σε επαγγελματικό λύκειο (ΕΠΑΛ) της χώρας καθηλώνει. Είχε προσληφθεί πριν από μόλις 10 ημέρες σε νησί του Ιονίου και εκεί, για να συμπληρώνει το υποχρεωτικό εβδομαδιαίο ωράριό του, ορίστηκε να κάνει μάθημα σε ένα ΕΠΑΛ και δύο γυμνάσια. Από τις πρώτες ημέρες στο ΕΠΑΛ αντιμετώπισε μια κατάσταση βίας και ασυδοσίας από μαθητές, που ήθελαν να επιβάλουν τον τσαμπουκά τους στον «πρωτάρη» καθηγητή. «Μπες, κάτσε, βούλωσ’ το, μη βάζεις απουσίες και μη τολμήσεις να κόψεις κανέναν», του είπαν, όπως λέει στην επιστολή παραίτησής του.
Δεν είναι, βέβαια, το πρώτο περιστατικό που έρχεται στο φως και καταδεικνύει την υποβάθμιση στα ΕΠΑΛ. Γιατί λοιπόν η επαγγελματική εκπαίδευση –φοιτούν περί τους 101.000 μαθητές στα περίπου 350 ΕΠΑΛ– παραμένει ο φτωχός συγγενής του ελληνικού σχολείου, τη στιγμή που η αγορά εργασίας αναζητά μεσαία στελέχη και η ανεργία είναι σταθερά σε διψήφια νούμερα; Τι κάνει η πολιτεία; Οι πλευρές του θέματος κρίσιμες: η εδραιωμένη άποψη των οικογενειών ότι δουλειά εξασφαλίζει μόνο το πανεπιστήμιο, το χαλαρό πλαίσιο στα σχολεία, η πολιτική αμηχανία του υπουργείου Παιδείας. Από την άλλη, το ΙΕΠ μέσω 360 νέων προγραμμάτων σπουδών σχεδιάζει μια νέα σελίδα για τα ΕΠΑΛ.
Τα ΕΠΑΛ θα έπρεπε να είναι κοσμήματα της εκπαίδευσης, αλλά δεν είναι.
Η πανδημία έχει δυσχεράνει τις συνθήκες στην κοινωνία, με προβολή και στα ΕΠΑΛ, με τους μαθητές να θέλουν να εκτονωθούν, και να επιβληθούν· το μόνο ίσως που θα τους «επιβεβαιώσει» καθώς ζουν χωρίς ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Την ίδια στιγμή, οι εκπαιδευτικοί νιώθουν ευάλωτοι μπροστά στις επιθετικές συμπεριφορές των μαθητών, χωρίς παιδαγωγική στήριξη στο έργο τους. Οπως υπογραμμίζει διευθυντής ΕΠΑΛ, «τα προβλήματα είναι πολλά και ο εκπαιδευτικός στη μέση. Μην ξεχνάτε ότι οι κοινωνίες είναι μικρές. Είναι παιδιά φίλων, της ίδιας γειτονιάς».
«Ενας ματαιωμένος εκπαιδευτικός με δεμένα χέρια, που φοβάται, δεν μπορεί να εμπνεύσει, αυτομάτως δηλαδή παύει να είναι δάσκαλος». Αυτό λέει ο εκπαιδευτικός που υπέβαλε την παραίτησή του λόγω των συνθηκών που αντιμετώπισε στο σχολείο από μερίδα μαθητών. Συγκεκριμένα, στο κείμενό του αναφέρει: «Δεν νομίζω πως η ηρωοποίηση ή η αποδόμησή μου μπορεί να προσφέρει κάτι ουσιαστικό στα προβλήματα της εκπαίδευσης, και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Δεν είναι φυσικά μόνο πρόβλημα κάποιων ΕΠΑΛ, αλλά βαθύτερο και ουσιαστικότερο που αφορά συνολικά την πολιτεία μας. Στην επιστολή παραίτησης κάνω ιδιαίτερη μνεία στα έξυπνα κινητά, αναφέρομαι στην ψηφιακή αλλοτρίωση. Είναι ένα κρίσιμο θέμα που πρέπει να βγει από τα στενά επιστημονικά πλαίσια στα οποία συζητείται. Σε δηλώσεις μου, αναφέρω τον διαπαιδαγωγικό ρόλο των ΜΜΕ. Είναι τουλάχιστον υποκρισία να αγνοούμε όλη αυτή τη βία, όλη αυτή τη χυδαιότητα που χρόνια τώρα περνάει μέσα από ταινίες και “ειδήσεις” και ανατρέφει, διαπαιδαγωγεί το σύνολο της κοινωνίας. Γνωρίζετε τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μαθητές πάνε με αλεξίσφαιρα στο σχολείο και εκπαιδευτικοί οπλοφορούν για παν ενδεχόμενο. Δεν μπορεί αυτή η κοινωνία να είναι το πρότυπό μας. Για την ακρίβεια, δεν χρειαζόμαστε κάποιο εξωγενές πρότυπο. Πρέπει μόνοι μας να επαναπροσδιορίσουμε τι κοινωνία θέλουμε· να πατήσουμε “φρένο” όπου πρέπει και ”γκάζι» όπου χρειαστεί. Θα επισημάνω πάλι πως ο στόχος της επιστολής μου δεν είναι να βρεθούν εξιλαστήρια θύματα ή να τιμωρηθούν παιδιά και εξωσχολικοί. Τα θέματα αυτά δεν λύνονται με πυροτεχνήματα, πρόκειται για βαθύτερες παθογένειες του εκπαιδευτικού μας συστήματος και της λειτουργίας της πολιτείας μας. Χρειάζεται οργάνωση, συντονισμός, μεθοδικότητα και υπομονή. Απαιτείται διαχρονικότητα. Η παρούσα θλιβερή κατάσταση δεν οφείλεται σε μία ή δύο κυβερνήσεις ούτε κατ’ αποκλειστικότητα στην κεντρική εξουσία, παρόλο που μαζί με τα ΜΜΕ έχει αποδείξει ότι μπορεί να επιβάλει δραματικές αλλαγές (θετικές ή αρνητικές) αν θέλει. Το πρόβλημα στην εκπαίδευση εμπεριέχει ζητήματα αυτοεκτίμησης. Ενας ματαιωμένος εκπαιδευτικός με δεμένα χέρια, που φοβάται, δεν μπορεί να εμπνεύσει, αυτομάτως δηλαδή παύει να είναι δάσκαλος. Το ίδιο ισχύει και στα παιδιά. Τέτοιες συμπεριφορές σαν αυτές που περιέγραψα υποδηλώνουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, ματαίωση. Πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα που περιλαμβάνει τα λάθος πρότυπα, τον νεοπλουτισμό, την αποξένωση, την εμπορευματοποίηση, την έλλειψη αισθητικής, ρομαντισμού και ιδεολογίας. Βρίσκομαι σε αναμονή των εξελίξεων και ταυτόχρονα προσπαθώ να επανεκκινήσω τη ζωή μου. Εχω γίνει αποδέκτης μιας συγκινητικής αλληλεγγύης, ιδιαίτερα από την αγαπημένη Κρήτη».
Για το θέμα, η υπ. Παιδείας Νίκη Κεραμέως δήλωσε χθες (ΣΚΑΪ TV) ότι δόθηκε εντολή να διερευνηθεί, ενώ ο πρόεδρος του ΙΕΠ Γιάννης Αντωνίου ανέφερε ότι ετοιμάζονται –αναμένονται στις αρχές του 2023– 360 νέα προγράμματα σπουδών, που θα αναμορφώσουν το περιεχόμενο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και θα συνδέσουν τα ΕΠΑΛ με τις ανάγκες της αγοράς, καθιστώντας τα ελκυστικά.
πηγή:kathimerini.gr