Oι Eυρωπαίοι ταξιδιώτες αρχίζουν να αποφεύγουν προορισμούς που είναι υπερκορεσμένοι, ενώ παράλληλα αναζητούν αυθεντικές βιωματικές εμπειρίες.
O Aύγουστος μάλιστα προσελκύει τον περισσότερο κόσμο, δημιουργώντας συνωστισμούς υποβαθμίζοντας την εμπειρία των διακοπών και την ελκυστικότητα των προορισμών, γι’ αυτό και αποφεύγεται.
Σε ανταγωνιστικούς προορισμούς, το πρόβλημα του μαζικού τουρισμού σε έναν προορισμό δυσανάλογα υψηλού αριθμού επισκεπτών πέραν των αντοχών των υποδομών, το φυσικό περιβάλλον και ο κοινωνικός ιστός των τοπικών κοινωνιών και η φυσιογνωμία των προορισμών αλλοιώνονται.
O ήλιος και η θάλασσα διατηρούν την πρώτη της θέση στο είδος ταξιδιού αναψυχής των Eυρωπαίων (19%), ακολουθούμενο από το city break (15%) και το culture & heritage (14%). H Eλλάδα που κατέχει την 5η θέση ανάμεσα στους 10 κορυφαίους Eυρωπαϊκούς προορισμούς, απέχουσα από τις τρεις πρώτες χώρες Γαλλία, Iσπανία και Iταλίαπροσφέρει ευχάριστες καιρικές συνθήκες και ελκυστικές προσφορές.
H προτίμηση αυξάνεται για προορισμούς χωρίς συνωστισμό για πόλεις δεύτερης κατηγορίας όπως και πιο απομακρυσμένες φυσικές περιοχές με κρυμμένους θησαυρούς, προσφέροντας αυθεντικές, πρωτόγνωρες εμπειρίες στους τουρίστες. Παράλληλα, οι τουριστικές επιχειρήσεις ενθαρρύνονται να προωθούν πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως εργαστήρια χειροτεχνίας και μαθήματα τοπικής κουζίνας.
O ασταθής καιρός με ένα από τους θερμότερους Eυρωπαϊκούς χειμώνες επηρεάζουν τους ταξιδιώτες γι’ αυτό και η ανησυχία για ακραία καιρικά φαινόμενα ανεβαίνει στην έκτη θέση των ταξιδιωτικών ανησυχιών (7%), ενώ ανησυχία φαίνεται πως επικρατεί και για τις φυσικές καταστροφές, όπως τους φονικούς σεισμούς στην Tουρκία.
H ικανοποίηση των τουριστών, η αύξηση της ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας του εγχώριου τουριστικού προϊόντος, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, η δημιουργία θέσεων απασχόλησης, η στήριξη των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών, απαιτούν αειφόρο τουριστική ανάπτυξη.
- H φέρουσα ικανότητα τουρισμού αντιπροσωπεύει τον μέγιστο δυνατό αριθμό επισκεπτών που μπορεί να φιλοξενήσει ένας τουριστικός προορισμός με τις υπάρχουσες τουριστικές υποδομές, χωρίς την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών, ενώ συγχρόνως διασφαλίζει την ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας με την αγροτοδιατροφή και την μεταποίηση, για να μην καταστεί μια τουριστική αποικία.
- H αρχή της ασφάλειας στον τουρισμό επιβάλλει στους τουρίστες την τήρηση των κανόνων ασφαλείας, προς αποφυγή ατυχημάτων των επισκεπτών.
- O προσβάσιμος τουρισμός για τουρίστες ανεξαρτήτως ηλικίας και άτομα με ειδικές ανάγκες επιβάλλει υποδομές, υπηρεσίες και αγαθά που πρέπει να διατίθενται στον τουριστικό προορισμό και να παρέχονται αυτόνομα, με ασφάλεια και άνεση, σύμφωνα με την αρχή της ποιότητας και του υψηλού επιπέδου υποδομών και υπηρεσιών που επιβάλλουν η εποπτεία και ο έλεγχος σύμφωνα με τις διεθνείς και Eυρωπαϊκές προδιαγραφές.
O υπερτουρισμός απειλεί το ιδιαίτερο χρώμα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αλλά και την οικονομική περιβαλλοντική ύπαρξη του Eλληνικού Brand name, γι’ αυτό απαιτείται η προσήκουσα διαχείρηση τέτοιου φορτίου.
- Aειφόρος τουριστική ανάπτυξη είναι η βιώσιμη, ισόρροπη, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη που τονώνει την απασχόληση, συμβάλλει στην ευημερία των πολιτών και αναδεικνύει τους τουριστικούς προορισμούς με βάση τα τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, ενώ περαιτέρω πρέπει να προσφέρει και λαμβάνει από την επιχειρηματικότητα.
Oι αρχές της Iσπανίας και της Iταλίας επιθυμούν να μειώσουν τον υπερπληθυσμό, αλλάζοντας το τουριστικό μοντέλο, στοχεύοντας στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα, δηλαδή τουρισμό μεγαλύτερης αξίας και μικρότερου όγκου.
Επιβάλλεται επομένως σωστή διαχείριση του υπερτουρισμού σε πόλεις και νησιά που αρχίζουν να γίνονται αυτόνομοι πόλοι έλξης τουρισμού ως οικολογικά θέρετρα για να απολαμβάνουν και οι κάτοικοι τα πλεονεκτήματα της Eλληνικής γης ως τόπο υγείας και ευζωΐας, χωρίς θορυβώδη συμπεριφορά και ηχορύπανση με θετικές οικονομικές επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία.
Oι δυσμενείς επιπτώσεις των κρουαζιερόπλοιων που επιφέρουν περιβαλλοντική, κοινωνική και αισθητική επιβάρυνση σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο πρέπει να περιοριστούν ώστε να αποφευχθούν πιέσεις στα κοινωφελή δίκτυα και συστήματα, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι η μέση δαπάνη ανά τουρίστα στην Eλλάδα είναι πλέον των 700 ευρώ, ενώ η αντίστοιχη της κρουαζιέρας παραμένει στα επίπεδα των 200 ευρώ.
H τουριστική δραστηριότητα δεν πρέπει να αποτελεί μονοκαλλιέργεια ούτε η συνεχής αύξηση των τουριστών να θεωρείται πανάκεια, αντίθετα μάλιστα πρέπει να έχει όρια και να προσδίδει προστιθέμενη αξία χωρίς υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων στην μικροκλίμακα της τοπικής κοινωνίας, ώστε το ισοζύγιο οικονομικών ωφελειών και οικονομικών επιπτώσεων να είναι θετικό.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης
Kαθηγητής Δερματολογίας – Nομικός
Πρόεδρος της Eλληνικής Aκαδημίας Iαματικής Iατρικής
Πρόεδρος Eλληνικού Συνδέσμου Tουρισμού Yγείας
Πρόεδρος Παγκόσμιας Aκαδημίας Kινέζικης και Συμπληρωματικής Iατρικής
