Ιδιαίτερα στις σκοτεινές μας μέρες, λόγω της τραγωδίας των πλημμυρών, έχουμε ανάγκη να πιαστούμε από τη σταθερή αξία της παιδείας με την ελπίδα να αλλάξουν τα πράγματα. Για να μπορέσουμε με ασφάλεια και ετοιμότητα να απαντήσουμε σε πρωτόγνωρες προκλήσεις και αβεβαιότητες, σε έκτακτες και απρόβλεπτες εξελίξεις, καθώς αλλάζουν οι τρόποι ζωής, οι αξίες και τα μορφωτικά εφόδια.
Κοιτάζω γύρω μου, στα σχολεία, στις γειτονιές της Αθήνας. Βλέπω τις ελπίδες και την αισιοδοξία στα πρόσωπα των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των γονέων παρά τις δυσκολίες. Διαισθάνομαι τις ευθύνες όλων και καθενός για μια ακόμα χρονιά. Σκέφτομαι με δέος ότι αυτή η διαδικασία της μάθησης που συντελείται κάθε χρόνο, δεν είναι παρά η μεταβίβαση της συνέχειας του κόσμου σε μια νέα γενιά. Αυτοί θα φτιάξουν το μέλλον, διαμορφώνοντας την προσωπική τους διαδρομή. Το μέλλον που θα ζήσουν είναι πάντα διαφορετικό από το παρόν.
Ο πήχης των προσδοκιών από τα σχολεία είναι ψηλότερος, λόγω των εξελίξεων στη ζωή και στον κόσμο. Εντούτοις, η απαραίτητη υποστήριξη είναι δυσανάλογα μικρή. Συζητούμε με την εκπαιδευτική κοινότητα για τις ανεπάρκειες στις υποδομές, τους ασφυκτικούς χώρους διδασκαλίας, τις πιεστικές συνθήκες εργασίας, καθώς και την ανταπόκριση των περιεχομένων της μάθησης στις προκλήσεις και αβεβαιότητες των καιρών. Τα παιδιά, σε ορισμένες περιπτώσεις μέσα στην καρδιά της Αθήνας δεν έχουν καν χώρους για να παίξουν, να συζητήσουν, να δημιουργήσουν προσωπικές σχέσεις φιλίας και συνεργασιμότητας.
Για ποια μάθηση μπορούμε να συζητάμε, χωρίς την παιδαγωγική σχέση με τον ανεπαρκή σχολικό χώρο; Τί θα ήταν τα σχολεία χωρίς την διάθεση της προσφοράς, την αντίσταση στην υποβάθμιση, τις προσδοκίες για κάτι καλύτερο που δίνει καθημερινά στις σχολικές τάξεις η εκπαιδευτική κοινότητα στο σύνολό της;
Δυστυχώς οι προκλήσεις για την εκπαίδευση στους καιρούς μας, δεν βρίσκονται στην ατζέντα της Δημοτικής Αρχής. Καταλαβαίνει κανείς ότι λείπει το όραμα, η αποτελεσματικότητα να αντιμετωπίσει μια σύνθετη πραγματικότητα που ολοφάνερα υπερβαίνει τις δημοτικές δυνατότητες. Αυτή η γενιά έχει ανάγκη και αξίζει περισσότερα.
Η αντίληψη της Δημαρχίας Μπακογιάννηγια την εκπαίδευση (μπακογιάννειος αντίληψη της εκπαίδευσης), είναι αυτή των χαμηλών προσδοκιών. Σχολεία με σημαντικές ελλείψεις, υποβαθμισμένες υποδομές, πολλές φορές χωρίς στοιχειώδεις χώρους. Πολύ περισσότερο απέχουν από την παιδαγωγική αντίληψη μιας παιδείας-σχολείων ανοικτών στην κοινωνία και στη ζωή, με δραστηριότητες εκπαιδευτικές-πολιτιστικές και πέραν του ωραρίου. Σχολεία ανοικτά και προστατευμένα όχι μόνο με τη φυσική φύλαξη αλλά και με τη μορφωτική ασπίδα απέναντι σε κάθε εξωτερική επιβουλή. Σχολεία που αντλούν από το παρελθόν, ζουν το παρόν, σχεδιάζουν το μέλλον.
Φανταζόμαστε όπως σε παλαιότερους σχεδιασμούς πόλεων, τη ζωή να οργανώνεται στις γειτονιές γύρω από τα σχολεία εκπαιδευτικά κέντρα που σφύζουν από ζωή ως πνεύμονες του πράσινου, της ασφάλειας με ελευθερία, δημοκρατία και δημιουργικότητα για καλλιέργεια των απαραίτητων ικανοτήτων, αξιών για τη ζωή και την εργασία, τη ζωή στις γειτονιές.
Προσυπογράφουμε τα αιτήματα άμεσης δράσης που μας παρουσίασαν οι εμπλεκόμενοι κοινωνικοί σύλλογοι. Ως εκπαιδευτικός ο ίδιος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, είμαι σε θέση να κατανοήσω καλύτερα την ανάγκη αυτή. Έχοντας διανύσει μια απόσταση 38 χρόνων από τα σχολεία μέχρι το πανεπιστήμιο, διδάσκων και διδασκόμενος συγχρόνως σε κάθε θέση, γνωρίζω τη σημασία της μάθησης για την προσωπική ζωή, την εργασία, την κοινωνική βιωσιμότητα, την κοινωνική κινητικότητα, την υπερνίκηση των αποκλεισμών και την μείωση των ανισοτήτων.
Θα υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο το πρόγραμμα είτε με βάση τις αυτοδιοικητικές αρμοδιότητες, είτε και πέραν αυτών ως παρεμβατικοί συνομιλητές των υπευθύνων της πολιτείας για κάθε θέμα βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης.
Η πόλη της Μάθησης είναι μια αναγκαία αρχή του σχεδίου μας για την Αθήνα του πράσινου και της ασφάλειας, με ελευθερία και δημοκρατικά δικαιώματα, της πόλης της δημιουργικότητας.
* Χάρης Δούκας, Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων
