Δέσμη προτάσεων που θα διευκολύνουν την είσοδο στην αγορά ενός πολύ σημαντικού αποθέματος ακινήτων αξίας κάτω των 150.000 ευρώ έχουν υποβάλλει στο υπουργείο Οικονομικών οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers). Την ώρα που αναζητούνται τρόποι να αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση, οι servicers υπολογίζουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα ανακτήσουν μέσω πλειστηριασμών περί τα 10.000 ακίνητα, στην πλειοψηφία τους αξίας κάτω από το όριο των 150.000 ευρώ (και στα αστικά κέντρα).
Οι servicers, όπως έχει γράψει η «Η», προχωρούν στην καταγραφή των ακινήτων που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους (REOCOs) και είναι «εγκλωβισμένα» σε έναν γραφειοκρατικό κυκεώνα. Υπενθυμίζεται ότι τις εποχές που δεν υπήρχε ρευστότητα στην αγορά τα περισσότερα ακίνητα που έβγαιναν σε πλειστηριασμό κατέληγαν στους servicers.Αυτά τα ακίνητα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν – αν και για την ελληνική κοινωνία, και παρά τη στεγαστική κρίση, η απόκτηση ακινήτου από πλειστηριασμό είναι ταμπού.
Ενταξη σε επιδοτούμενα προγράμματα ανακαίνισης ή επιδότησης ενοικίου
Σύμφωνα με πληροφορίες, μεταξύ των προτάσεων, είναι η ένταξη σε επιδοτούμενα προγράμματα ανακαίνισης ή επιδότησης ενοικίου ακινήτων των εταιρειών (REOCOs), υπό πολύ συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις (π.χ. έχουν αγοραστεί σε πλειστηριασμό και η αξία της α’ προσφοράς δεν ξεπερνά τις 150.000 ευρώ), σε συγκεκριμένες περιοχές όπου τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί (όχι φυσικά στην Κηφισιά ή στη Βουλιαγμένη).
Πρόταση για νέα πλατφόρμα
Ψηλά στην ατζέντα και των servicers είναι οι αργοί ρυθμοί απονομής της δικαιοσύνης, ειδικά σε ό,τι αφορά την άσκηση ανακοπής από τον οφειλέτη ώστε να ακυρώσει τη διαδικασία του πλειστηριασμού. Το πρόβλημα, όπως αναφέρουν, δεν είναι ότι ο οφειλέτης ασκεί το νόμιμο δικαίωμά του, αλλά το γεγονός ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η δικάσιμος ορίζεται από το 2028 και μετά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, μια από τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι είναι η λειτουργία πλατφόρμας (κατά τα πρότυπα αυτής για τις εκκρεμείς υποθέσεις Κατσέλη), ώστε όλες οι ανακοπές να πάρουν δικάσιμο εντός έτους από τη διενέργεια πλειστηριασμού και να προβλεφθεί και η έκδοση απόφασης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας ώστε να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατόν η νομική εικόνα του ακινήτου και να επιταχυνθεί η διαδικασία πώλησης του. Οι servicers σημειώνουν ότι στην πλειοψηφία τους οι αποφάσεις επί των ανακοπών είναι απορριπτικές. Επισημαίνουν, εξάλλου, ότι οι καθυστερήσεις των ανακτήσεων επηρεάζουν και τα business plans των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή».
Πολλές από τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί στο υπουργείο Οικονομικών έρχονται να καταδείξουν τον επείγον χαρακτήρα των πρωτοβουλιών που πρέπει να λάβει η πολιτεία και δεν αφορούν μόνο ένα υπουργείο, ώστε να αντιμετωπιστούν η γραφειοκρατία και οι εξοντωτικά αργές διαδικασίες, αλλά και ο παραλογισμός που υπάρχει γύρω από τα ακίνητα συνολικά του real estate. Οποιος έχει χτίσει, αγοράσει ή μεταβιβάσει ακίνητο γνωρίζει από πρώτο χέρι.
Και για τον λόγο αυτό οι servicers έχουν πολλές φορές θέσει ζητήματα που αφορούν τη νομιμοποίηση – τακτοποίηση πολεοδομικών αυθαιρεσιών στην οποία πρέπει να προχωρήσουν με την ανάκτηση του ακινήτου και όχι με την πώλησή του, όταν δηλαδή θα έχουν βρει αγοραστή, κάτι που θα διευκόλυνε σημαντικά στη διάθεση του ακινήτου. Πηγές της αγοράς, εξάλλου, σημειώνουν ότι κατ’ ελάχιστον θα έπρεπε να καταργηθούν διαδικασίες που δεν έχουν καμία λογική. Ετσι, οι προτάσεις αφορούν τον «εκσυγχρονισμό» του πλαισίου που αφορά τον τεχνικό έλεγχο του ακινήτου, την έκδοση ηλεκτρονική ταυτότητας κ.ά., με την απλοποίηση διαδικασίων στις οποίες εμπλέκονται Αρχαιολογία, Δήμοι, πολεοδομίες κ.λπ.
Στελέχωση των υποθηκοφυλακείων/κτηματολογίων
Ένα από τα κύρια ζητήματα που θέτουν είναι αυτό της λειτουργίας Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων όπου μπορεί να χρειαστούν ακόμα και πάνω από 12 μήνες για την καταχώρηση πράξεων (οριστικοποίηση μεταγραφής, άρση βαρών, έκδοση πιστοποιητικών κ.ά). Ετσι, δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα όχι μόνο στις διαδικασίες πλειστηριασμών αλλά και στις μεταβιβάσεις ακινήτων και γι’ αυτόν το λόγο ζητούν στελέχωση των υποθηκοφυλακείων/κτηματολογίων.
Επίσης, ζητούν να θεσπιστεί η υποχρέωση των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων να εκδίδουν πιστοποιητικά μεταγραφής εντός συγκεκριμένης προθεσμίας (π.χ. εντός μιας εβδομάδας) στις περιπτώσεις μεταγραφής Κατακυρωτικών Εκθέσεων και να γίνεται ηλεκτρονικά η κατάθεση αιτήσεων και έκδοση πιστοποιητικών μεταγραφής καθώς και η εξόφλησή τους.
Οι εταιρείες διαχείρισης ζητούν εξάλλου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται μεταξύ της ολοκλήρωσης του πλειστηριασμού και της καταβολής του πλειστηριάσματος στους δανειστές που αναγγέλθηκαν κατά τη διαδικασία του πλειστηριασμού (σύνταξη πίνακα κατάταξης κ.λπ). Οι προβλεπόμενες, εύλογες προθεσμίες που όμως δεν τηρούνται στην πράξη, για μια σειρά από λόγους και δημιουργούν προβλήματα στις εισπράξεις και τις χρηματορροές που προβλέπουν τα επιχειρησιακά σχέδια των τιτλοποιήσεων.