Τις σημαντικές γεωπολιτικές προκλήσεις που βρίσκονται στον ορίζοντα των 27 της ευρωπαϊκής ένωσης, και ζητήματα όπως η διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, αλλά και τις διμερείς σχέσεις Αθήνας και Βαρσοβίας συζήτησαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Πολωνό ομόλογό του, Ντόναλντ Τουσκ. Δύο μήνες πριν τις ευρωεκλογές, οι δύο άνδρες έθεσαν επί τάπητος το σύνολο της ευρωπαϊκής ατζέντας, και συζήτησαν για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, στον τρίτο χρόνο της ρωσικής εισβολής.
“Επανέλαβα ότι θα συνεχίσουμε τη σθεναρή μας στήριξη στην Ουκρανία και οικονομία και στρατιωτικά για όσο διάστημα χρειαστεί”, είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. “Πρέπει να υπερασπιζόμαστε τα σύνορα μας. Είναι σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να είναι στο δικό μας χέρι να αποφασίσουμε ποιος θα μπαίνει στη χώρα μας και όχι οι διακινητές”, συνέχισε ο Πρωθυπουργός για τη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού.
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ντόναλντ Τουσκ εξήραν το ρόλο που θα πρέπει να έχει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στον Διάδρομο μετά τις ευρωεκλογές και σε απτά θέματα όπως η άμυνα, η ασφάλεια, ο αγροτικός τομέας, η πράσινη μετάβαση. Ο πρωθυπουργός τόνισε πως αυτή πρέπει να γίνει σε ρυθμό που δε θα είναι εξοντωτικός για τους αγρότες. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης γνωστοποίησε ότι εξετάζεται μηχανισμός ώστε να υπάρχει τμήμα Πολωνών πυροσβεστών στην Ελλάδα για κάποιες εβδομάδες ή ακόμα και μήνες.
«Θα προσπαθήσουμε να έχουμε θετική επιρροή στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών στρατηγικών για ασφάλεια και μετανάστευση»
«Η συνεργασία μας μου δίνει ελπίδα και με κάνει να είμαι αισιόδοξος για το ασφαλές μέλλον της Ευρώπης» σημείωσε ο Ντόναλντ Τουσκ στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεών του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Έχουμε πολλές κοινές εμπειρίες και ήθελα να σημειώσω ότι για πολλούς λόγους, μια εγγύτητα απόψεων, μία εγγύτητα νοοτροπιών, η συνεργασία μας με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη είναι πάντα εξαιρετική. Μπορούμε να βασιζόμαστε ο ένας στον άλλον και αυτό έχει μεγάλη σημασία, δεδομένης της σημασίας της Ελλάδος, αλλά και της Πολωνίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης» δήλωσε ο κ. Τουσκ.
«θα προσπαθήσουμε να έχουμε θετική επιρροή στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών στρατηγικών όσον αφορά την ασφάλεια, τη μετανάστευση. Και θέλω να αναφέρω ότι είναι κάτι που συζητήσαμε επί μακρόν σήμερα ότι θα ανταλλάσσουμε πρακτικές εμπειρίες όσον αφορά την αποτελεσματική προστασία των συνόρων ενάντια στην παράτυπη μετανάστευση. Και οι δύο χώρες έχουν σοβαρούς λόγους για να αντιμετωπίσουν την παράνομη μετανάστευση. Φυσικά τα προβλήματα διαφέρουν λόγω της διαφορετικής γεωγραφικής θέσης και των γειτόνων, αλλά οι θέσεις μας είναι κοντά με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη. Η Ευρώπη, τα κράτη μέλη, πρέπει να προστατέψουν αποτελεσματικά τα εδάφη τους και να ελέγχουν τα σύνορά τους, διασφαλίζοντας ότι η μεταναστευτική τους πολιτική δεν είναι χαοτική ή ανεξέλεγκτη. Σας ευχαριστώ λοιπόν πολύ, αγαπητέ Κυριάκο, για την ανταλλαγή απόψεων για μια πιο ασφαλή Ευρώπη τόσο στο νότιο όσο και στα ανατολικά της σύνορα» εξήγησε ο Πολωνός πρωθυπουργός.
Αργότερα ανέφερε ότι: « οι θέσεις μας είναι παρόμοιες, παρότι έχουμε διαφορετικές παραδόσεις, διαφορετικά έθιμα. Όμως στην εξωτερική μας πολιτική έχουμε έρθει πολύ κοντά. Έχουμε στηρίξει την Ουκρανία, από την εισβολή της Ρωσίας και μετά έχουμε βρει ένα κοινό λεξιλόγιο, μια κοινή γλώσσα σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα της Ουκρανίας. Είμαι πεπεισμένος ότι χάρη και στη συνεργασία μας, η ευρωπαϊκή πολιτική στο ζήτημα αυτό θα είναι ουσιαστική. Ακόμη, θα συνεργαστούμε, όπως κάνουμε εδώ και χρόνια, για την ανάπτυξη νέων πολιτικών δομών μετά και τις ευρωεκλογές. Μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά και είμαι πεπεισμένος ότι χάρη στο γεγονός ότι είμαστε ένα πολύ καλό δίδυμο συνεργασίας, θα είναι εύκολο για εμάς μετά τις ευρωεκλογές, μετά το νέο Ευρωκοινοβούλιο, να δημιουργήσουμε νέες συμμαχίες, νέες δομές. Και εκεί οι απόψεις μας είναι κοντά και θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον».
«Ήταν πολύ ευχάριστο να ακούσω τα θερμά λόγια του πρωθυπουργού για τη βοήθεια των πυροσβεστών το προηγούμενο καλοκαίρι στην Ελλάδα και είναι κάτι που θα επαναλάβουμε. Θα υποδεχθούμε άλλωστε και τον υπουργό Εσωτερικών, θα συμμετάσχει στο γεύμα εργασίας μας και θα συζητήσουμε τις λεπτομέρειες για το πώς θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής θερινής περιόδου. Για ακόμα μια φορά σε ευχαριστώ πάρα πολύ Κυριάκο. Η συνεργασία μας μου δίνει ελπίδα και με κάνει να είμαι αισιόδοξος για το ασφαλές μέλλον της Ευρώπης. Θέλω αυτό να είναι ένα σλόγκαν, θέλω να είναι μια πραγματιστική, μη ιδεολογική πρακτική προσέγγιση στα θέματα ασφαλείας με την ευρεία έννοια. Πρέπει λοιπόν να είμαστε πιο αποτελεσματικοί γιατί βασίζομαι σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την ελληνο-πολωνική συνεργασία, είτε μέσω της πρωτοβουλίας για τις Τρεις Θάλασσες είτε σε διμερές επίπεδο πάντα θα βρίσκουμε τρόπο να συμφωνούμε και να συνεργαζόμαστε πάντοτε».
O Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε πως: «έχω πολύ σημαντικούς πολιτικούς αλλά και προσωπικούς λόγους να είμαι χαρούμενος κάθε φορά που επισκέπτομαι την Πολωνία. Όπως γνωρίζετε, η σύζυγός μου είναι και από την Πολωνία. Έχει και πολωνική καταγωγή. Επομένως, όταν έρχομαι στην Πολωνία, αισθάνομαι ότι έρχομαι σε μια χώρα με έντονους οικογενειακούς δεσμούς, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την τελευταία επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στην Πολωνία και χαίρομαι που είχαμε την ευκαιρία σήμερα να συζητήσουμε για τη δική μας σχέση, αλλά και για τις κοινές ευρωπαϊκές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην Ουκρανία.
Είμαστε πλέον στον τρίτο χρόνο αυτής της απρόκλητης παράνομης επίθεσης της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία. Ο αντίκτυπος είναι αισθητός φυσικά εδώ στην Πολωνία. Είχα την ευκαιρία να επαναλάβω στον πρωθυπουργό Τουσκ, αλλά και στον πρόεδρο που ήταν χθες στο Βίλνιους, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τις Τρεις Θάλασσες, ότι θα συνεχίσουμε τη σθεναρή μας στήριξη προς την Ουκρανία, οικονομικά αλλά και στρατιωτικά για όσο καιρό χρειαστεί».
«Πρέπει να είναι στο δικό μας χέρι να αποφασίζουμε ποιος θα μπαίνει στη χώρα μας»
Ο κ. Μητσοτάκης συνέχισε λέγοντας ότι «είχα επίσης την ευκαιρία να συζητήσω μαζί σας τις κοινές προκλήσεις που αφορούν την παράνομη μετανάστευση. Πράγματι, βρισκόμαστε σε διαφορετικές γωνιές της ηπείρου, με διαφορετικές προκλήσεις που απορρέουν από τη γεωγραφική μας θέση. Όμως οι αρχές είναι κοινές, το είπε αυτό και ο Ντόναλντ.
Πρέπει να υπερασπιζόμαστε τα σύνορά μας. Τα σύνορα δεν είναι απλά σύνορα των χωρών μας, αλλά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και είναι σημαντικό το ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τα τελευταία χρόνια, ώστε να αναγνωρίζουμε τη σημασία των εξωτερικών συνόρων. Πρέπει να είναι στο δικό μας χέρι ως κυρίαρχα κράτη, να αποφασίζουμε ποιος θα μπαίνει στη χώρα μας και να μην το κάνουν αυτό οι διακινητές. Απαιτείται λοιπόν στενή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας. Ανταλλάξαμε κοινές εμπειρίες στο πώς αντιμετωπίζεται αυτή η πραγματικά πολύ περίπλοκη κατάσταση, αυτό το περίπλοκο πρόβλημα».
Αργότερα ανέφερε: «επίσης, ως προς τις κοινές ευρωπαϊκές προκλήσεις, είχαμε ένα πολύ ενδιαφέρον δείπνο χθες με κάποιους από τους συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενόψει και της νέας στρατηγικής ατζέντας,η οποία θα οριστικοποιηθεί τους επόμενους μήνες. Συμφωνούμε νομίζω και οι δύο ότι η άμυνα, η ασφάλεια πρέπει να είναι πολύ ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων. Και οι δύο χώρες, Ελλάδα και Πολωνία, ξοδεύουν αρκετά πάνω από το 2% του ΑΕΠ στην άμυνα επομένως πρέπει να είμαστε στην πρώτη γραμμή των πρωτοβουλιών που αφορούν την κοινή άμυνα της Ευρώπης. Μπορεί αυτό να περιλαμβάνει μια μορφή κοινού δανεισμού ή άλλες πρωτοβουλίες για την άμυνα. Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να συζητηθεί μετά τις επόμενες ευρωεκλογές».
«Πρέπει να διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στις πρωτοβουλίες της Ευρώπης στον επόμενο εκλογικό κύκλο»
«Και μιλώντας γι’ αυτές τις εκλογές. Είμαστε επίσης δύο ηγέτες από την ίδια πολιτική οικογένεια, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Πιστεύουμε ότι πρέπει να διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στις πρωτοβουλίες της Ευρώπης στον επόμενο εκλογικό κύκλο, είτε αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια, είτε την ανταγωνιστικότητα, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, είτε, για παράδειγμα τον αγροτικό τομέα. Η πράσινη μετάβαση ποια είναι απολύτως απαραίτητη, πρέπει ωστόσο να γίνει σε έναν ρυθμό που δεν θα είναι καταστροφικός για τους αγρότες μας. Πρέπει να τους δώσουμε τον χρόνο να προσαρμοστούν. Δεν πρέπει να νιώθουν ότι απειλούνται από την πράσινη μετάβαση. Και αν γι’ αυτό πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, αυτές θα πρέπει να γίνουν. Και νομίζω ότι είναι ακόμα ένα πεδίο στο οποίο μπορούμε να συμφωνήσουμε» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.
«Θα ήθελα να ολοκληρώσω με αυτό που ανέφερε ο Ντόναλντ ως προς την παρουσία των Πολωνών πυροσβεστών. Πραγματικά είμαστε ευγνώμονες. Η Ελλάδα αντιμετώπισε πέρυσι σημαντικές φυσικές καταστροφές και οι Πολωνοί φίλοι μας ήταν εκεί για να μας στηρίξουν. Και εξετάζουμε έναν μηχανισμό βάσει του οποίου κάποιοι Πολωνοί πυροσβέστες θα μπορούσαν να είναι μόνιμα σταθμευμένοι επί κάποιες εβδομάδες, επί κάποιους μήνες στην Ελλάδα, σε περίπτωση κάποιας άλλης επείγουσας κατάστασης. Και πιστεύω ότι είναι ένα κορυφαίο παράδειγμα έμπρακτης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Επομένως, εκφράζω και πάλι την ευγνωμοσύνη για τη στήριξη της Πολωνίας σε μια δύσκολη στιγμή για τη χώρα μου» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός ο οποίος συνέχισε ως εξής « Σε ευχαριστώ λοιπόν και πάλι Ντόναλντ για τη θερμή υποδοχή, για το καλωσόρισμα. Έχουμε πολλά να πούμε επίσης στις διμερείς μας συζητήσεις για την οικονομική μας συνεργασία. Πρέπει να σημειώσω ότι 1,3 εκατομμύρια Πολωνοί τουρίστες έρχονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, αλλά υπάρχουν και πολλοί Έλληνες τουρίστες που θα ήθελαν να επισκεφθούν την Πολωνία και θέλουμε αυτός ο αριθμός να αυξηθεί. Απευθύνω ανοικτό κάλεσμα να διαλέξει ο πολωνικός λαός και πάλι την Ελλάδα για τις καλοκαιρινές διακοπές, αλλά σε κάθε περίπτωση ευχαριστώ πάρα πολύ που υποδέχθηκε τόσο εμένα όσο και την ομάδα μου».
«Θα συνεχίσουμε τη σθεναρή μας στήριξη στην Ουκρανία»
Η πρώτη ερώτηση που δέχθηκαν οι δύο ηγέτες αφορούσε τις κυρώσεις στην Ρωσία. «Συμφωνήσαμε ότι χρειάζονται σημαντικές προσπάθειες όσον αφορά τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία ρωσικών οντοτήτων μιας και το ρωσικό κεφάλαιο στη διάθεση των δυτικών οικονομιών είναι 380 δισ. σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλο και περισσότεροι ευρωπαίοι πολίτες αναρωτιούνται για αυτό, γιατί να καλύπτουμε εμείς το κόστος της ρωσικής εισβολής εφόσον υπάρχουν ρωσικά χρήματα στη διάθεσή μας. Βήμα βήμα πλησιάζουμε στη λήψη αποφάσεων», δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Πολωνίας. Είπε επίσης ότι σε συνάντηση που θα έχει με το Δανό ομόλογό του θα συζητήσουν και για το θέμα του σκιώδους στόλου, των 100 και πλέον πλοίων στη βαλτική που χωρίς σημαία μεταφέρουν παράνομα ρωσικό πετρέλαιο.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός δήλωσε πως η Ρωσία δεν περίμενε το 2022 η Ευρώπη να είναι τόσο ενωμένη στη στήριξη της Ουκρανίας, σημείωσε ότι η ΕΕ έχει ξεμπλοκάρει 50 δισ. για τα επόμενα χρόνια και παρέχει στρατιωτική βοήθεια τόσο διμερώς όσο και μέσω ευρωπαϊκών εργαλείων. Ανέφερε ότι θα πρέπει να διερευνηθεί αν υπάρχουν χώρες που παραβιάζουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και πρόσθεσε πως: «στηρίζουμε την ιδέα να χρησιμοποιήσουμε τους τόκους ή το αρχικό κεφάλαιο ρωσικών χρημάτων σε ευρωπαϊκές τράπεζες αλλά διασφαλίζοντας πως ό,τι γίνει θα είναι νομικά ασφαλές για αν μην αμφισβητηθεί στο μέλλον».
Η δεύτερη ερώτηση που δέχθηκαν αφορούσε την άμυνα της Ευρώπης. «Πρέπει να εξερευνήσουμε νέους δρόμους συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θεωρώ ότι η συζήτηση για τη χρήση κοινού δανεισμού που θα δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό ταμείο είναι μια συζήτηση που δεν μπορεί να την αναβάλουμε. Έχουμε κοινές προκλήσεις όπως η αντιπυραυλική άμυνα και πιστεύω ότι αν χρησιμοποιήσουμε ένα τέτοιο ταμείο, θα χρειαστούμε κάποια εμβληματικά έργα και προγράμματα που θα αναδείξουν ότι προσφέρουν ασφάλεια σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες», απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τόνισε ότι η τελευταία στρατηγική πυξίδα είχε σχεδιαστεί το 2019 όταν κανείς δεν θεωρούσε πως θα έχουμε ξανά πόλεμο στην Ευρώπη αλλά τα δεδομένα έχουν αλλάξει.
«Η ρωσική εισβολή είναι μια βάρβαρη δοκιμασία για την Ουκρανία και τα κράτη της ΕΕ. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για τα χειρότερα σενάρια», δήλωσε ο Ντόναλτ Τουσκ. «Δεν θέλω να τρομοκρατήσω κανένα, να είμαι Κασσάνδρα, να είμαι προάγγελος κακών, ούτε να δώσω δραματικό τόνο για το μέλλον. Αυτός ο πόλεμος όμως είναι μέρος της πραγματικότητας. Εδώ κοντά στα ανατολικά μας σύνορα, μπορεί κανείς να ακούσει τους πυραύλους. Είναι εδώ, δεν είναι κάτι ασαφές», συνέχισε ο Πολωνός Πρωθυπουργός υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων πως η Ευρώπη πρέπει να γίνει πολιτική και στρατιωτική δύναμη. «Οι απόψεις μας σε αυτόν τον τομέα είναι κοινές και θα χρησιμοποιήσουμε την επιρροή μας στη Ευρώπη για να κινητοποιήσουμε τους εταίρους μας στις Βρυξέλλες και να ενισχύσουμε τις αμυντικές αποτρεπτικές ικανότητες της Ευρώπης», τόνισε.