Ο Βασίλης Κεσίδης (Φιλόλογος-Διεθνολόγος) Στρατηγικός & Πολιτικός Αναλυτής, μεταξύ Βρυξελλών κι Αθήνας μιλώντας στους atticatimes.gr και την Οικονομική Αναλύτρια Δάφνη Γρηγοριάδη για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών επισημαίνει «Η στρατηγική της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίζει την υποστήριξη των ηγετών προσφέροντας στις κυβερνήσεις τα επιθυμητά αποτελέσματα, αποδείχθηκε αποτελεσματική».
Ποια είναι η σημασία της συμφωνίας που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την ηγεσία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ;
Β.Κ.: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Ανανεωτικών Φιλελευθέρων σχετικά με την ηγεσία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, σοσιαλιστής, θα διαδεχθεί τον Βέλγο Charles Michel στη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επιπλέον, η Εσθονή πρωθυπουργός Kaja Kallas, φιλελεύθερη, θα αντικαταστήσει τον Ισπανό Josep Borrell στη θέση του Ύπατου Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί έναν αξιοσημείωτο θρίαμβο για την Ursula von der Leyen, η οποία παραμένει στον θώκο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ενισχύεται από την εκλογική επιτυχία του ΕΛΚ και την εκλογική ήττα του Emmanuel Macron. Μέχρι το βράδυ της 9ης Ιουνίου, κάθε πιθανή εναλλακτική λύση σε αυτή τη συμφωνία είχε εξαφανιστεί. Η στρατηγική της von der Leyen να εξασφαλίζει την υποστήριξη των ηγετών προσφέροντας στις κυβερνήσεις τα επιθυμητά αποτελέσματα, αποδείχθηκε αποτελεσματική στην προκειμένη περίπτωση.
Οι Φιλελεύθεροι, όχι ισχυροί αλλά καθοριστικοί
Για πρώτη φορά, το αξίωμα θα κατέχει εκπρόσωπος της φιλελεύθερης οικογένειας, συγκεκριμένα επικεφαλής κυβέρνησης. H Kaja Kallas, συμμετέχει στις συνόδους κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του ΝΑΤΟ. Προβλέπεται να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής της Ουάσινγκτον στις αρχές Ιουλίου, όπου θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία και να τονίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των σχεδίων του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Von der Leyen έδωσε ιδιαίτερη προσοχή σε ορισμένες σημαντικές συνιστώσες, με στόχο όχι μόνο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά και την επιβεβαίωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι ήταν από τις πλέον ευνοημένες. Ο πρόεδρος της Επιτροπής ταξίδεψε στην Τύνιδα για να υπογράψει το μνημόνιο συμφωνίας για τους μετανάστες και ενέκρινε τη συμφωνία της Ιταλίας με την Αλβανία σχετικά με την ανάθεση των διαδικασιών ασύλου σε εξωτερικούς φορείς. Και οι δύο συμφωνίες αμφισβητήθηκαν από άλλα κράτη μέλη και νομικούς εμπειρογνώμονες.
Πώς αξιολογείτε τα αποτελέσματα στην Ελλάδα;
Β.Κ.: Οι αποφασιστικές νίκες του Μητσοτάκη το 2023 εξασφάλισαν μια επιβλητική πλειοψηφία και παρείχαν στην κυβέρνηση μια ουσιαστική εντολή για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που περιγράφονται στο εκλογικό της πρόγραμμα. Οι προσπάθειες της αντιπολίτευσης να υπονομεύσει την κυριαρχία της πλειοψηφίας έχουν καταστεί όλο και πιο
αναποτελεσματικές λόγω των πρόσφατων εκλογικών αποτελεσμάτων. Ο Μητσοτάκης θέσπισε με επιτυχία περαιτέρω φιλελεύθερη νομοθεσία, διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή εθνική στάση. Παρόλο που αυτός ο συνδυασμός νομοσχεδίων δεν έδωσε ένα ηχηρά επιτυχημένο αποτέλεσμα για τη Νέα Δημοκρατία, εξασφάλισε ότι το κόμμα παρέμεινε για άλλη μια φορά σημαντικά μπροστά από την αντιπολίτευση.
Στο Ευρωκοινοβούλιο
Όσον αφορά την αριθμητική εκπροσώπηση, η ελληνική αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είδε μείωση των εδρών, συμπεριλαμβανομένων των ανεπιτυχών υποψηφιοτήτων επανεκλογής δύο πρώην ευρωβουλευτών εν μέσω ισχυρής αντιπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο κόμμα που συντάσσεται επίσημα με την Αριστερά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξασφάλισε τέσσερις έδρες. Επιπλέον, η Πλεύση Ελευθερίας, ένα ριζοσπαστικό κόμμα που δημιουργήθηκε από πρώην μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, κέρδισε μία έδρα ενώ αναμένεται να ευθυγραμμιστεί με την ίδια ευρωπαϊκή ομάδα. Ενώ στα πιο δεξιά βρίσκεται η ΕΛ με 2 έδρες, και η ΝΙΚΗ με την ΦΛ από 1 έδρα.
Πώς βλέπετε το σενάριο περί δημιουργίας ενός αριστερού συνασπισμού στην ελληνική πολιτική σκηνή;
Β.Κ.: Σε περίπτωση που προκύψει ένας αριστερός συνασπισμός σε εθνικό επίπεδο, που θα χαρακτηρίζεται από τη συνεργασία μεταξύ των μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να γίνει αντιληπτός στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ως ένας συνασπισμός που θα περιλαμβάνει οκτώ ευρωβουλευτές (τέσσερις από την Αριστερά, τρεις από το S&D και μια επιπλέον έδρα από την Αριστερά). Αντίθετα, οι προβλέψεις δείχνουν ότι η ακροδεξιά αντιπολίτευση θα κατέχει δύο ευρωβουλευτές από το ECR και αναμενόμενα δύο ευρωβουλευτές από το ID. Σημαντικές αποφάσεις που αναμένονται περιλαμβάνουν την επιλογή του επόμενου Έλληνα Επιτρόπου και την ανάδειξη ενός νέου υποψηφίου Προέδρου, συνήθως ενός προσώπου, που είναι γνωστό για την επίτευξη συναίνεσης, ώστε να αποφευχθούν αμφιλεγόμενες επιλογές που θα μπορούσαν να επισπεύσουν πρόωρες εκλογές – ένα απίθανο σενάριο επί του παρόντος.
Πώς διαμορφώνονται τα ποσοστά των κομμάτων μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών;
Β.Κ.: Μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές, υπήρξαν αξιοσημείωτες αλλά όχι δραστικές αλλαγές στα ποσοστά αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Η Νέα Δημοκρατία (ΕΛΚ) προηγείται και πάλι με σημαντική διαφορά, συγκεντρώνοντας ποσοστό κοντά στο 29% και πιθανότατα κερδίζοντας επιπλέον 8 ευρωβουλευτές. Ο ΣΥΡΙΖΑ (LEFT-GUE/NGL) έφτασε περίπου στο 13%, ενώ το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 12% (S&D). Το Κομμουνιστικό Κόμμα και η Ελληνική Λύση (NI) βρίσκονται πολύ κοντά στο 8%, ενώ η Νίκη (NI), η Πλεύση Ελευθερίας (LEFT-GUE/NGL) και η Φωνή της Λογικής διεκδικούν περίπου το 3%.