Για τους επικεφαλής της ΑΑΔΕ και το υπουργείο Οικονομικών, η φοροδιαφυγή αποτελεί μια συνήθη πρακτική για αρκετούς ελεύθερους επαγγελματίες, όπως φαίνεται από τα δεδομένα των φορολογικών δηλώσεων.
Ένα σημαντικό ποσοστό δηλώνει ζημιές, ενώ πολλοί αναφέρουν έσοδα που δεν υπερβαίνουν τα 300 ευρώ τον μήνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, πίσω από αυτά τα στοιχεία κρύβεται μια αξιοσημείωτη «δεξαμενή» αδήλωτων εισοδημάτων, η αποκάλυψη των οποίων θα μπορούσε να ενισχύσει τον κρατικό προϋπολογισμό και να ελαφρύνει τη φορολογική επιβάρυνση σε μισθωτούς και συνταξιούχους.
Οι μέχρι τώρα ενέργειες της κυβέρνησης αποδίδουν καρπούς. Σύμφωνα με αξιωματούχους του Υπουργείου και της ΑΑΔΕ, τα αποτελέσματα είναι θετικά, κυρίως χάρη στη χρήση τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των εισοδημάτων και στη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS.
Η προσπάθεια συνεχίζεται, με νέες παρεμβάσεις όπως η πλήρης εξάλειψη των διαφορών μεταξύ δηλωμένων εσόδων και εξόδων και των στοιχείων στο myDATA, εντατικούς ελέγχους για τη διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS, τη δυνατότητα πληρωμών μέσω IRIS, και την εφαρμογή ψηφιακού πελατολογίου.
Τέλος στις δαπάνες χωρίς παραστατικά
Η πρακτική των υπερβολικών δαπανών για τη μείωση των κερδών θα καταργηθεί από 1η Ιανουαρίου 2025. Από 1η Οκτωβρίου 2024, οι αποδεκτές αποκλίσεις στα έσοδα και τα έξοδα που καταχωρούνται στο myDATA θα μειωθούν, με στόχο τον μηδενισμό τους. Έτσι, από το νέο έτος, μόνο οι δαπάνες που έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα θα αναγνωρίζονται ως εκπτώσεις από τα ακαθάριστα έσοδα.
Οι επαγγελματίες δεν θα μπορούν να φουσκώνουν τεχνητά τα έξοδά τους για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημά τους. Παράλληλα, το νέο σύστημα θα επιτρέπει τη δήλωση επιπλέον εσόδων και του αντίστοιχου ΦΠΑ σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν καταχωρηθεί έγκαιρα τα τιμολόγια λόγω τεχνικών ζητημάτων.
Το σύστημα αυτό οδηγεί και στην προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ, βοηθώντας στη μείωση του «κενού ΦΠΑ». Μέχρι σήμερα, το κενό αυτό έχει μειωθεί κατά 3 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Τα δεδομένα που καταχωρούνται στο myDATA θα μεταφέρονται αυτόματα στις φορολογικές δηλώσεις, καθιστώντας τη διαδικασία πιο διαφανή και απλή. Μετά το ΦΠΑ, θα «κλειδώσουν» και οι κωδικοί του εντύπου Ε3, καθορίζοντας τα φορολογητέα κέρδη και τον φόρο εισοδήματος.
Επιτρεπτά όρια αποκλίσεων
Τα επιτρεπτά όρια αποκλίσεων για το ΦΠΑ σε σχέση με τα δεδομένα του myDATA είναι:
1η Ιουλίου έως 30 Σεπτεμβρίου 2024: 10% για τα έσοδα και 20% για τα έξοδα.
1η Οκτωβρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2024: 0% για τα έσοδα και 5% για τα έξοδα.
Από την 1η Ιανουαρίου 2025: Καμία απόκλιση για έσοδα και έξοδα.
Ψηφιακό πελατολόγιο
Η ΑΑΔΕ θα εφαρμόσει το ψηφιακό πελατολόγιο, επιτρέποντας στους ελεγκτές να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τις συναλλαγές. Το μέτρο αυτό, μαζί με τη διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS, αναμένεται να περιορίσει τη φοροδιαφυγή.
Το ψηφιακό πελατολόγιο θα εφαρμοστεί σε επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες σε οχήματα, εκδηλώσεις, ιδιωτικά σχολεία, κλινικές και άλλους τομείς.
IRIS
Η άτυπη προθεσμία για την εγγραφή των επαγγελματιών στο σύστημα IRIS λήγει την 30η Σεπτεμβρίου. Από 1η Οκτωβρίου, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν είναι εγγεγραμμένοι θα αντιμετωπίσουν πρόστιμο 1.500 ευρώ.
Μέχρι στιγμής, πάνω από 530.000 επαγγελματίες έχουν εγγραφεί στο IRIS, με συναλλαγές ύψους 3,7 δισ. ευρώ το 2024, παρουσιάζοντας εντυπωσιακή αύξηση.
Έλεγχοι
Η ΑΑΔΕ πραγματοποιεί ελέγχους για να διασφαλίσει τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τα νέα μέτρα. Έμφαση δίνεται στη διασύνδεση ταμειακών μηχανών με τα POS και στην ορθή έκδοση αποδείξεων.
