Μετά την πολύνεκρη τραγωδία στο Μάτι, το 2018, η Ελλάδα αναθεώρησε τον τρόπο προειδοποιεί έγκαιρα τους πολίτες και τους τουρίστες για τους επερχόμενους κινδύνους, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε εκδήλωση υψηλού επιπέδου του ΟΗΕ στο περιθώριο της COP29 στο Αζερμπαϊτζάν.
Δεσμευτήκαμε, μετά το Μάτι, ότι έπρεπε να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις φυσικές καταστροφές, είπε ο κ. Μητσοτάκης που επισήμανε ακόμη ότι «είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε τις εμπειρίες και τις πρακτικές μας με κάθε έναν που ενδιαφέρεται να μάθει για το ελληνικό παράδειγμα».
Η παρέμβαση του πρωθυπουργού:
«Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Γενικέ Γραμματέα. Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ που με προσκαλέσατε σε αυτή την εκδήλωση για να μοιραστώ μαζί σας μια ελληνική εμπειρία όσον αφορά την παροχή έγκαιρων προειδοποιήσεων για όλους.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος των Μαλδίβων, όλους μας διαμορφώνουν οι τραγωδίες, απόρροια φυσικών καταστροφών, που μας έχουν πλήξει. Στην περίπτωσή μας, ήταν μια πυρκαγιά που κατέστρεψε ένα εύπορο προάστιο της Αθήνας, τον Ιούλιο του 2018, σκοτώνοντας 104 ανθρώπους, οι οποίοι δεν έλαβαν οποιαδήποτε έγκαιρη προειδοποίηση για το τι επρόκειτο να τους πλήξει. Δεσμευτήκαμε τότε ότι έπρεπε να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις φυσικές καταστροφές.
Στη συνέχεια, εστιάσαμε γρήγορα σε τρία ζητήματα. Το πρώτο είναι η τεχνολογία. Η μία επένδυση που κάναμε, η οποία έχει ξεκάθαρα αποδώσει, είναι η ενίσχυση του αριθμού έκτακτης ανάγκης «112», που σημαίνει ότι μπορούμε πλέον να αποστέλλουμε σε όλα τα κινητά τηλέφωνα της χώρας, ανεξάρτητα από το αν αυτά ανήκουν σε Έλληνες ή σε τουρίστες, στοχευμένα μηνύματα, δίνοντάς τους πολύ σαφείς οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση φυσικής καταστροφής. Πρόκειται για μια σχετικά φθηνή τεχνολογία που μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα.
Και βέβαια, σε συνδυασμό με πιο προηγμένα μοντέλα πρόβλεψης του καιρού που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, μπορούμε να έχουμε μια πολύ καλή εικόνα για το ποιες περιοχές της χώρας θα πληγούν, από ποιο είδος καταστροφής.
Το δεύτερο ζήτημα στο οποίο εστιάσαμε ήταν η διακυβέρνηση. Όπως επισημάνατε, συγκροτήσαμε Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ήταν μια πολύ σημαντική οργανωτική αλλαγή, διότι εκεί συγκεντρώθηκαν όλοι οι απαραίτητοι φορείς: ο στρατός, η αστυνομία, η πυροσβεστική, τα ασθενοφόρα (ΕΚΑΒ), οι δασικές υπηρεσίες, η ακτοφυλακή. Κωδικοποιήσαμε τις αρμοδιότητες. Θελήσαμε να διασφαλίσουμε ότι οι γραμμές επικοινωνίας είναι ανοιχτές και η ιεραρχία και η κατανομή καθηκόντων είναι πολύ σαφής.
Φυσικά, υλοποιούμε επίσης σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές πολιτικής προστασίας. Διοχετεύουμε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ ευρωπαϊκών πόρων για την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, μεγάλο μέρος των οποίων κατευθύνεται σε «έξυπνες» τεχνολογίες, είτε πρόκειται για drones που χρησιμοποιούμε για την έγκαιρη ανίχνευση των πυρκαγιών είτε για πιο προηγμένη τεχνολογία πρόβλεψης καιρού σε τοπικό επίπεδο.
Το τρίτο σημείο, το οποίο έθιξε επίσης ο Πρόεδρος των Μαλδίβων, σχετίζεται με την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους τοπικούς φορείς. Δεν ωφελεί να εκπέμπεις ένα μήνυμα «112», που λέει στους ανθρώπους ότι πρέπει να απομακρυνθούν σε περίπτωση πυρκαγιάς, αν δεν εισακουστεί. Επομένως, η οικοδόμηση αυτών των σχέσεων εμπιστοσύνης, η εκπαίδευση των ανθρώπων, η ανάπτυξη μιας κουλτούρας εκκένωσης, το να διασφαλίζεις ότι οι πολίτες εμπιστεύονται τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, είναι απίστευτα σημαντικά.
Στη δική μας περίπτωση, το έχουμε πετύχει. Κάποιες φορές είναι προτιμότερο να απομακρύνεις ανθρώπους και να ρέπεις προς την πλευρά της προσοχής παρά να χάνονται ζωές επειδή δεν είχε υπάρξει ενημέρωση για το τι επρόκειτο να αντιμετωπίσουν.
Επιτρέψτε μου να επαναλάβω πως είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε τις εμπειρίες και τις πρακτικές μας με κάθε έναν που ενδιαφέρεται να μάθει για το ελληνικό παράδειγμα.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκλησή σας».
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός παρέστη στα εγκαίνια του ελληνικού περιπτέρου στην COP29, όπου τόνισε ότι η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος στην ενεργειακή μετάβαση, έχοντας μειώσει τις εκπομπές ρύπων κατά περίπου 45% σε σύγκριση με το 2005, σημειώνοντας ότι η στροφή σε καθαρές τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής γεννά νέες επενδυτικές ευκαιρίες στη χώρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως η Ελλάδα μετατρέπεται σταδιακά σε εξαγωγέα ενέργειας, επισημαίνοντας τη σημασία ενός εκτενέστερου δικτύου διασυνδέσεων με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ακόμα ότι η κυκλική οικονομία και η προστασία μοναδικών οικοσυστημάτων αποτελούν σημαντικό μέρος της ευρύτερης στρατηγικής βιωσιμότητας της Ελλάδας, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική και για τον τουρισμό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε επίσης μέρος στην Παράλληλη Εκδήλωση με τίτλο «Vertical Corridor: Europe’s New Energy Lifeline», όπου ανέφερε ότι οι υποδομές για την υποδοχή υγροποιημένου φυσικού αερίου που διαθέτει η Ελλάδα και ο κάθετος διάδρομος συνέβαλαν στη θωράκιση του εφοδιασμού της ευρύτερης περιοχής όταν η Ρωσία περιόρισε δραστικά τις εξαγωγές προς την Ευρώπη, προσθέτοντας ότι μέσω αυτού του διαδρόμου μπορεί να εξυπηρετηθεί έως και η Ουκρανία.
Τόνισε ακόμα ότι η απόκλιση στις χονδρικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης και άλλων κρατών μελών της ΕΕ καταδεικνύει αδυναμίες της εσωτερικής αγοράς.
Τέλος, ο κ.Μητσοτάκης συμμετείχε στη βουλγαρική Παράλληλη Εκδήλωση «High-Level segment of the President’s Administration and the Ministry of Energy». Ο πρωθυπουργός σημείωσε την ανάγκη συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να αντιμετωπιστούν οι στρεβλώσεις που παρατηρούνται στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Στάθηκε στη δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών, όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, προκειμένου να αλληλοϋποστηρίζονται στην κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, αξιοποιώντας πηγές στις οποίες ειδικεύεται η κάθε χώρα.
