«Είστε τα «μάτια» της πολιτείας στον εντοπισμό και την καταγραφή των συμπολιτών μας που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες. Η κυβέρνηση μας έδωσε και δίνει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση περισσότερους πόρους και εργαλεία για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής, για να σταθούν δίπλα στους πλέον ευάλωτους» δήλωσε η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, κατά την ομιλία της στους Δημάρχους της χώρας, στο ετήσιο τακτικό συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), που διεξάγεται στη Ρόδο υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Η Υπουργός επαίνεσε τη συμβολή των Δήμων στον σχεδιασμό της Κυβέρνησης για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων, επισημαίνοντας ότι «οι Δήμοι είναι ο πιο κοντινός στους πολίτες θεσμός και η Πολιτεία σας έχει ανάγκη για να χτίσουμε από κοινού ένα στιβαρό, δίκαιο και αποτελεσματικό κοινωνικό δίχτυ. Αξιοποιώντας νέα εργαλεία και καλύτερα τους πόρους μας που δεν είναι όπως ξέρετε καθόλου ευκαταφρόνητοι. Γνωρίζουμε όλοι μέσα σε αυτή την αίθουσα ότι όταν μιλάμε για ανάγκες ανθρώπων σε ευαλωτότητα τίποτα δεν μοιάζει αρκετό», πρόσθεσε με έμφαση.
Η κ. Ζαχαράκη αναφέρθηκε επίσης στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό, υπογραμμίζοντας τη σημαντική συμβολή της ΚΕΔΕ στην κατάρτισή του, καθώς και στα στεγαστικά προγράμματα του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. «Οι Δήμοι είναι ο σύμμαχός μας σε κάθε προσπάθεια που βάζει την οικογένεια στο κέντρο της πολιτικής» ανέφερε η Υπουργός, τονίζοντας τα μέτρα στήριξης για τις ελληνικές οικογένειες και τους ευάλωτους πολίτες. Επισήμανε επίσης ότι «εμείς, ως Υπουργείο, και εσείς, ως εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είμαστε αυτοί που ανοίγουμε τον δρόμο προς μια κοινωνία όπου κανείς δεν νιώθει μόνος, όπου όλοι αξίζουν να ζουν με αξιοπρέπεια και σεβασμό».
Η ομιλία της Υπουργού Σοφίας Ζαχαράκη στο συνέδριο της ΚΕΔΕ:
Είναι μεγάλη η τιμή και η χαρά να συμμετέχω στο πολύ σημαντικό συνέδριό σας, το οποίο, όπως σημειώνετε στην αναγγελία, φιλοδοξεί να σηματοδοτήσει την επανεκκίνηση της Ένωσής σας με στόχο ακόμη πιο ισχυρούς Δήμους, οι οποίοι θα βρίσκονται κάθε μέρα δίπλα στον πολίτη. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η χαρά για την ευκαιρία που μου δίνετε να σας μιλήσω για τη φιλοσοφία, τους στόχους και το έργο του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, του οποίου η δράση οφείλει να είναι αλληλένδετη με τη δική σας, καθώς η εμβέλεια της δράσης σας φτάνει μέχρι το τελευταίο σπίτι κάθε γωνιάς αυτής της χώρας.
Από την αρχή της ίδρυσης του υπουργείου μας, τον Ιούνιο του 2023, όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να ενοποιήσει κάτω από μια ενιαία διοικητική και πολιτική ομπρέλα μια σειρά πολύ σημαντικών δράσεων της κυβέρνησης με επίκεντρο την κοινωνική συνοχή, πίστευα στην ιδιαίτερη αξία της συνεργασίας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Δημογραφικό
Μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες όλων μας είναι η διαχείριση της υπογεννητικότητας και του δημογραφικού, ενός προβλήματος πολύ σοβαρού για τις δυτικές κοινωνίες, που για την Ελλάδα είναι κάτι πολύ παραπάνω: αποτελεί ζήτημα εθνικής ύπαρξης και συνέχειας. Μια σοβαρή απειλή για το σύνολο της χώρας, εξαιτίας και των συνεπειών που έχει για την ελληνική περιφέρεια, η οποία κινδυνεύει από οικονομικό και κοινωνικό μαρασμό.
Πρόσφατα λοιπόν ανακοινώσαμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό, στη διαμόρφωση του οποίου η συνδρομή της ΚΕΔΕ ήταν πολύτιμη. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το πρώτο εθνικό σχέδιο δράσης στην ΕΕ με βάση το tool box της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ένα σχέδιο που έχει αναγνωριστεί ως βέλτιστη πρακτική και παράδειγμα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις.
Στο σχέδιό μας περιλαμβάνει 100 δράσεις συνολικής δαπάνης 20 δισ. ευρώ. Και βέβαια, είναι σημαντικό να πούμε ότι η περιφερειακή διάσταση έχει σημαίνοντα ρόλο. Ήδη έχουμε ξεκινήσει την παρουσίαση και συνεχίζουμε να επεξεργαζόμαστε τα Περιφερειακά Σχέδια Δράσης, τα οποία θα απευθύνονται στοχευμένα στις ανάγκες και τα δεδομένα κάθε περιοχής.
Εκεί φυσικά η συνεισφορά των Δήμων είναι απαραίτητη, καθώς απαιτείται συντονισμός και συνεννόηση για την καταγραφή των αναγκών και την εκπόνηση πολύ συγκεκριμένων προτάσεων. Προτάσεις, που στο τέλος οι ίδιοι οι Δήμοι θα κληθούν να ενσωματώσουν προκειμένου να δουν τις περιοχές τους να ανακάμπτουν. Και τους ανθρώπους που βγήκαν από τα σπλάχνα τους και τις άφησαν κάποτε, να τις εμπιστεύονται ξανά και να επιστρέφουν πάλι.
Έβρος – Αργολίδα
Ήδη ξεκινήσαμε με μια ευρεία δέσμη μέτρων για τη στήριξη του Έβρου, τα οποία μέχρι το 2030 θα απορροφήσουν περισσότερα από 2,8 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα σύνολο πολύ σημαντικών δράσεων, με στόχους την αποκατάσταση απωλειών λόγω της μεγάλης πυρκαγιάς, ένα σχέδιο ανάπτυξης, έργα και μελέτες σε συνεργασία με την Περιφέρεια ώστε να εντάσσονται συνεχώς νέα έργα.
Ο στόχος μας είναι η επανεγκατάσταση κατοίκων, η απασχόληση ανέργων, η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας νέων ανέργων, η δημιουργία επιχειρήσεων από ανέργους, η εξοικείωση επαγγελματιών αγροτών με σύγχρονες καινοτόμες πρακτικές, η οικονομική ενίσχυση των υφιστάμενων επιχειρήσεων σε ορισμένες περιοχές του Έβρου και μια σειρά άλλες δράσεις που θα λειτουργήσουν ως κίνητρο για ανάπτυξης και πληθυσμιακής ενίσχυσης. Ένα πολύ στοχευμένο σχέδιο παρουσιάσαμε και στην Αργολίδα.
Εκεί όπου κατέστησα αδιαπραγμάτευτη τη στόχευσή μας να συστήσουμε στην Πελοπόννησο το 13ο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας του Υπουργείου μας, καθώς είναι η μόνη περιφέρεια που δεν έχει! Και απευθύνομαι στους Δημάρχους της Πελοποννήσου και τους καλώ να αναλογιστούν πόσο πολύ θα αναβαθμιστεί το κοινωνικό πρόσημο των κατά τόπους περιοχών. Και πόσες επιλογές θα τους δοθούν στην κάλυψη των ευάλωτων δημοτών τους, με την ύπαρξη ενός σύγχρονου Κέντρου πολλαπλών δυνατοτήτων.
Εάν βελτιώσουμε την κατάσταση σε αυτούς τους τομείς πολιτικής, τότε θα καταφέρουμε να ενισχύσουμε τη δυνατότητα των νέων της χώρας μας να δημιουργήσουν οικογένειες και να μεγεθύνουν τις υπάρχουσες. Ένα πολύτιμο εργαλείο σε αυτή την κατεύθυνση είναι το Παρατηρητήριο για το Δημογραφικό, το οποίο θα ελέγχει την υλοποίηση και την προσαρμογή της πολιτικής μας στα δεδομένα κάθε περιοχής. Διότι η πολιτική μας όχι μόνο σχεδιάζεται με βάση τα επιστημονικά δεδομένα αλλά και παρακολουθείται η υλοποίησή της αντίστοιχα προκειμένου να μπορούμε να μετράμε τα αποτελέσματα και να διαπιστώνουμε πού χρειάζεται να γίνουν νέες παρεμβάσεις.
Φίλες και φίλοι, Σήμερα, μιλώντας για την αξία της συνεργασίας ανάμεσα στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και ιδιαίτερα τους Δήμους, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν πρόκειται για έναν ακόμη τυπικό δεσμό ανάμεσα σε θεσμούς. Πρόκειται για μια συμπόρευση που απλώνεται σε ολόκληρη την κοινωνία μας και αγγίζει τις ζωές μας στον πιο βαθύ, στον πιο ανθρώπινο πυρήνα τους. Είναι ο τρόπος να φτάνουμε κοντά στους ανθρώπους, να τους προσφέρουμε ουσιαστική στήριξη και να χτίζουμε το μέλλον τους με αλληλεγγύη, φροντίδα και ασφάλεια.
Στέγαση
Να μιλήσουμε για τη στέγαση: Τα προγράμματά μας για την εξασφάλιση κατοικίας και τη μείωση των ανισοτήτων έχουν έναν στόχο: να προσφέρουν σταθερότητα και ηρεμία στις οικογένειες που παλεύουν καθημερινά με τις δυσκολίες. Θέλουμε να δώσουμε σε κάθε παιδί τη δυνατότητα να μεγαλώσει σε ένα ασφαλές περιβάλλον και να διώξουμε το άγχος της αβεβαιότητας.
Η χώρα μας, όπως και άλλες στην Ευρώπη, έχει σοβαρό στεγαστικό πρόβλημα, καθώς το 37% του οικογενειακού εισοδήματος καταναλώνεται για στέγαση λόγω της τεράστιας αύξησης των ενοικίων, με μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση 20%. Γι’ αυτό σε συνεργασία με τους Δήμους, υλοποιούμε μια σειρά προγραμμάτων στεγαστικής αρωγής και έχω ήδη απευθυνθεί με επιστολή μου σε όλους τους αξιότιμους δημάρχους για να καταγράψουν οι δήμοι τα ιδιόκτητα ακίνητά τους ώστε να δούμε τι μπορεί απ’ αυτά να αξιοποιηθεί για κοινωνική στέγη.
Δείτε για παράδειγμα το «Κάλυψη», με προϋπολογισμό 21,5 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν 44 Δήμοι, οι οποίοι συμμετείχαν κάποτε στα προγράμματα ΕΣΤΙΑ 2021 και ΕΣΤΙΑ ΙΙ, βάζοντας ιδιοκτήτες να διαθέσουν τις κατοικίες τους για τη διαμονή αιτούντων διεθνή προστασία. Όταν τελείωσε το πρόγραμμα αυτό, είδαμε το «Κάλυψη» ως μια ευκαιρία, να δώσουμε τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες εκείνους να αξιοποιήσουν ξανά τα σπίτια τους. Καλέσαμε και συνεχίζουμε να καλούμε τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν και πάλι τα ακίνητά τους στον Δήμο κατοικίας τους.
Μοριοδοτούμε επιπλέον πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες , άτομα με αναπηρία, νοικοκυριά στα οποία έχει κοινοποιηθεί δικαστική απόφαση έξωσης ή διαταγή απόδοσης μίσθιου, μονογονεϊκές οικογένειες, άνεργους, άτομα ή οικογένειες που φιλοξενούνται σε δομές φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας κ.α.
Καλύπτουμε δωρεάν τη μίσθωση ακινήτου για τρία έτη καθώς και την κάλυψη δαπανών για τα κόστη μετακόμισης του νοικοκυριού (μεταφορά οικοσκευής και μεταφορά λογαριασμών ΔΕΚΟ). Ήδη μέχρι τώρα, 168 νοικοκυριά έχουν στεγαστεί με 330 ωφελούμενος εκ των οποίων 134 ανήλικα μέλη.
– Ένα πρόγραμμα που ενισχύσαμε πολύ είναι το Στέγαση και Εργασία. Αυξήσαμε τον προϋπολογισμό από τα 10 στα 15 εκατομμύρια. Είναι πραγματικά ένα πρόγραμμα δεύτερης ευκαιρίας για πολλούς συμπολίτες μας και θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συμπράττοντες φορείς. Τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς, τις ΜΚΟ, τις Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρίες, το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Κεντρικής Μακεδονίας και φυσικά τους 42 Δήμους που συμμετείχαν στον τελευταίο κύκλο του προγράμματος.
Χάρη στην αξία αυτού του προγράμματος, βοηθήσαμε 883 συμπολίτες μας που ήταν σε καθεστώς αστεγίας να βρουν το δικό τους σπίτι. Από αυτούς 212 είναι ανήλικα παιδιά. Δώσαμε μια νέα ευκαιρία σε 110 συνανθρώπους μας να βρουν τη δική τους εργασία και να κάνουν ένα νέο επαγγελματικό ξεκίνημα.
Πλέον, προβλέψαμε στη νέα φάση του προγράμματος, ώστε να μην καλύπτουμε μόνο όσους είναι σε καθεστώς αστεγίας, αλλά και όσους βρίσκονται σε επαπειλούμενη στέγαση ή στέγη παραχωρημένη από το δημόσιο. Ως Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και πληρώνουμε για τρία χρόνια το ενοίκιο από 24 μήνες που το κάναμε, λογαριασμούς ΔΕΚΟ, δαπάνες οικοσκευής ενώ προσθέσαμε και δαπάνες για επισκευές και ενεργειακά πιστοποιητικά.
Αν μετά τα τρία χρόνια ο ωφελούμενος κρατήσει το σπίτι, θα μπορεί να λαμβάνει πλέον το επίδομα ενοικίου για 1 + 1 χρόνο. Στόχος μας να εξασφαλίσουμε στέγαση σε τουλάχιστον 700 ευάλωτα νοικοκυριά (από τα 556 που καλύψαμε με το τελευταίο πρόγραμμα) σε 60 δήμους.
– Ένα ακόμα κοινωνικό πρόγραμμα που θέλω να αναφέρω, καθώς έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος είναι η στέγαση για τις πλέον ευάλωτες ομάδες στους Δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης (περίπου 1,7 εκατ. ευρώ), σε συνεργασία με τους δύο Δήμους θα ανακαινίσουμε 100 διαμερίσματα (70 στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη) για να στεγάσουμε 250 συμπολίτες μας από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που απειλούνται από ή βιώνουν έλλειψη στέγης.
Ήδη οι αιτήσεις για τους ιδιοκτήτες στην Αθήνα έχουν ανοίξει από 10 Οκτωβρίου έως και τις 31 Ιανουαρίου στο athenskatoikia.gr. Από την άλλη στο πρόγραμμα θα μπορούν να μετέχουν είτε δικαιούχοι του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία» είτε του επιδόματος στέγασης του ΟΠΕΚΑ.
Σε ό,τι αφορά στη Θεσσαλονίκη, θα αναδιαμορφώσουμε ένα κτίριο του Δήμου, σε έξι αυτόνομα διαμερίσματα και θα ανακαινίσουμε 24 κατοικίες – κληροδοτήματα προς το δημόσιο, που παρέμειναν αχρησιμοποίητα επί σειρά ετών. Στα διαμερίσματα αυτά θα μείνουν έναντι ενός οικονομικά προσιτού μισθώματος, σαφώς μειωμένου σε σχέση με τις τιμές της αγοράς δεκάδες ευάλωτοι δημότες της Θεσσαλονίκης για τουλάχιστον οχτώ χρόνια. Στο πρώτο εξάμηνο του 2025 θα βγουν και οι προσκλήσεις προς τους δικαιούχους.
Έχουμε επίσης στον σχεδιασμό μας τις ανάγκες στέγασης των δημοσίων υπαλλήλων και στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, που μετακινούνται στα νησιά, σε ακριτικές και ορεινές περιοχές. Σημαντική και σε αυτό το πεδίο είναι η συνεργασία μας με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, χάρη στην οποία έχουμε προχωρήσει σε καταγραφή ακινήτων σε δήμους και περιφέρειες με έντονο στεγαστικό πρόβλημα.
Στήριξη οικογενειών
Εργαζόμαστε πλάι-πλάι για να στηρίξουμε την οικογένεια σε όλες της τις μορφές και τα στάδια. Οι Δήμοι είναι ο σύμμαχός μας σε κάθε προσπάθεια που βάζει την οικογένεια στο κέντρο της πολιτικής. Γιατί μόνο μέσα από αυτή την αρμονική συνεργασία μπορούμε να υλοποιούμε στοχευμένες δράσεις που εξυπηρετούν τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και ιδίως των νέων οικογενειών, που έχουν το άγχος της φύλαξης και ανατροφής των παιδιών τους, σε συνδυασμό με την επαγγελματική καταξίωση.
Πώς βάζουμε πλάτη για την οικογένεια μαζί με τους Δήμους;
– Το κάνουμε με τα voucher: 379,2 εκατ. ευρώ, τα περισσότερα που έχουν δοθεί ποτέ στο πρόγραμμα, για την κάλυψη. επιπλέον 4.856 βρεφών και νηπίων, 1.336 ατόμων με αναπηρία άνω των 22 ετών για την ένταξη στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρία, και επιπλέον 106 παιδιών για ένταξη στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης τυπικής ανάπτυξης. Άμεσα θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς τους Δήμους και τους ιδιώτες για τη δημιουργία 20.000 νέων θέσεων για βρέφη 2 μηνών έως 2,5 ετών σε υφιστάμενους ή νέους σταθμούς.
Έργο 70 εκατ. ευρώ από το ΤΑΑ. Έχουμε φροντίσει να μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι Δήμοι στο πρόγραμμα και κατ’ αυτόν τον τρόπο ΟΤΑ Α΄ βαθμού, θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για επιδότηση της επένδυσής τους και με δυνατότητα χρηματοδότησης μέχρι του 50% του συνολικού προϋπολογισμού.
– Το κάνουμε με τα Σχολικά Γεύματα: Μια πολύ σημαντική προσπάθεια ενίσχυσης της σίτισης των μαθητών στην Ελλάδα, στα πρότυπα της υγιεινής διατροφής. Το Πρόγραμμα, που υλοποιείται από τον ΟΠΕΚΑ, εξασφαλίζει καθημερινά, ζεστά γεύματα σε 1.882 δημοτικά σχολεία σε 153 Δήμους της χώρας. Από το 2020, η χρηματοδότηση του προγράμματος έχει αυξηθεί και ο συνολικός προϋπολογισμός για το τρέχον έτος ανέρχεται στα 115 εκατ. ευρώ από 103 εκατ. ευρώ. Αφουγκραστήκαμε φέτος τις ιδιαίτερες ανάγκες της πολύπαθης Θεσσαλίας, γι’ αυτό και 10 από τους 20 νέους Δήμους που προστέθηκαν φέτος προέρχονται από αυτήν την Περιφέρεια.
– Νταντάδες της Γειτονιάς: Ένα πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόζουμε σε 62 Δήμους. Είχαμε στόχο τα 400 συμφωνητικά όταν ξεκινήσαμε δειλά να επικοινωνούμε το πρόγραμμα και αισίως φτάσαμε να καλύπτουμε 967. Στηρίζουμε γονείς και κηδεμόνες -κυρίως μητέρες- προκειμένου να επιτύχουν την πλήρη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας μετά την απόκτηση του παιδιού και βέβαια απαντάμε στη μείωση της αδήλωτης εργασίας μέσω της ενθάρρυνσης των ανέργων να εργαστούν ως παιδαγωγοί/φροντιστές. Εξασφαλίσαμε 100.000.000 από το ΕΣΠΑ και το πρόγραμμα θα γίνει πανελλαδικό σε όλους τους μήνες. Εκτιμώ μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025.
Είμαστε πολύ χαρούμενοι γιατί φέτος καταφέραμε με επισταμένη προετοιμασία να προσφέρουμε στα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία αλλά και τους ηλικιωμένους, φροντισμένες και ασφαλείς παιδικές εξοχές και κατασκηνωτικούς χώρους. Στην Αμφιλοχία και στη Νέα Μάκρη όπου είχαμε τα γνωστά προβλήματα καταφέραμε και προσφέραμε υποδειγματικές υποδομές και φιλοξενία. Αυξήσαμε τον προϋπολογισμό στα 4 εκατ. ευρώ, διευρύναμε τις κατασκηνωτικές περιόδους και αυξήσαμε τον συνολικό αριθμό των ωφελούμενων κατά 22% φθάνοντας τα 7.414 άτομα, έναντι 6.091 που ήταν το 2023.
Αυτή η προσπάθεια θα συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο καθώς ήδη έχουμε διαθέσει στους δήμους σημαντικά κονδύλια προκειμένου να ανοίξουν και άλλες παιδικές εξοχές και να βελτιώσουν τις υποδομές στις υφιστάμενες. Είμαι σίγουρη ότι θα καταφέρουμε να λειτουργήσουμε το καλοκαίρι και την κατασκήνωση στο Θέρμο ενώ ήδη αρχίζουν εργασίες και στον Γαλατά.
Σταθήκαμε ουσιαστικά στο πλευρό της αγροτικής οικογένειας, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αλλά και την προσφορά της στο να μείνει ζωντανή και ακμάζουσα η ελληνική περιφέρεια. Μέσα από τον Λογαριασμό Αγροτικής Εστίας δώσαμε 1.000 ευρώ σε 544 πολύτεκνες οικογένειες και 700 ευρώ σε 2.107 τρίτεκνες οικογένειες.
Στήριξη ευάλωτων
Δεν σταματάμε εδώ. Η στήριξη των ευάλωτων πληθυσμών και η προστασία των δικαιωμάτων τους είναι καρδιά και ψυχή της συνεργασίας μας. Εμείς, ως Υπουργείο, και εσείς, ως εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είμαστε αυτοί που ανοίγουμε τον δρόμο προς μια κοινωνία όπου κανείς δεν νιώθει μόνος, όπου όλοι αξίζουν να ζουν με αξιοπρέπεια και σεβασμό.
Ιδιαίτερα για τα παιδιά με αναπηρία που ζουν σε ιδρύματα δίνουμε μεγάλη σημασία στον θεσμό της επαγγελματικής αναδοχής, που μπαίνει αυτόν τον μήνα στην ουσιαστική φάση του, ενώ για τα ΑμεΑ που παραμένουν στις οικογένειές τους εδώ και ένα χρόνο περίπου τρέχει το πιλοτικό πρόγραμμα του Προσωπικού Βοηθού σε όλους τους Δήμους, χάρις στο οποίο 1.159 άτομα έχουν τον δικό τους Προσωπικό Βοηθό.
Η Κυβέρνησή μας, παρά τις δυσκολίες έχει καταφέρει από το 2018 να ενδυναμώσει τα Κέντρα Κοινότητας, έναν πολύτιμο δίαυλο ανάμεσα στη διοίκηση και την κοινωνία, που στέκεται ουσιαστικά στα προβλήματά τους. Με αυξήσεις Κεντρικών Δομών (342 από 239) και αυξήσεις προσωπικού (1248 από 911), αλλά και με προϋπολογισμό 25,7 εκατ. ευρώ για 428.181 ωφελούμενους.
Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ), που έχει άμεση επιρροή στους Δήμους. 404 εκ. ευρώ για το 2014 2020 έχουν υποστηρίξει τη διανομή τροφίμων και Βασικών Υλικών Αγαθών (όπως είδη ατομικής υγιεινής, καθαριστικά, σχολικά είδη κ.λπ.) σε περισσότερους από 1,5 εκατ. συμπολίτες μας σε 600 σημεία διανομής σε όλη τη χώρα.
Στη νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027, έχει ήδη κατοχυρωθεί η συνέχιση της επισιτιστικής βοήθειας, η οποία τώρα θα διανέμεται από τις Περιφέρειες, με συνολικό προϋπολογισμό 400 εκατ. ευρώ. Για τις γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας έχουμε 44 συμβουλευτικά κέντρα σε όλη τη χώρα που προσφέρουν δωρεάν νομική και συμβουλευτική υποστήριξη. 55.925 γυναίκες έχουν απευθυνθεί στα συμβουλευτικά κέντρα από την έναρξη λειτουργίας τους έως το β’ τρίμηνο του 2024. Υπάρχουν 20 ξενώνες φιλοξενίας, ασφαλή σπίτια προσωρινής φιλοξενίας τα πρώτα 24ωρα, την 24ωρη γραμμή SOS 15900, που έχει δεχτεί πάνω από 6.800 κλήσεις.
Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία» που έχει προσφέρει ασφαλή στέγη σε πάνω από 40 κακοποιημένες γυναίκες. Τη σωτήρια εφαρμογή panic button, που έχει επεκταθεί στις αστυνομικές διευθύνσεις όλης της χώρας. Από τον Μάρτιο του 2023 έως τον Σεπτέμβριο του 2024, έχουμε 15.424 γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας, 4.741 εκ των οποίων χρησιμοποιούν το panic button. Συνολικά, έχουν σημειωθεί 700 ενεργοποιήσεις της υπηρεσίας. Καταλαβαίνετε ότι έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε.
Ξέρουμε ότι τα ΚΑΠΗ έχουν λειτουργήσει ως κυψέλες για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας και γι’ αυτό προχωράμε και στο πρόγραμμα ψηφιακών δεξιοτήτων. Να ανοίξουμε στους αγαπημένους παππούδες και γιαγιάδες το παράθυρο της τεχνολογίας. Να κάνουν στοιχειώδης χρήσιμες συναλλαγές να επικοινωνούν καλύτερα με τα παιδιά και τα εγγόνια τους! Η συνεργασία μας με την Αυτοδιοίκηση επεκτείνεται και στα προγράμματα συμβουλευτικής γονέων που χρηματοδοτούμε ως υπουργείο και υλοποιούνται σε επίπεδο Δήμων.
Και βέβαια, πρέπει να γνωρίζετε ότι έχετε τη δυνατότητα να απευθύνεστε, μέσα από τις κοινωνικές σας υπηρεσίες στο helpdesk Ισότητας για οποιαδήποτε παροχή συμβουλευτικής, επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξης για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων και δράσεων ενσωμάτωσης της ισότητας των φύλων. Πολύ σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί στη σύσταση των Δημοτικών Επιτροπών Ισότητας, που μπορούν να βοηθήσουν στην ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων σε όλες τις πολιτικές και δράσεις σας.
Το ότι έχουν συσταθεί 277 Δημοτικές Επιτροπές Ισότητας (83,43%) στους 332 Δήμους, δείχνει ότι είμαστε σε καλό δρόμο. Θέλοντας να ενθαρρύνουμε την ενεργό συμμετοχή των νέων από 15 έως 29 ετών στα κοινά, υπό το ΥΚΟΙΣΟ, έχει εισαχθεί ο θεσμός της «Εθνικής Πρωτεύουσας Νεολαίας».
Αποτελεί μια εξαιρετική αφορμή ώστε νέοι από έναν τόπο να ενώνουν τις δυνάμεις τους, να καταθέτουν ολοκληρωμένες προτάσεις ανάπτυξης των Δήμων και παράλληλα να εξοικειώνονται και οι ίδιοι με τον τρόπο λειτουργίας και διοίκησης των ΟΤΑ. Για τον λόγο αυτό, μετά την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων, προχωράμε στην ανακήρυξη του νικητή Δήμου ως Εθνική Πρωτεύουσα Νεολαίας και χρηματοδοτούμε με 80.000 ευρώ ώστε να βοηθήσουμε να γίνουν πράξη όσες δράσεις προτάθηκαν στο πλαίσιο της κατάρτισης των φακέλων υποψηφιότητας.
Φέτος η συμμετοχή περιλαμβάνει 18 δήμους της χώρας και βρισκόμαστε στη φάση αξιολόγησης από την επιτροπή, η οποία θα ολοκληρώσει τις εργασίες της στις 25 Νοεμβρίου 2024. Στην κοινωνική πολιτική δεν υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, κατά τη γνώμη μου. Τα προβλήματα είναι οριζόντια, δεν γνωρίζουν διαχωρισμούς.
Γι’ αυτό και η συνεργασία μας είναι εγγύηση της αποτελεσματικότητας που πρέπει να έχουμε σε αυτά τα πεδία. Διότι η κοινωνία περιμένει αποτελέσματα. Δεν τη ενδιαφέρουν οι διαφορετικές αρμοδιότητες. Αυτή είναι δική μας δουλειά να βρίσκουμε τις λύσεις. Οι πολίτες περιμένουν από εμάς το αποτέλεσμα. Η κυβέρνηση μας έδωσε και δίνει στην ΤΑ περισσότερους πόρους και εργαλεία για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής , για να σταθούν δίπλα στους πλέον ευάλωτους. Είστε τα «μάτια» της Πολιτείας στον εντοπισμό και την καταγραφή των συμπολιτών μας που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες, των οικογενειών, των παιδιών, των ατόμων με αναπηρία, των ανθρώπων σε επισφάλεια στέγης των ηλικιωμένων μας, των γυναικών που ζουν σε κακοποιητικά περιβάλλοντα.
Οι δήμοι είναι ο πιο κοντινός στους πολίτες θεσμός και η Πολιτεία σας έχει ανάγκη για να χτίσουμε από κοινού ένα στιβαρό, δίκαιο και αποτελεσματικό κοινωνικό δίχτυ. Αξιοποιώντας νέα εργαλεία και καλύτερα τους πόρους μας που δεν είναι όπως ξέρετε καθόλου ευκαταφρόνητοι.
Γνωρίζουμε όλοι μέσα σε αυτή την αίθουσα ότι όταν μιλάμε για ανάγκες ανθρώπων σε ευαλωτότητα τίποτα δεν μοιάζει αρκετό. Όμως γνωρίζουμε εξίσου ότι με συνεργασία, ακριβή καταγραφή των αναγκών τήρηση των κανόνων και λογοδοσία μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικότεροι. Και αυτή είναι η πολιτική μου φιλοσοφία που συνδυάζει την τεχνοκρατική αντίληψη με την ενσυναίσθηση.
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Εύχομαι καλή συνέχεια στις πολύ ουσιαστικές συζητήσεις που βλέπω ότι γίνονται προκειμένου να ενισχυθεί η επίτευξη των στόχων μας προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών.
