Με έναν αιχμηρό τίτλο, «Η Ευρώπη έχει κενό ηγεσίας. Πώς θα διαχειριστεί τον Τραμπ», οι New York Times δημοσιεύουν μια ανάλυση που εξετάζει την κρίσιμη πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη, λίγο πριν την ανάληψη καθηκόντων του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ.
Η εφημερίδα περιγράφει μια Ευρώπη που βρίσκεται σε κρίση, με πολλές κυβερνήσεις να είναι σε αποσταθεροποιημένη κατάσταση. Αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο κατά την οποία ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή είναι δραματικές.
Σύμφωνα με το άρθρο, κατά τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες, όπου παρευρέθηκε και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κυριάρχησε η σκιά της πιθανής επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία. Η ανησυχία δεν περιορίζεται στην αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής για την Ουκρανία, αλλά επεκτείνεται στην εσωτερική κρίση ηγεσίας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Αυτή η κρίση απειλεί τη συνοχή της, ενώ η πιθανότητα μιας αποστασιοποιημένης Ουάσινγκτον αυξάνει τις προκλήσεις.
Πολιτική Αστάθεια στις Μεγάλες Πρωτεύουσες
Οι πολιτικές κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς έχει καταρρεύσει, φέρνοντας τη χώρα σε μια πόλωση εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει αποδυναμωθεί μετά από κοινωνικές αναταραχές, ενώ στη Βρετανία, η άνοδος των Εργατικών υπό τον Κιρ Στάρμερ δεν αρκεί για να ξεπεραστούν οι οικονομικές δυσκολίες και τα προβλήματα που άφησε το Brexit.
Ο πρώην Γερμανός πρέσβης στις ΗΠΑ, Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, δήλωσε με ανησυχία: «Είναι μια φοβερά κακή στιγμή για τη Γερμανία να βρίσκεται σε προεκλογική εκστρατεία, με έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις».
Η πολιτική αστάθεια, σύμφωνα με τους αναλυτές, περιορίζει την ικανότητα της Ευρώπης να ανταποκριθεί στις πιθανές αλλαγές που θα επιφέρει ο Τραμπ, όπως οι προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η Συζήτηση για τη Ζώνη Ασφαλείας
Η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία θα μπορούσε να φέρει ριζικές αλλαγές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Έχουν ήδη κυκλοφορήσει πληροφορίες για σχέδιο δημιουργίας μιας ζώνης ασφαλείας 800 μιλίων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, υπό την επίβλεψη 40.000 Ευρωπαίων στρατιωτών.
Αν και θεωρείται απίθανο να υλοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, το σχέδιο αυτό θα προκαλούσε πολιτικές αντιδράσεις σε χώρες όπως η Γερμανία και η Βρετανία, όπου η στρατιωτική συμμετοχή παραμένει ένα ευαίσθητο θέμα.
«Αυτή η ζώνη ασφαλείας δεν πρόκειται να υλοποιηθεί», σχολιάζει ο Τζέρεμι Σαπίρο, διευθυντής έρευνας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Αλλά είναι μια εξαιρετική πολιτική θεατρική κίνηση».
Ηγετική Αδυναμία στη Γερμανία και τη Γαλλία
Η Γερμανία, παραδοσιακά πυλώνας της ευρωπαϊκής σταθερότητας, βρίσκεται σε πολιτική αβεβαιότητα, με εκλογές να αναμένονται τον Φεβρουάριο. Ο πιθανός διάδοχος του Σολτς, Φρίντριχ Μερτς, δεσμεύεται να συνεχίσει τη στρατιωτική στήριξη προς την Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν προσπαθεί να παραμείνει ενεργός στη διεθνή σκηνή με ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, αλλά η εσωτερική πολιτική κατάσταση είναι εύθραυστη, εμποδίζοντας τη χώρα να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στρατηγική Εξάρτηση από τις ΗΠΑ
Η κρίση ηγεσίας στην Ευρώπη αποκαλύπτει ένα βαθύτερο πρόβλημα: τη στρατηγική εξάρτηση από την Ουάσινγκτον. Η πιθανότητα αποχώρησης της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία ενισχύει τις ανησυχίες.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες επιδιώκουν να διατηρήσουν σχέσεις με τον Τραμπ, ελπίζοντας σε οφέλη από τις διμερείς σχέσεις. Ο Μακρόν τον προσκάλεσε στα εγκαίνια της Παναγίας των Παρισίων, ενώ ο Σολτς φέρεται να σχεδιάζει συνάντηση μαζί του. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή εξάρτηση από την αμερικανική στρατηγική υπονομεύει την αυτονομία της.
Η Πρόκληση της Ουκρανίας
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να εισέρχεται σε τρίτο έτος, η Ευρώπη προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ στρατιωτικής υποστήριξης και πίεσης για ειρήνη. Το αν η Ευρώπη θα καταφέρει να παραμείνει ενωμένη απέναντι στις διπλές προκλήσεις του πολέμου και της πιθανής επιστροφής του Τραμπ θα κρίνει το μέλλον της ως γεωπολιτικού παράγοντα.
