Αλλαγή σκυτάλης – Τι προβλέπει το Σύνταγμα
Το Σάββατο, 25 Ιανουαρίου 2025, πρόκειται να πραγματοποιηθεί στη Βουλή η πρώτη ονομαστική ψηφοφορία για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, με τη θητεία της νυν Προέδρου, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, να ολοκληρώνεται στις 13 Μαρτίου 2025.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, για να εκλεγεί κάποιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πρέπει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Εάν αυτή η πλειοψηφία δεν επιτευχθεί, η διαδικασία επαναλαμβάνεται πέντε ημέρες αργότερα. Αν και πάλι δεν υπάρξει αποτέλεσμα, ακολουθεί τρίτη ψηφοφορία μετά από πέντε ημέρες, με απαίτηση για πλειοψηφία τριών πέμπτων. Σε περίπτωση αποτυχίας, διεξάγεται τέταρτη ψηφοφορία πέντε ημέρες αργότερα, όπου απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών. Αν και στην τέταρτη προσπάθεια δεν προκύψει εκλογή, γίνεται πέμπτη ψηφοφορία, στην οποία εκλέγεται εκείνος που συγκεντρώνει τη σχετική πλειοψηφία. Αν υπάρχει ισοψηφία, Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναδεικνύεται ο υποψήφιος που είχε συγκεντρώσει περισσότερες ψήφους στην πρώτη ψηφοφορία της τελευταίας διαδικασίας.
Βάσει του Κανονισμού της Βουλής, η διαδικασία εκλογής εντάσσεται σε ειδική ημερήσια διάταξη, που ανακοινώνεται πέντε ημέρες πριν από την ψηφοφορία, όπως ορίζει το άρθρο 32 παρ. 3 του Συντάγματος. Η διαδικασία διεξάγεται χωρίς συζήτηση και οι υποψηφιότητες κατατίθενται μόνο από Κοινοβουλευτικές Ομάδες. Η εκλογή γίνεται με ονομαστική κλήση, χωρίς δυνατότητα αιτιολόγησης της ψήφου. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος πρέπει να συγκεντρώνει την πλειοψηφία που προβλέπει το άρθρο 32 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος.
Η πολιτική κίνηση Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε υποψήφιο με πολιτική εμπειρία και ενωτικά χαρακτηριστικά, σχολιάζοντας ότι η «πολιτική σύμπτωση δημιουργεί εξ ορισμού θεσμικό κίνδυνο» και καλώντας την αντιπολίτευση να αξιολογήσει με αντικειμενικότητα την υποψηφιότητα του Κωνσταντίνου Τασούλα. Επεσήμανε δε ότι ο Τασούλας είχε ήδη εκλεγεί Πρόεδρος της Βουλής με ευρείες πλειοψηφίες (283, 270 και 249 ψήφους), υποδεικνύοντας την αναγνώριση του ενωτικού του προφίλ.
Ενώ το δίλημμα για την Προεδρία της Δημοκρατίας περιστρεφόταν γύρω από την επιλογή ενός υποψηφίου με κεντροδεξιά ή κεντροαριστερά χαρακτηριστικά, με φαβορί τους Κωνσταντίνο Τασούλα και Ευάγγελο Βενιζέλο, ο πρωθυπουργός αποφάσισε να υποστηρίξει την πρώτη επιλογή. Κυβερνητικά στελέχη εξήγησαν ότι η διεθνής συγκυρία το 2025 διαφέρει από το 2020 και προέβαλαν το κύρος και το συναινετικό προφίλ του Τασούλα.
Παρά την προσέγγιση του πρωθυπουργού προς το πολιτικό κέντρο κατά την εξαετή θητεία του, η κυβερνητική επιχειρηματολογία βασίζεται στην αρχή ότι η ενότητα δεν αποτελεί ιδιοκτησία ενός μόνο πολιτικού χώρου. Όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «Οι επιλογές πρέπει να κρίνονται με βάση τα χαρακτηριστικά των προσώπων (…) είναι ένα πρόσωπο το οποίο δεν έχει δώσει ποτέ κανένα δικαίωμα να αμφισβητηθεί το κύρος του, η αξιοπιστία του, η ευρύτητα της γνώσης του».
