Η Ελλάδα αναδεικνύεται ως κρίσιμος παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή, καθώς και ως κεντρικός ενεργειακός κόμβος.
Μετά τον εορτασμό των Θεοφανείων, όπου ο πρωθυπουργός θα παραστεί στον αγιασμό των υδάτων στο Λαύριο, σχεδιάζει να ταξιδέψει στο Κάιρο την Τετάρτη 8 Ιανουαρίου. Εκεί θα συμμετάσχει στην τριμερή Διάσκεψη Ελλάδας – Αιγύπτου – Κύπρου, μια συνάντηση που γίνεται σε περίοδο αυξημένης διεθνούς αστάθειας, εν μέσω των εξελίξεων στη Συρία και της έντονης δραστηριότητας της Τουρκίας στην περιοχή. Η Άγκυρα έχει εξαγγείλει συμφωνία οριοθέτησης τουρκοσυριακής ΑΟΖ, αγνοώντας πλήρως την ύπαρξη της Κύπρου.
Οι τρεις χώρες επιδιώκουν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους, ερευνώντας τις νέες ισορροπίες και καταβάλλοντας προσπάθειες να περιορίσουν τον τουρκικό αναθεωρητισμό. Ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται να προωθεί παράνομη τουρκοσυριακή ΑΟΖ, ενώ παράλληλα προσπαθεί να προσεγγίσει την Αίγυπτο.
Η συζήτηση επικεντρώνεται ιδιαίτερα στις θαλάσσιες ζώνες, με την Ελλάδα και την Κύπρο να στοχεύουν στην αποτροπή ενός πιθανού παράνομου μνημονίου μεταξύ Άγκυρας και Δαμασκού, καθώς και στη διερεύνηση της στάσης της Αιγύπτου σε περίπτωση τουρκοαιγυπτιακής συμφωνίας στο μέλλον.
Ενεργειακά ζητήματα στην ατζέντα
Η ενέργεια θα αποτελέσει κύριο θέμα στις συνομιλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αλ Σίσι και τον Χριστοδουλίδη. Οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν σε στρατηγικής σημασίας ενεργειακά έργα, που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα στην περιοχή. Η Αθήνα ενισχύει το ρόλο της ως ενεργειακός κόμβος, προωθώντας τη συνεργασία για πράσινη ενέργεια προς την Ευρώπη.
Η Ελλάδα και η Αίγυπτος σχεδιάζουν την ηλεκτρική διασύνδεση μέσω του έργου GREGY, αξίας 4,2 δισ. ευρώ, που θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Αίγυπτο. Από αυτά, το 1/3 θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, άλλο 1/3 θα εξάγεται στην ΕΕ, και το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου.
Επιπλέον, οι ηγέτες θα συζητήσουν τους αγωγούς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, με στόχο τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. Ένα σχετικό έργο είναι ο υποθαλάσσιος αγωγός που θα συνδέει την Κύπρο με την Αίγυπτο, μεταφέροντας φυσικό αέριο από το κοίτασμα Αφροδίτη στις υποδομές υγροποίησης της Αιγύπτου. Το αέριο θα εξάγεται στη συνέχεια στις διεθνείς αγορές, κυρίως στην Ευρώπη.
Παράλληλα, προχωρά η συζήτηση για συνεργασία Ελλάδας – Αιγύπτου στην αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα. Σύντομα αναμένεται να υπογραφεί μνημόνιο κατανόησης (MoU) μεταξύ των δύο χωρών για τη συγκεκριμένη συνεργασία.
