Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αμέσως μετά την ορκωμοσία του και την ανάληψη των καθηκόντων του, απηύθυνε για πρώτη φορά πρόσκληση στον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, να προχωρήσει σε μια «συμφωνία» ειρήνης με την Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι αν αυτό δεν συμβεί, η Ρωσία κινδυνεύει να «καταστραφεί».
Ο πρόεδρος Πούτιν, σε συγχαρητήριο μήνυμά του προς τον 47ο πρόεδρο των ΗΠΑ, εξέφρασε την πρόθεσή του να επιδιώξει «διαρκή ειρήνη» με το Κίεβο. Ο Ντόναλντ Τραμπ, που επανεξελέγη στις 5 Νοεμβρίου 2024, έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι σχεδιάζει σύνοδο κορυφής με τον Ρώσο πρόεδρο για να «τελειώσει» η σύγκρουση που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Μιλώντας από το Οβάλ Γραφείο, όπου υπέγραψε σειρά εκτελεστικών διαταγμάτων, ο κ. Τραμπ επανέλαβε ότι σκοπεύει να «μιλήσει στον πρόεδρο Πούτιν» και ότι ο τελευταίος «θα ήταν πολύ ικανοποιημένος αν έβαζε τέλος σε αυτόν τον πόλεμο». Ωστόσο, για πρώτη φορά, άσκησε ανοικτή πίεση στη Μόσχα, προειδοποιώντας ότι η Ρωσία κινδυνεύει με «καταστροφή» αν ο Πούτιν αρνηθεί να διαπραγματευτεί για κατάπαυση του πυρός ή συμφωνία ειρήνης με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τον κ. Τραμπ, ο κ. Ζελένσκι «θέλει να κλειστεί συμφωνία», αλλά εξέφρασε αμφιβολίες για τις προθέσεις του Ρώσου προέδρου: «Δεν ξέρω αν ο Πούτιν το θέλει, ίσως όχι. (Αλλά) πρέπει να το κάνει. Πιστεύω πως οδεύει να καταστρέψει τη Ρωσία αρνούμενος να καταλήξει σε συμφωνία».
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ντόναλντ Τραμπ επέκρινε τις τεράστιες δαπάνες που αφιέρωσε η κυβέρνηση Μπάιντεν για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία. Παρ’ όλα αυτά, οι δηλώσεις του υποδεικνύουν αλλαγή στάσης, καθώς υπογράμμισε: «Η Ρωσία είναι αντιμέτωπη με μεγάλα προβλήματα. Δείτε την οικονομία, τον πληθωρισμό». Σημείωσε, επίσης, ότι η Ρωσία υπολόγιζε πως «ο πόλεμος θα τέλειωνε σε μια εβδομάδα και έχουμε φτάσει στα τρία χρόνια».
Ο κ. Τραμπ τόνισε ότι έχει καλή επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και εξέφρασε την ελπίδα ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα επιδιώξει μια συμφωνία ειρήνης. Ο κ. Πούτιν, από την πλευρά του, δήλωσε ότι είναι «ανοικτός στον διάλογο με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία» και υπογράμμισε ότι «σκοπός δεν πρέπει να είναι μια σύντομη κατάπαυση του πυρός», αλλά «διαρκής ειρήνη».
Ο Ντόναλντ Τραμπ, που είχε υποσχεθεί προεκλογικά πως θα τερματίσει «μέσα σε 24 ώρες» τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχε καλέσει σε «άμεση κατάπαυση του πυρός» και έναρξη διαπραγματεύσεων. Παρ’ όλα αυτά, παραδέχθηκε στη συνέχεια πως η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μήνες. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία επιμένει να ζητά την πλήρη συνθηκολόγηση της Ουκρανίας, την απόρριψη της ένταξής της στο ΝΑΤΟ και τη διατήρηση των ουκρανικών εδαφών που έχει προσαρτήσει.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι συνεχάρη τον Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η πολιτική του για ειρήνη μέσω ισχύος «δίνει την ευκαιρία να ενισχυθεί ο αμερικανικός ηγετικός ρόλος και να καταλήξουμε σε ειρήνη δίκαιη και διαρκή».
Από την πλευρά της, η Μόσχα συνεχίζει να χαρακτηρίζει τη σύγκρουση στην Ουκρανία «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» και την παρουσιάζει ως αντιπαράθεση με τη Δύση, κατηγορώντας τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους ότι στηρίζουν ένα «παράνομο και αντιρωσικό καθεστώς» στο Κίεβο. Από την άλλη, η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της υποστηρίζουν ότι ο πόλεμος ξέσπασε λόγω της επιδίωξης της Ρωσίας να κρατήσει τη χώρα υπό την επιρροή της μετά τα γεγονότα του 2014, τα οποία η Μόσχα αποκαλεί «πραξικόπημα».
Στα πεδία των συγκρούσεων, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταφέρει αργά αλλά σταθερά να κερδίζουν έδαφος, ενώ ο ουκρανικός στρατός αντιμετωπίζει ελλείψεις σε εξοπλισμό και προσωπικό. Οι απώλειες και από τις δύο πλευρές παραμένουν στρατιωτικό μυστικό, αλλά οι νεκροί και τραυματίες εκτιμάται ότι είναι εκατοντάδες χιλιάδες.
