Της Δάφνης Γρηγοριάδη, Οικονομικής Αναλύτριας
Σημαντικές καθυστερήσεις στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης καταγράφονται στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα με πρωτοβουλία του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και μέλους της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νικόλα Φαραντούρη και τη συμμετοχή του γενικού διευθυντή του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ Παναγιώτη Κορκολή καθώς και του βουλευτή Α’ Αθηνών ΠΑΣΟΚ και τομεάρχη οικονομικών Παύλου Γερουλάνου.
Τα δεδομένα της απορρόφησης
Από το σύνολο των 36 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουν αξιοποιηθεί μόλις 7,1 δισ. ευρώ, ποσοστό που αντιστοιχεί σε μόλις 25% της συνολικής διαθέσιμης χρηματοδότησης.
Η απορρόφηση μπορεί να διακριθεί σε τρεις βασικούς δείκτες:
* Εισροές: Τα ποσά που έχουν εισέλθει στα ταμεία της Τράπεζας της Ελλάδας, αγγίζοντας το 55% των διαθέσιμων πόρων.
* Λογιστική απορρόφηση: Η εγγραφή των κονδυλίων στους κρατικούς προϋπολογισμούς, η οποία φτάνει στο 33%.
* Πραγματική απορρόφηση: Τα κεφάλαια που έχουν διατεθεί σε έργα και δράσεις, η οποία παραμένει εξαιρετικά χαμηλή, μόλις στο 25%.
Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα ολοκληρώνεται το 2026, η χώρα κινδυνεύει να αφήσει ανεκμετάλλευτο ένα μεγάλο μέρος των διαθέσιμων ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Ο Παναγιώτης Κορκολής ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η σύνδεση της χρηματοδότησης με τις τράπεζες περιορίζει την πρόσβαση των ΜμΕ σε κονδύλια, καθώς πολλές από αυτές δεν πληρούν τα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια για δανεισμό.
Ο Παύλος Γερουλάνος από την πλευρά του χαρακτήρισε τη διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης αναποτελεσματική και συγκεντρωτική.
Ο Νικόλας Φαραντούρης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η κριτική προς το Ταμείο Ανάκαμψης βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία η ελληνική κοινωνία δεν έχει επωφεληθεί όσο θα έπρεπε από τους διαθέσιμους πόρους.
Σε τι βαθμό γίνεται η απορρόφηση από τα Υπουργεία;
Αναφορικά με τα χρήματα τα οποία διατίθενται μέσω των υπουργείων η αποτελεσματικότητα διαχείρισης των πόρων ποικίλλει σημαντικά με ορισμένα να παρουσιάζουν πρόοδο, ενώ άλλα να εμφανίζουν καθυστερήσεις.
Υπουργεία με υψηλή απορρόφηση
* Υπουργείο Εργασίας: Με ποσοστό απορρόφησης 44,40%.
* Υπουργείο Παιδείας: Έχει αξιοποιήσει το 44,25% των κονδυλίων.
* Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου: Με ποσοστό 38,17%.
Υπουργεία με χαμηλή απορρόφηση
* Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας: Το χαμηλότερο ποσοστό, μόλις 2%.
* Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης: Με απορρόφηση 3,27%.
* Υπουργείο Ναυτιλίας: Η απορρόφηση δεν ξεπερνά το 4,44%.
* Υπουργείο Τουρισμού: Παρουσιάζει απορρόφηση 8,21% παρά την κεντρική του σημασία για την ελληνική οικονομία.
Πως προχωράει η απορρόφηση στις επιχειρήσεις
Έχουν χορηγηθεί σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δάνεια συνολικού ύψους σχεδόν 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο η ανακοίνωση της λίστας των 100 δικαιούχων με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δείχνει ότι τα περισσότερα δάνεια έχουν χορηγηθεί σε πολύ λίγες μεγάλες εταιρείες και ομίλους εταιρειών.