Της Δάφνης Γρηγοριάδη, Οικονομικής Αναλύτριας
Τεράστιες περικοπές στους “πράσινους’’ ευρωπαϊκούς κανόνες- σύντομα οι σχετικές ανακοινώσεις. Μόλις 7.000 από 40.000 επιχειρήσεις θα είναι υπόχρεες στο ESG reporting . Sustainability Managers μιλούν στους Attica Times για τον αντίκτυπο στην Ελλάδα.
Μια νέα εποχή ξεκινά για το ESG reporting των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, καθώς η νέα οδηγία Omnibus έρχεται να αντικαταστήσει την CSRD η οποία απαιτεί από τις εταιρείες να δημοσιοποιούν τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις και την έκθεσή τους στον κλιματικό κίνδυνο καθώς και την CSDDD που τις υποχρεώνει να ελέγχουν και να αντιμετωπίζουν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και περιβαλλοντικών κανόνων στην παγκόσμια εφοδιαστική τους αλυσίδα.
Στην ουσία η νέα οδηγία θα ενοποιήσει αλλά και απλουστεύσει όλες τις υπόλοιπες οδηγίες ως το βασικό ρυθμιστικό πλαίσιο.
Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί τη σημαντική χαλάρωση των προτύπων, με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Καταλυτικό ρόλο στη μεταρρύθμιση φαίνεται πως διαδραμάτισε και η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, που επηρεάζει τη γενικότερη στάση της ΕΕ απέναντι στη ρύθμιση των επιχειρήσεων.
Ριζικές αλλαγές στο ESG Reporting
Σήμερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η CSRD καλύπτει περίπου 11.000 επιχειρήσεις, δηλαδή όλες τις εισηγμένες. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, από το 2026 ο αριθμός αυτός θα αυξανόταν στις 40.000, καθώς η υποχρέωση υποβολής έκθεσης βιώσιμης ανάπτυξης μαζί με τον ισολογισμό της εταιρείας θα επεκτεινόταν και σε μη εισηγμένες εταιρείες με τζίρο άνω των 40 εκατ. ευρώ και προσωπικό άνω των 250 ατόμων. Ωστόσο, η νέα οδηγία αλλάζει εντελώς το τοπίο, μειώνοντας δραστικά τις υπόχρεες επιχειρήσεις, οι οποίες πλέον υπολογίζονται σε μόλις 7.000 από το 2026.
Νέα όρια και λιγότερες επιχειρήσεις υπόχρεες
Η μείωση αυτή οφείλεται στην αύξηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας.
Συγκεκριμένα:
• Ο ελάχιστος απαιτούμενος τζίρος για να ισχύει η υποχρέωση ESG reporting το 2026 αυξάνεται από 40 εκατ. ευρώ σε 450 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και ορισμένες εισηγμένες εταιρείες που σήμερα είναι υπόχρεες δεν θα είναι από το 2026.
• Ο αριθμός εργαζομένων που απαιτείται για την υποχρέωση υποβολής στοιχείων αυξάνεται στα 1.000 άτομα.
Η αλλαγή αυτή συνεπάγεται ότι πολλές εταιρείες που ήταν υποχρεωμένες μέχρι σήμερα, δεν θα χρειάζεται πλέον να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις ESG reporting. Σημαντικό να αναφέρουμε ότι πρέπει να πληρούνται και οι δύο προϋποθέσεις (τζίρου και αριθμού προσωπικού) για να είναι μια εταιρεία υπόχρεη.
Αντίδραση και προοπτικές
Η μεταρρύθμιση αυτή θεωρείται ως μια στρατηγική απόφαση της ΕΕ για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, οι οποίες διαμαρτύρονταν για το υψηλό κόστος συμμόρφωσης με τα αυστηρά πρότυπα βιωσιμότητας λένε στους Αtticatimes Sustainability Managers μεγάλων ελληνικών εταιρειών.
Ωστόσο, υπάρχουν και ανησυχίες ότι η χαλάρωση αυτή μπορεί να αποδυναμώσει τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές δεσμεύσεις της ΕΕ, υπονομεύοντας την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα.
Η τελική μορφή της νέας οδηγίας αρχικά θα ανακοινωνόταν σήμερα όμως δόθηκε μικρή παράταση με τις επιχειρήσεις να αναμένουν τις τελικές λεπτομέρειες για τις υποχρεώσεις που θα ισχύσουν από το 2026 και μετά.
Την ίδια στιγμή, εκφράζονται ανησυχίες ότι, καθώς ακόμη και οι μεγάλες επιχειρήσεις θα εφαρμόζουν πλέον το ESG Reporting σε προαιρετική βάση, ενδέχεται να μειωθεί η υλοποίηση δράσεων βιωσιμότητας. Επιπλέον, η αναμενόμενη ζήτηση για Sustainability Experts, που θα αυξανόταν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, ενδέχεται τελικά να παραμείνει στάσιμη ή και να μειωθεί.
Μερικές πιθανές επιπλέον συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από τις αλλαγές αυτές:
1. Μείωση διαφάνειας – Με λιγότερες επιχειρήσεις να υποχρεούνται σε ESG αναφορές, οι επενδυτές και οι καταναλωτές θα έχουν λιγότερα δεδομένα για να αξιολογήσουν τη βιωσιμότητα των εταιρειών.
2. Αλλαγή στη στρατηγική επενδυτών – Τα funds που επενδύουν σε βιώσιμες επιχειρήσεις ενδέχεται να δυσκολευτούν να βρουν εταιρείες με επαρκή ESG στοιχεία, οδηγώντας ίσως σε μείωση των πράσινων επενδύσεων στην Ευρώπη.
3. Πλήγμα στις ESG συμβουλευτικές υπηρεσίες – Με λιγότερες επιχειρήσεις να χρειάζονται συμμόρφωση, εταιρείες συμβούλων και auditors που εξειδικεύονται στο ESG ενδέχεται να δουν μείωση της ζήτησης.
4. Αντιδράσεις από αγορές και καταναλωτές – Εταιρείες που μειώνουν τις δράσεις βιωσιμότητας μπορεί να δεχτούν πίεση από καταναλωτές που απαιτούν υψηλά πρότυπα ESG.
5. Χάσμα ανάμεσα σε πολυεθνικές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις – Οι μεγάλες πολυεθνικές που λειτουργούν σε διεθνείς αγορές θα συνεχίσουν να τηρούν τα ESG πρότυπα λόγω παγκόσμιων απαιτήσεων, ενώ πολλές μικρότερες επιχειρήσεις ενδέχεται να τα εγκαταλείψουν.
