Η κυβέρνηση Τραμπ επισπεύδει τη νέα στρατηγική της για τη Μέση Ανατολή, εντείνοντας τη διπλωματική της δραστηριότητα σε υψηλό επίπεδο, με στόχο την αναδιαμόρφωση των συμμαχιών, τη διαμεσολάβηση στις συγκρούσεις και την εδραίωση της οικονομικής της επιρροής, αφήνοντας την Τουρκία εκτός των σχεδίων της—μια εξέλιξη που αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τη χώρα μας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ξεκίνησε περιοδεία στην περιοχή, δίνοντας έμφαση στο Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου, ενώ παράλληλα επιβλέπει τόσο τις ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας στο Ριάντ όσο και την ανάπτυξη του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC).
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία, που στο παρελθόν είχε κεντρικό ρόλο ως σύμμαχος των ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας και διαμεσολάβησης, αποκλείεται από τη διαδικασία.
Η Ουάσιγκτον διαμορφώνει εκ νέου τη στρατηγική της για τη Μέση Ανατολή, με την Τουρκία να μένει εκτός κρίσιμων σχεδιασμών στον τομέα της ασφάλειας και του εμπορίου.
Οι ΗΠΑ αυξάνουν τη διπλωματική και στρατηγική τους εμπλοκή στην περιοχή, ενώ ο υπουργός Ρούμπιο πραγματοποιεί συνομιλίες υψηλού επιπέδου, δίνοντας προτεραιότητα στη συνεργασία με το Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου. Στο πλαίσιο αυτό, επιβλέπει επίσης την ενίσχυση του IMEC και τη διαμεσολάβηση στις συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας.
Παρά τη γεωπολιτική της σημασία, η Τουρκία μένει εκτός αυτών των εξελίξεων, κάτι που αποτυπώνεται και στην απουσία προγραμματισμένης επίσκεψης του Ρούμπιο στην Άγκυρα, γεγονός που ερμηνεύεται ως σκόπιμη αποστασιοποίηση λόγω της επιδείνωσης των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας.
Η επιλογή της Σαουδικής Αραβίας αντί της Τουρκίας για τη διεξαγωγή των ειρηνευτικών συνομιλιών Ρωσίας-Ουκρανίας επιβεβαιώνει τη στροφή της Ουάσιγκτον, καθώς πλέον δεν υπολογίζει την Άγκυρα ως βασικό διαμεσολαβητή στις διεθνείς συγκρούσεις.
Η νέα αυτή πραγματικότητα αποτυπώνεται και στη στρατηγική των ΗΠΑ στον οικονομικό τομέα, με την Τουρκία να αποκλείεται από το IMEC, παρά τις προσπάθειες της Άγκυρας να ενταχθεί στον διάδρομο. Αντίθετα, η Ουάσιγκτον εστιάζει στη συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, θεωρώντας τα κράτη αυτά πιο αξιόπιστους εταίρους.
Τέλος, η περιοδεία του Ρούμπιο περιλαμβάνει και συζητήσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, όπου εξετάζεται η περιφερειακή ασφάλεια και η πρόταση Τραμπ για την ανοικοδόμηση της Γάζας. Το σχέδιο, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, προβλέπει τη μετατροπή της περιοχής σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», με τη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων σε γειτονικά κράτη—μια ιδέα που έχει απορριφθεί από την Αίγυπτο, την Ιορδανία και τα κράτη του Κόλπου.
Συνολικά, η Τουρκία αποκλείεται όχι μόνο από τις αμερικανικές πρωτοβουλίες για τη διπλωματία ΗΠΑ-Ρωσίας και το IMEC, αλλά και από τις συνομιλίες περιφερειακής ασφάλειας, γεγονός που αναδεικνύει την αυξανόμενη απομόνωσή της στη νέα γεωπολιτική στρατηγική της Ουάσιγκτον.
