Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι σχεδιάζει να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, στη Σαουδική Αραβία για ειρηνευτικές συνομιλίες σχετικά με την Ουκρανία. Με δεδομένο ότι πλησιάζει η τρίτη επέτειος από την έναρξη της ρωσικής εισβολής, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του, κατά την οποία ανέφερε πως συμφώνησαν να ξεκινήσουν «αμέσως» διαπραγματεύσεις για να επιδιώξουν τον τερματισμό του πολέμου και να προγραμματίσουν συναντήσεις.
«Θα έρθει εδώ, θα πάω εκεί, και θα ιδωθούμε πιθανόν στη Σαουδική Αραβία την πρώτη φορά», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, χωρίς να δώσει συγκεκριμένη ημερομηνία. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία στο «όχι στο πολύ μακρινό μέλλον».
Επιπλέον, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ένα αίτημα του Κιέβου που θεωρείται κόκκινη γραμμή για τη Μόσχα, δεν θα ήταν «ρεαλιστική». Ανέφερε επίσης ότι «κάποια στιγμή πρέπει να γίνουν εκλογές» στην Ουκρανία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε ήδη ανακοινώσει μέσω Truth Social ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν «αμέσως» διαπραγματεύσεις για να τερματιστεί ο πόλεμος, χαρακτηρίζοντας τη συζήτησή του με τον Πούτιν «πολύ παραγωγική».
Από την πλευρά του, ο Πούτιν φέρεται να εξέφρασε την επιθυμία του για μια «μακροπρόθεσμη λύση» στη σύγκρουση μέσω «ειρηνευτικών συνομιλιών», σύμφωνα με το Κρεμλίνο. Η τηλεφωνική τους συνομιλία διήρκεσε σχεδόν μιάμιση ώρα.
Στη συνέχεια, ο Τραμπ επικοινώνησε και με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το γεγονός ότι πρώτα μίλησε με τον Πούτιν και έπειτα με τον Ζελένσκι, καθώς και η προσέγγισή του, δείχνουν μια διαφοροποίηση από την πολιτική που ακολουθούσε ο προκάτοχός του στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η συζήτηση πήγε πολύ καλά. (Ο Ζελένσκι), όπως και ο πρόεδρος Πούτιν, θέλει ειρήνη», ανέφερε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι ο Ουκρανός ηγέτης πρόκειται να συναντηθεί την Παρασκευή στο Μόναχο με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, και τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο.
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι συζήτησε «εκτενώς» με τον Τραμπ για τις «πιθανότητες επίτευξης ειρήνης».
Οι αντιδράσεις από την Ευρώπη
Στις Βρυξέλλες, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, ανέφερε ότι η επιστροφή της Ουκρανίας στα σύνορα του 2014 –συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας– δεν θεωρείται ρεαλιστική. Υπογράμμισε επίσης ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο της βοήθειας προς την Ουκρανία και απέκλεισε την πιθανότητα ανάπτυξης ειρηνευτικής στρατιωτικής δύναμης υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ.
Σε συνάντησή τους στο Παρίσι, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας επανέλαβαν ότι καμία απόφαση για την Ουκρανία δεν πρέπει να ληφθεί «χωρίς το Κίεβο» και χωρίς την εμπλοκή των Ευρωπαίων.
Ο Μάικλ ΜακΦολ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Ρωσία, εξέφρασε την έκπληξή του μέσω Χ (πρώην Twitter) για την πολιτική του Τραμπ, ρωτώντας: «Γιατί η κυβέρνηση Τραμπ κάνει δώρα στον Πούτιν – ουκρανικά εδάφη και “όχι” στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ – προτού ακόμη ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις;».
Αν και δεν υπήρξε άμεσο σχόλιο από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, δήλωσε στο Χ ότι «σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, η Ευρώπη πρέπει να έχει κεντρικό ρόλο» και πρόσθεσε: «Η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας είναι άνευ όρων. Προτεραιότητά μας πρέπει τώρα να είναι η ενίσχυση της Ουκρανίας και η παροχή ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας».
Ορισμένοι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας αντέδρασαν ακόμα πιο έντονα στην προσέγγιση του Τραμπ, επικρίνοντας την απόφασή του να διαπραγματευτεί απευθείας με τον Πούτιν, ενώ ο Ζελένσκι ενημερώθηκε εκ των υστέρων. «Πάντα υπογραμμίζαμε ότι… δεν θα ληφθεί απόφαση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», δήλωσε η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Ανναλένα Μπάερμποκ. «Η ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο συλλογικά. Και αυτό σημαίνει: με την Ουκρανία και με τους Ευρωπαίους».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας, Μπαίμπα Μπράζε, τόνισε ότι «η ουκρανική παρουσία σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες είναι ζωτικής σημασίας». Ο Πολωνός ομόλογός του, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, επισήμανε ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη πριν διαπραγματευτεί με τον Πούτιν, λέγοντας ότι η Πολωνία θα συνεχίσει να επιδιώκει εντατική στρατιωτική βοήθεια για το Κίεβο.
Η Γαλλία, από την πλευρά της, επέμεινε ότι η Ουκρανία πρέπει να παραμείνει στον δρόμο για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο Χέγκσεθ είχε προηγουμένως αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο στο πλαίσιο μιας ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, υπογράμμισε: «Είμαστε πολύ προσκολλημένοι σε μια πορεία της Ουκρανίας προς το ΝΑΤΟ. Εάν υπάρχει ειρήνη, χρειαζόμαστε εγγυήσεις ασφαλείας, ώστε να είναι δίκαιη και διαρκής».
Η συνάντηση Ζελένσκι με Αμερικανούς αξιωματούχους στο Μόναχο
Οι ανώτεροι σύμβουλοι του Τραμπ προγραμματίζουν να συναντηθούν με τον Ζελένσκι στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου, προκειμένου να συζητήσουν την προοπτική τερματισμού του πολέμου.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, Κιθ Κέλογκ, δήλωσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα διευκρινίσει τις λεπτομέρειες των επικείμενων συνομιλιών κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής.
