Για περισσότερα από πέντε χρόνια, ο Εμανουέλ Μακρόν προωθεί σταθερά την ενοποίηση της Ευρώπης, τόσο σε θεσμικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο. Η στάση της κυβέρνησης Τραμπ είχε στείλει σαφή μηνύματα, ενώ η Ουγγαρία και η Σλοβακία παραμένουν παράγοντες αβεβαιότητας, καθώς μπορεί να χρησιμοποιήσουν το δικαίωμα του βέτο.
Στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρήκαν κοινό έδαφος σε τρία βασικά ζητήματα: την ενίσχυση της Ουκρανίας, την προώθηση μιας κοινής αμυντικής πολιτικής και την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αμυντικής στρατηγικής.
Η Ευρώπη φαίνεται να ανταποκρίνεται ταχύτερα στα κρίσιμα ζητήματα που τέθηκαν στο Μόναχο από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και τον Υπουργό Άμυνας Πιτ Χέκσγκεθ. Στην πολύωρη σύνοδο, τα βασικά θέματα ήταν η στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια προς την Ουκρανία, η δημιουργία ενιαίου αμυντικού μηχανισμού και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που φαίνεται πλέον αναπόφευκτη.
Ο Μακρόν, ο οποίος ηγήθηκε της διάσκεψης, υποστηρίζει ανοιχτά ότι η ενοποίηση είναι μονόδρομος για το μέλλον της Ευρώπης. Αν και οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν λόγω της αμερικανικής πολιτικής, η Ευρώπη συχνά δυσκολεύεται να εφαρμόσει τις διακηρύξεις της στην πράξη.
Η γρήγορη σύγκληση της Συνόδου αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς μια νέα κατεύθυνση για την ΕΕ. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν το επόμενο διάστημα θα έχουν μακροπρόθεσμο αντίκτυπο. Η συνέχιση της στήριξης στην Ουκρανία στέλνει το ξεκάθαρο μήνυμα ότι «η Ουκρανία δεν θα μείνει μόνη», ενώ η επιδίωξη μιας κοινής αμυντικής πολιτικής δείχνει τη δέσμευση της Ευρώπης σε ένα «μαζί» που έχει αμφισβητηθεί εδώ και χρόνια.
Ωστόσο, η στρατιωτική ενοποίηση δεν είναι μια «αθώα» πρωτοβουλία. Η ΕΕ λειτουργεί στη βάση της «ομοφωνίας», κάτι που μπορεί να καθυστερήσει τις εξελίξεις, ειδικά με χώρες όπως η Ουγγαρία του Όρμπαν και η Σλοβακία του Φίτσο, που έχουν τη δυνατότητα να μπλοκάρουν τις αποφάσεις μέσω βέτο.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι ο ρόλος της Μεγάλης Βρετανίας. Παρότι το Λονδίνο επέλεξε το Brexit, η τρέχουσα κατάσταση μπορεί να ανοίξει ένα «παράθυρο» για συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς.
Η Γερμανία, μετά τις εκλογές, θα πρέπει να πάρει μια σαφή διαπολιτική απόφαση για κοινές επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία, ενώ η Ελλάδα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ευρωπαϊκή άμυνα. Η στρατηγική της θέση, οι διαχρονικά υψηλές αμυντικές δαπάνες και η εμπειρία της στη διαχείριση απειλών την καθιστούν μία από τις ισχυρότερες στρατιωτικές δυνάμεις της ζώνης. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι «μία από τις ελάχιστες χώρες της Ένωσης που έχει απόλυτη αντίληψη του τι σημαίνει να ζεις δίπλα στον κίνδυνο».
Ένα ακόμη ζήτημα που θα απασχολήσει την ΕΕ τους επόμενους μήνες είναι το ποιος θα ανταποκριθεί στην αμερικανική «πρόκληση» για εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία. Οι Βρετανοί έχουν ήδη δηλώσει πρόθυμοι να συμμετάσχουν, ενώ αν το πράξουν και οι Γάλλοι, η υπόλοιπη Ευρώπη θα πρέπει να ακολουθήσει. Η παρουσία ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία δεν θα είναι απλώς μήνυμα προς τη Μόσχα, αλλά και προς την Ουάσιγκτον.
Μακρόν: Ζητά αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας μετά από συνομιλίες με Τραμπ και Ζελένσκι
Λίγες ώρες μετά τη σύνοδο κορυφής, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε συνομιλίες με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχετικά με την ευρωπαϊκή στάση στο ουκρανικό ζήτημα.
Όπως δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος:
«Αφού συγκέντρωσα πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες, μόλις μίλησα με τον Πρόεδρο Τραμπ και μετά με τον Πρόεδρο Ζελένσκι».
Ο ίδιος τόνισε πως για να υπάρξει μια σταθερή ειρήνη στην Ουκρανία, η Ρωσία πρέπει να σταματήσει την επιθετικότητά της, κάτι που απαιτεί «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για τους Ουκρανούς». Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος να επαναληφθεί η αποτυχία των Συμφωνιών του Μινσκ.
Ο Μακρόν επισήμανε ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να επενδύσουν «καλύτερα, περισσότερο και μαζί» για την ασφάλεια και την άμυνά τους, τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον. Επεσήμανε επίσης πως πρέπει να επιταχυνθεί η υλοποίηση της «ατζέντας κυριαρχίας, ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας», που είχε καθοριστεί το 2022 στη Σύνοδο Κορυφής των Βερσαλλιών.
Ζελένσκι: Οι εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να είναι ισχυρές και αξιόπιστες
Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συζήτησε διεξοδικά με τον Εμανουέλ Μακρόν για τις εξελίξεις στην Ευρώπη και τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος τόνισε ότι μοιράζεται ένα κοινό όραμα με τον Μακρόν:
«Οι εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να είναι ισχυρές και αξιόπιστες».
Προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε απόφαση χωρίς τέτοιες εγγυήσεις, όπως μια εύθραυστη κατάπαυση του πυρός, θα ήταν απλώς μια νέα «εξαπάτηση από τη Ρωσία», που θα οδηγούσε σε έναν νέο πόλεμο είτε κατά της Ουκρανίας είτε κατά άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Ο Ζελένσκι δεσμεύτηκε να συνεχίσει τις συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους, τονίζοντας τη σημασία μιας ισχυρής και διαρκούς ειρήνης, που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω «ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας».
