Οι σχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, με τον Λευκό Οίκο να εκφράζει δυσαρέσκεια για τη στάση του Κιέβου, το οποίο – σύμφωνα με αμερικανικές πηγές – έχει υπερβεί τα όρια με τις τοποθετήσεις του απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Ουκρανός πρόεδρος πιέζεται να συναινέσει σε συμφωνία που αφορά την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας του, μια συμφωνία που αποτιμάται σε δισεκατομμύρια δολάρια και παρουσιάζεται ως αντάλλαγμα για τη συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας. Επιπλέον, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ιστότοπου AXIOS, στο τραπέζι βρίσκεται και η παραχώρηση ουκρανικών εδαφών που έχουν καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις.
Την Παρασκευή, ο Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τους προέδρους Ρωσίας και Ουκρανίας να συνεργαστούν για να δοθεί τέλος στον πόλεμο, δηλώνοντας χαρακτηριστικά:
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος Πούτιν και ο πρόεδρος Ζελένσκι θα πρέπει να συναντηθούν. Γιατί ξέρετε κάτι; Θέλουμε να σταματήσουν να σκοτώνονται εκατομμύρια άνθρωποι», ανέφερε.
Παράλληλα, γνωστοποίησε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται κοντά στην επίτευξη συμφωνίας με την Ουκρανία για τα ορυκτά της χώρας.
Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Μάικ Γουόλτς, επιβεβαίωσε πως ο Ουκρανός πρόεδρος αναμένεται να υπογράψει τη συμφωνία αυτή στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την ειρήνη.
«Εδώ είναι η ουσία, ο πρόεδρος Ζελένσκι πρόκειται να υπογράψει αυτή τη συμφωνία και θα το δείτε αυτό σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Γουόλτς κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο CPAC, κοντά στην Ουάσινγκτον.
Απογοήτευση Τραμπ για την άρνηση Ζελένσκι
Η άρνηση του Ουκρανού προέδρου να υπογράψει τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες φαίνεται πως προκάλεσε την οργή του Τραμπ, καθώς – σύμφωνα με δημοσιεύματα – ο Αμερικανός πρόεδρος δεν περίμενε αντίσταση, θεωρώντας ότι το Κίεβο δεν είχε άλλη επιλογή.
Έκτοτε, το κλίμα στον Λευκό Οίκο έχει γίνει ιδιαίτερα βαρύ για τον Ζελένσκι, με αρκετούς να θεωρούν ότι η παρουσία του δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά λύσεις.
Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση του Τραμπ σε συνέντευξή του στο Fox Radio:
«Δεν είναι πολύ σημαντική» η παρουσία του Ζελένσκι στις συνομιλίες για την ειρήνη, σημειώνοντας ότι «είναι σε συναντήσεις για τρία χρόνια και δεν έχει γίνει τίποτα».
Ανεπίσημες επαφές ΗΠΑ – Ρωσίας και το παρασκήνιο της Σαουδικής Αραβίας
Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξαν ανεπίσημες επαφές ανάμεσα σε Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους, οι οποίες ξεκίνησαν αμέσως μετά τη νίκη του Τραμπ. Αυτές οι συναντήσεις είχαν ως βασικό στόχο τη διαμόρφωση θετικού κλίματος, ώστε να προετοιμαστεί η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Σαουδική Αραβία και να ανοίξει ο δρόμος για τον τερματισμό του πολέμου.
Από τη ρωσική πλευρά, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, τόνισε πως η «εξάπλωση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορά μας» είναι ζήτημα ύψιστης σημασίας για τη Μόσχα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τις ανησυχίες της Ρωσίας.
Στρατηγική πίεση στον Ζελένσκι
Η αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται να εντείνει τις πιέσεις προς το Κίεβο, τόσο για τη συμφωνία των ορυκτών όσο και για την πιθανότητα εδαφικών παραχωρήσεων. Ο ιστότοπος AXIOS αναφέρει ότι η Ουάσινγκτον θα επανέλθει σύντομα με νέα πρόταση προς την Ουκρανία, η οποία θα εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την ειρήνευση.
Ο Μάρκο Ρούμπιο επιβεβαίωσε την ένταση στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Κιέβου, δηλώνοντας πως:
«Πιστεύω πως ο πρόεδρος Τραμπ είναι πολύ εκνευρισμένος με τον πρόεδρο Ζελένσκι και σε μερικές περιπτώσεις έχει δίκιο».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Έλον Μασκ κατηγόρησε τον Ουκρανό πρόεδρο ότι αποφεύγει τις εκλογές λόγω της χαμηλής δημοτικότητάς του:
«Ξέρει ότι θα γνώριζε συντριπτική ήττα, παρόλο που έχει πάρει τον έλεγχο όλων των ουκρανικών μέσων, γι’ αυτό ακύρωσε τις εκλογές. Στην πραγματικότητα, τον απεχθάνονται όλοι οι πολίτες της Ουκρανίας», δήλωσε.
Αβέβαιη η επόμενη μέρα
Το μέλλον των σχέσεων μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι παραμένει αβέβαιο, καθώς η αμερικανική πλευρά διαμηνύει πως η Ουκρανία πρέπει να κάνει υποχωρήσεις εάν θέλει να διατηρήσει την αμερικανική υποστήριξη.
Η διαπραγμάτευση για τις σπάνιες γαίες και τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία φαίνεται να είναι στο επίκεντρο των επόμενων κινήσεων, με την Ουάσινγκτον να κρατά ανοιχτή την επιλογή νέων προτάσεων, αλλά και αυξημένων πιέσεων προς το Κίεβο.