Έχουμε πετύχει την ταχύτερη αποκλιμάκωση δημοσίου χρέους που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ευρωζώνης επισημαίνει ο Xρίστος Δήμας, Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και βουλευτής Κορινθίας με τη Νέα Δημοκρατία σε μια εκ βαθέων συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Attica Times» και την Οικονομική Αναλύτρια Δάφνη Γρηγοριάδη.

Ξεκινά το Μάρτιο η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Τι αλλάζει φέτος και τι άλλες αλλαγές να περιμένουμε το προσεχές διάστημα;

Για πρώτη φορά φέτος, δηλαδή για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2024 και επόμενα, η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων θα γίνεται από 15 Μαρτίου έως και 15 Ιουλίου κάθε έτους, τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα πρέπει να υπογραμμίσω είναι ότι η θέσπιση ενός σαφούς και προκαθορισμένου χρονικού πλαισίου υποβολής των φορολογικών δηλώσεων ήταν πάγιο αίτημα τόσο των πολιτών όσο και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και ρυθμίσθηκε νομοθετικά φέτος.

Με αυτό τον τρόπο, το κράτος σταματά να ζητά μόνο από τους πολίτες, αλλά είναι και το ίδιο συνεπές στις προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων, μέσω της επιβολής χρηματικών κυρώσεων στα στελέχη των δημοσίων οργανισμών που καθυστερούν να διαβιβάζουν στοιχεία στην ΑΑΔΕ, τα οποία είναι απαραίτητα για την προσυμπλήρωση των δηλώσεων. Έτσι, αντιμετωπίζονται στην πράξη τα ζητήματα με τις εκκρεμότητες και τις παρατάσεις των δηλώσεων, αξιοποιώντας πρωτίστως τις προτάσεις των κατεξοχήν ενδιαφερομένων, δηλαδή του φοροτεχνικού κόσμου. Προβλέπονται, επίσης, κίνητρα με εκπτώσεις για τους πολίτες προκειμένου να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή. Ειδικότερα, εισάγεται έκπτωση 4% για όποιον υποβάλλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, έκπτωση 3% για όποιον υποβάλλει δήλωση από 1 Μαΐου έως 15 Ιουνίου και έκπτωση 2% για όποιον υποβάλλει τη δήλωσή του από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου, εφόσον ο φόρος εισοδήματος καταβληθεί μέχρι την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης. Η έκπτωση αυτή αφορά στα φυσικά πρόσωπα.

Έχουν ληφθεί σειρά φοροελαφρύνσεων το οποίο είναι θετικό για την οικονομία, όμως το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών συνεχώς συρρικνώνεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, το 85% των πολιτών εκτιμά ότι φέτος δεν θα είναι σε θέση να κάνει αποταμίευση. Πώς θα αναστρέψετε αυτή την τάση;

Σε καμία περίπτωση δεν ισχυριζόμαστε ότι όλα είναι τέλεια ή ότι δεν υπάρχουν λάθη, όμως τα στοιχεία δείχνουν πως η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου σε όλους τους τομείς και ειδικότερα στην οικονομία.
Μεταξύ άλλων, θα ήθελα να αναφέρω πως έχουν γεννηθεί, περισσότερες από 500 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, με την ανεργία το 2019 να ήταν στο 17,9% ενώ το 2025 θα είναι στο 9,7%.
Αυξήσαμε επίσης τους μισθούς για να ενισχύσουμε το εισόδημα των πολιτών. Το 2019 ο κατώτατος μισθός ήταν στα 650 ευρώ. Σήμερα είναι στα 830 ευρώ. Κάθε χρόνο θα αυξάνεται, έτσι και το 2025 θα έχουμε αύξηση. Στόχος μας είναι μέχρι το 2027 να έχει φτάσει στα 950 ευρώ. Επίσης ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί και μέχρι το τέλος της θητείας μας θα έχει φτάσει στα 1.500 ευρώ.
Προχωρήσαμε σε 72 μειώσεις ή καταργήσεις φόρων για πολίτες, νοικοκυριά και επιχειρήσεις από το 2019 ως σήμερα.
Έχουμε πετύχει την ταχύτερη αποκλιμάκωση δημοσίου χρέους που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ευρωζώνης. Και αυτό είναι πραγματικά σημαντικό διότι θέλουμε να αφήσουμε στις επόμενες γενιές μία καλύτερη χώρα και όχι τα χρέη που κληρονομήσαμε.
Η Ελλάδα έχει υπερδιπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο: 2,3% το 2023, 2,2% το 2024 και 2,3% το 2025, έναντι 0,4%, 0,9% και 1,5% για την ΕΕ.
Οι επενδύσεις από το 2019 έως το 2024 σε τρέχουσες τιμές, έχουν αυξηθεί κατά 84%, που είναι η μεγαλύτερη αύξηση σε όλη την ΕΕ.

«Στόχος να συνεχίσουμε να μειώνουμε φόρους πάντοτε με γνώμονα να μη διαταραχθεί η δημοσιονομική σταθερότητα»

Τα φορολογικά έσοδα έχουν αυξηθεί, και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς σκοπεύετε να αξιοποιηθούν αυτά τα επιπλέον χρήματα. Θα επιστραφούν στην πραγματική οικονομία μέσω συγκεκριμένων δράσεων ή επενδύσεων; Επίσης, παρατηρείται μια έντονη εξάρτηση από τους έμμεσους φόρους σε σχέση με τους άμεσους. Ποια βήματα θα ληφθούν για να αλλάξει αυτό;

Όσο η οικονομία μας συνεχίζει να αναπτύσσεται με σταθερούς ρυθμούς και όσο αυξάνουμε τα έσοδα του Κράτους περιορίζοντας ακόμα περισσότερο τη φοροδιαφυγή, ο στόχος που έχουμε θέσει είναι να συνεχίσουμε να μειώνουμε φόρους. Πάντοτε όμως με γνώμονα να μη διαταραχθεί η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας και όλα όσα με κόπο έχουμε πετύχει τα τελευταία χρόνια. Υπενθυμίζω πως από 1η Ιανουαρίου τέθηκαν σε εφαρμογή και 18 νέες μειώσεις φόρων και βαρών και 7 μέτρα στήριξης των εισοδημάτων που ενισχύουν με τρόπο μόνιμο και κοινωνικά δίκαιο το εισόδημα των πολιτών. Οι μειώσεις αυτές έρχονται ως συνέχεια των σημαντικών παρεμβάσεων που υλοποιεί η Κυβέρνηση από το 2019 καταργώντας ή μειώνοντας συνολικά πάνω από 70 φόρους.

Έχουμε τον αριθμό πόσα φορολογικά έσοδα χάνονται λόγω παραοικονομίας;

Ήδη, η Κυβέρνηση έχει προβεί σε στοχευμένες παρεμβάσεις με στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας και τον ταυτόχρονο περιορισμό της φοροδιαφυγής. Παρεμβάσεις όπως η διασύνδεση των 430.000 POS με τις ταμειακές μηχανές μόνο το 2024 και η εφαρμογή του myData είναι μερικά μόνο από τα μέτρα της Κυβέρνησης στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Αυτό μας επιτρέπει να βλέπουμε το μέλλον με αισιοδοξία, αλλά και να συνεχίσουμε χωρίς να επαναπαυόμαστε την πολιτική μας για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, διότι με αυτόν τον τρόπο, τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται χωρίς να αυξάνονται και οι φόροι. Ήδη, μέσα στο 2025 αναμένεται η συνέχιση της προσπάθειας αυτής, με την έναρξη ή επέκταση λειτουργίας σημαντικών ψηφιακών εργαλείων όπως το ψηφιακό πελατολόγιο, το ψηφιακό δελτίο αποστολής, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η καθολική εφαρμογή του myDATA για τις επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο του διδακτορικού μου εκπονώ έρευνα για το επιχειρηματικό πλαίσιο στην Ελλάδα, βασισμένη σε δείγμα 100 ΜμΕ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, πέρα από τη γραφειοκρατία, το δεύτερο μεγαλύτερο «αγκάθι» της επιχειρηματικότητας είναι η φορολογία. Οι επιχειρηματίες αναφέρουν ότι εκτός από τους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, το φορολογικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από αστάθεια και πολυπλοκότητα. Τι έχετε να πείτε για αυτό το διαχρονικό πρόβλημα;

Πράγματι το φορολογικό σύστημα είναι πολύπλοκο, όμως αυτό συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης, αλλά και διεθνώς, όχι μόνο στην Ελλάδα. Το τελευταίο όμως διάστημα έχουμε προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στη φορολογική διοίκηση και νομοθεσία και αξιοποιούμε ακόμα πιο αποτελεσματικά τις νέες τεχνολογίες. Οι μεταρρυθμίσεις που έχουμε προωθήσει βελτιώνουν τις διαδικασίες και κάνουν ευκολότερη και πιο ψηφιακή τη σχέση των πολιτών και των επιχειρήσεων με την Πολιτεία. Υπάρχουν ακόμα σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν πάνω σε αυτή την κατεύθυνση ώστε να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Πιστεύετε ότι το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα εξασφαλίζει φορολογική δικαιοσύνη, ή υπάρχουν αδικίες που χρήζουν διόρθωσης; Αν ναι, ποια μέτρα θεωρείτε απαραίτητα για την εξισορρόπηση των φορολογικών βαρών;

Στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών παρακολουθούμε την αποτελεσματική εφαρμογή της φορολογικής πολιτικής και αξιολογούμε τις επιπτώσεις των ληφθέντων φορολογικών μέτρων. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζουμε όλες τις προτάσεις για αλλαγές και βελτιώσεις της φορολογικής νομοθεσίας που υποβάλλονται από φορείς και συλλόγους. Οι τελικές αποφάσεις για τις όποιες μεταβολές στη φορολογική πολιτική λαμβάνονται με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, την αρχή της ίσης φορολογικής μεταχείρισης, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.

Έχουμε λάβει μέτρα για την στεγαστική κρίση, παρόλα αυτά δεν έχει βελτιωθεί η κατάσταση. Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες έχει θεσπιστεί πλαφόν στην αύξηση των ενοικίων, ενώ σε χώρες όπως η Πορτογαλία τα μέτρα αυτά συνδέονται με πολλές φορολογικές ελαφρύνσεις για τους ιδιοκτήτες. Δεδομένης της στεγαστικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε, σκοπεύει η Ελλάδα να υιοθετήσει πρόσθετα μέτρα φορο-κινήτρων;

Στον τομέα των βραχυχρόνιων μισθώσεων η Κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει σειρά παρεμβάσεων ώστε να έχουμε περισσότερα διαθέσιμα σπίτια για οικογένειες, φοιτητές κ.α. Ουσιαστικά οι ρυθμίσεις αυτές προορίζονται ώστε να εξισορροπηθεί η αγορά σε σχέση με τον ξενοδοχειακό κλάδο και παράλληλα να τονωθεί η αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης σε μία περίοδο που παρατηρείται οξεία στεγαστική κρίση, με τα ακίνητα προς ενοικίαση να μειώνονται και τις τιμές να εκτοξεύονται.
Επιπροσθέτως όμως, πετύχαμε με τα νέα μέτρα να μην θιγεί η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων που αποτελούν αδιαμφισβήτητα σημαντική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και για τη χώρα συνολικά. Οι κυριότερες παρεμβάσεις μας περιλάμβαναν τα εξής: Οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση (ή υπεκμίσθωση) τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, καθίστανται επιχειρήσεις (ατομική ή νομικό πρόσωπο) και υποχρεούνται σε έναρξη όπως υποχρεούνται ήδη τα νομικά πρόσωπα που ασκούν την συγκεκριμένη δραστηριότητα, (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος για τα νομικά πρόσωπα και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο). Παράλληλα, για τους εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές νομικά πρόσωπα/ατομικές επιχειρήσεις, το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων υπόκειται και σε τέλος Παρεπιδημούντων, καθώς και σε τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή που αντικατέστησε τον φόρο διαμονής. Τέλος, αυστηροποιήθηκαν τα πρόστιμα σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι η Κυβέρνηση εισήγαγε πρόσφατα νέες πρόσθετες παρεμβάσεις στον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης με σκοπό να αντιμετωπισθεί ακόμη πιο αποτελεσματικά το ζήτημα της αυξανόμενης πίεσης στη στεγαστική αγορά. Συγκεκριμένα, ψηφίσθηκαν διατάξεις με τις οποίες τίθενται αυστηρότεροι κανόνες για την αδειοδότηση και τη λειτουργία των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς και σημαντικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες που θα επιλέξουν να στραφούν στη μακροχρόνια μίσθωση. Από την 1η Ιανουαρίου 2025, θα υπάρξει προσωρινό πάγωμα της έκδοσης νέων αδειών για βραχυχρόνιες μισθώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως το κέντρο της πόλης και τον Νέο Κόσμο, για τουλάχιστον έναν χρόνο, με δυνατότητα παράτασης. Επίσης, ιδιοκτήτες φυσικά πρόσωπα που θα μετατρέψουν τα ακίνητά τους από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για τρία (3) χρόνια. Ομοίως θα απαλλάσσονται και οι ιδιοκτήτες που είχαν κενά ακίνητα για τρία (3) χρόνια και τα διαθέτουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις.