Ανεπαρκής Συντονισμός, Οδυνηρές Συνέπειες: Αυστηρή Κριτική στη Διαχείριση Κρίσεων της Ρένας Δούρου.
Ρόλος της Περιφερειάρχη στην Πολιτική Προστασία
Ως Περιφερειάρχης Αττικής (2014–2019), η Ρένα Δούρου κατείχε κομβική αρμοδιότητα στην Πολιτική Προστασία. Σύμφωνα με τον νόμο και τα πορίσματα των αρμόδιων αρχών, η περιφερειάρχης είχε αποκλειστική ευθύνη για τον συντονισμό σε περιφερειακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της σύγκλησης του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας όταν απαιτείται . Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να συγκαλεί εγκαίρως το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΚΣΟΠΠ) σε έκτακτες περιστάσεις, καθώς και να ηγείται του περιφερειακού συντονισμού. Επιπλέον, είχε υποχρέωση να ενημερώνεται άμεσα για τις κρίσιμες εξελίξεις, να ενημερώνει με τη σειρά της άλλους αρμόδιους φορείς (όπως την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, τους δήμους) και να συνεργάζεται στενά μαζί τους και με τοπικούς παράγοντες για την προστασία των πολιτών . Αυτές οι θεσμικές ευθύνες ορίζουν έναν σαφή ρόλο συντονιστή που οφείλει να ενεργοποιείται προληπτικά και αποτελεσματικά όταν προκύπτει κρίση. Η κριτική που ακολουθεί εξετάζει το κατά πόσο η κ. Δούρου ανταποκρίθηκε σε αυτόν τον ρόλο κατά τις μεγάλες καταστροφές της Μάνδρας (πλημμύρες 2017) και του Ματιού (φωτιά 2018).
Ολιγωρίες και Παραλείψεις στη Φονική Πλημμύρα της Μάνδρας (2017)
Τον Νοέμβριο του 2017, η Δυτική Αττική επλήγη από πρωτοφανείς πλημμύρες στη Μάνδρα, που στοίχισαν τη ζωή σε 25 ανθρώπους και προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές. Η τραγωδία αυτή χαρακτηρίστηκε ως “προαναγγελθέν έγκλημα” από την εισαγγελική έρευνα , καθώς διαπιστώθηκε ότι επαναλαμβανόμενα πλημμυρικά φαινόμενα τα προηγούμενα χρόνια είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Σύμφωνα με το πρωτοβάθμιο δικαστικό πόρισμα, το συμβάν ήταν αναμενόμενο: είχαν σημειωθεί πολλές πλημμύρες από το 1953 και ιδίως μια σοβαρή πλημμύρα τον Φεβρουάριο του 2015, γεγονότα που θα έπρεπε να έχουν σημάνει συναγερμό και να οδηγήσουν σε προληπτικά μέτρα . Παρ’ όλα αυτά, ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας δεν ενεργοποιήθηκε επαρκώς προληπτικά. Η Περιφέρεια δεν φρόντισε να θωρακίσει την περιοχή απέναντι στον γνωστό κίνδυνο, ούτε φαίνεται να κινητοποιήθηκε αποτελεσματικά όταν ξέσπασε η καταστροφή.
Κρίσιμες παραλείψεις που της καταλογίστηκαν στη Μάνδρα:
• Καθυστέρηση ή ματαίωση αντιπλημμυρικών έργων: Η εισαγγελέας τόνισε ότι η κ. Δούρου παρέλειψε να δρομολογήσει, να υλοποιήσει και να ολοκληρώσει σειρά έργων και παρεμβάσεων που θα μπορούσαν να μετριάσουν τον κίνδυνο . Ιδιαίτερα, δεν άσκησε την απαιτούμενη εποπτεία σε έργα “υψίστης σημασίας”, όπως ο καθαρισμός ρεμάτων και κρίσιμες εργασίες οδοποιίας (π.χ. στην παλαιά Εθνική Οδό) οι οποίες περιλάμβαναν υδραυλικές βελτιώσεις . Η ανεπάρκεια σε αυτά τα προληπτικά έργα άφησε την περιοχή ανοχύρωτη.
• Μη απομάκρυνση εμποδίων στα ρέματα: Κομβικό ζήτημα αποτέλεσε η ύπαρξη αυθαίρετων κατασκευών και μπαζωμένων ρεμάτων που επιδείνωσαν τις πλημμύρες. Αν και η κατεδάφιση παράνομων κτισμάτων ανήκει και στους δήμους, η Περιφέρεια όφειλε να συντονίσει την απομάκρυνσή τους. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, τέτοια αυθαίρετα –ακόμα και ιδιοκτησίας του Δήμου Μάνδρας– παρέμεναν στις κοίτες των ρεμάτων, επιδεινώνοντας δραματικά την καταστροφή . Η κ. Δούρου κατηγορήθηκε ότι δεν επέβλεψε και δεν πίεσε αρκετά για τον καθαρισμό των ρεμάτων, παρά το ότι ο κίνδυνος πλημμύρας ήταν γνωστός.
• Έλλειψη έγκαιρου συναγερμού και συντονισμού: Την ημέρα της θεομηνίας, δεν ενεργοποιήθηκε εγκαίρως κάποιο περιφερειακό κέντρο διαχείρισης κρίσης υπό την ηγεσία της περιφέρειας. Η πλημμύρα εξελίχθηκε νωρίς το πρωί με ελάχιστη προειδοποίηση, ωστόσο μεταγενέστερες αξιολογήσεις έθεσαν ερωτήματα για το κατά πόσον ο περιφερειακός μηχανισμός θα μπορούσε να είχε συντονίσει καλύτερα την ανταπόκριση (π.χ. κλείσιμο δρόμων, ενημέρωση πολιτών). Η απουσία οργανωμένου σχεδίου αντιμετώπισης έγινε εμφανής μέσα στο χάος της πλημμύρας.
Αυτές οι παραλείψεις συνετέλεσαν αιτιωδώς στην τραγωδία, σύμφωνα με την κρίση της Εισαγγελίας  . Με άλλα λόγια, αρμόδιες αρχές έκριναν ότι αν είχαν ληφθεί εγκαίρως μέτρα, η καταστροφή ίσως να είχε αποφευχθεί ή τουλάχιστον περιοριστεί . Η κ. Δούρου βρέθηκε πρώτη στο στόχαστρο των ευθυνών: ήταν η πρώτη κατηγορούμενη ανάμεσα σε 21 υπευθύνους που παραπέμφθηκαν σε δίκη για τη Μάνδρα . Η εισαγγελική πρόταση το 2019 ζήτησε να κηρυχθεί ένοχη για σειρά αμελειών, θεωρώντας ότι η περιφερειακή αρχή δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων.
Δικαστική εξέλιξη: Στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο η υπόθεση οδήγησε σε καταδικαστικές αποφάσεις για ορισμένα στελέχη της αυτοδιοίκησης και υπηρεσιών, ενώ η Ρένα Δούρου απαλλάχθηκε αρχικά από ποινικές ευθύνες λόγω αμφιβολιών. Ο Εισαγγελέας άσκησε έφεση, επιχειρώντας να την παραπέμψει εκ νέου, όμως η έφεση απορρίφθηκε ως εκπρόθεσμη από το Εφετείο . Έτσι, η πρώην περιφερειάρχης δεν βρέθηκε ενώπιον ανώτερου δικαστηρίου για τη Μάνδρα. Παρά την νομική απαλλαγή της, όμως, το πρωτοβάθμιο πόρισμα των ~4.000 σελίδων και η κοινή γνώμη είχαν ήδη σκιαγραφήσει μια εικόνα σοβαρής πολιτικής ευθύνης. Η ίδια δήλωσε στο δικαστήριο ότι αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη, αλλά όχι την ποινική, τονίζοντας πως θεωρεί ότι της επέρριψαν ευθύνες που δεν της αναλογούσαν . «Η πολιτική ευθύνη δεν συνεπάγεται ποινική ευθύνη», ανέφερε, επιμένοντας ότι οι όποιες αμέλειες άλλων θα έπρεπε να τιμωρηθούν ποινικά, όχι όμως να “θυσιαστεί” η ίδια ως άλλη Ιφιγένεια . Αυτή η στάση –ανάληψη πολιτικής ευθύνης με ταυτόχρονη απόσειση προσωπικών νομικών ευθυνών– προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς πολλοί θεώρησαν ότι επιχειρεί να διαχωρίσει τη θέση της από τα αποτελέσματα της δικής της διοίκησης.
Χαοτική Διαχείριση στην Τραγωδία στο Μάτι (2018)
Τον Ιούλιο του 2018, η Ανατολική Αττική βρέθηκε αντιμέτωπη με μια από τις φονικότερες πυρκαγιές στην ελληνική ιστορία, στην περιοχή Μάτι – Νέος Βουτζάς. Η φωτιά εξαπλώθηκε με αστραπιαία ταχύτητα, εγκλωβίζοντας κατοίκους και παραθεριστές· ο τραγικός απολογισμός έφτασε τους 102 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Η αντιμετώπιση της κρίσης εκείνες τις ώρες έχει επικριθεί ως χαοτική και ανεπαρκής, αποκαλύπτοντας σοβαρές δυσλειτουργίες στον συντονισμό μεταξύ των αρμοδίων.
Κρίσιμα σημεία που αναδείχθηκαν για τη διαχείριση στο Μάτι:
• Καθυστέρηση σύγκλησης συντονιστικού οργάνου: Παρότι η φωτιά ξέσπασε λίγο μετά τις 16:30 στις 23/7/2018, το κεντρικό συντονιστικό όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΚΣΟΠΠ) συνεκλήθη με μεγάλη καθυστέρηση, μόλις στις 20:00 εκείνο το βράδυ . Η πρώτη του συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε γύρω στις 21:30 – δηλαδή πολλές ώρες αφότου η πυρκαγιά είχε ήδη καταστρέψει ανεπανόρθωτα το Μάτι. Η αργοπορία αυτή σήμαινε ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος για λήψη αποφάσεων και συντονισμό των δυνάμεων.
• Γενικές και ασαφείς οδηγίες: Ακόμη και όταν συνεδρίασε το ΚΣΟΠΠ, οι κατευθύνσεις που δόθηκαν ήταν αόριστες και γενικές, χωρίς να προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες ανάγκες, οι ενέργειες και οι υπεύθυνοι φορείς για την υλοποίησή τους . Μεσούσης της κρίσης, αντί για σαφές σχέδιο δράσης (π.χ. ποιοι δρόμοι πρέπει να κλείσουν, πού να σταλούν ενισχύσεις, πώς θα εκκενωθούν οι περιοχές), φέρεται να υπήρξε έλλειψη ξεκάθαρης καθοδήγησης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι υπηρεσίες να λειτουργούν σπασμωδικά και ο κόσμος να μείνει χωρίς επίσημες οδηγίες.
• Ανεπαρκής συντονισμός και επικοινωνία: Μεταγενέστερες έρευνες εντόπισαν πλήρη έλλειψη συντονισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων Πολιτικής Προστασίας εκείνες τις κρίσιμες ώρες . Πυροσβεστική, Αστυνομία, Περιφέρεια και Δήμοι δεν μπόρεσαν να διασυντονιστούν αποτελεσματικά. Στο αποκορύφωμα της κρίσης, δεν υπήρχε ενιαίο κέντρο λήψης αποφάσεων που να ανταλλάσσει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Αυτή η διάσπαση φάνηκε και στην απουσία ενιαίας φωνής ενημέρωσης των πολιτών – πολλοί κάτοικοι δεν έλαβαν ποτέ εντολή ή σύσταση εκκένωσης.
• Απουσία οργανωμένης εκκένωσης: Ένα από τα πλέον τραγικά στοιχεία ήταν ότι δεν δόθηκε ποτέ επίσημη εντολή εκκένωσης των απειλούμενων περιοχών. Το Πυροσβεστικό Σώμα δεν υπέβαλε εγκαίρως εισήγηση για προληπτική απομάκρυνση κατοίκων, και συνεπώς η Περιφέρεια δεν εξέτασε καν το ενδεχόμενο εκκένωσης . Ουσιαστικά, κανείς δεν ανέλαβε την πρωτοβουλία να διατάξει την απομάκρυνση, παρότι αυτή θα μπορούσε να σώσει ζωές. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι η αδράνεια αυτή οφειλόταν τόσο σε επιχειρησιακές αστοχίες της Πυροσβεστικής, όσο και σε έλλειψη πίεσης ή σχεδίου από την πλευρά της Περιφέρειας. Το αποτέλεσμα ήταν εκατοντάδες άνθρωποι να παγιδευτούν μέσα σε φλεγόμενες γειτονιές χωρίς καμία καθοδήγηση.
• Υποστελέχωση και ανετοιμότητα της Περιφέρειας: Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, σε διοικητική έρευνά της, επισήμανε ότι η Περιφέρεια Αττικής δεν διέθετε εξειδικευμένα στελέχη Πολιτικής Προστασίας και ότι ακόμα και ο σχεδιασμός αντιμετώπισης κινδύνων πυρκαγιάς είχε αποσταλεί με καθυστέρηση (μόλις στις 20 Ιουλίου 2018, δηλαδή τρεις ημέρες πριν την τραγωδία) . Αυτό υποδηλώνει μια γενικότερη ανεπάρκεια προετοιμασίας: οι δομές της Περιφέρειας δεν ήταν κατάλληλα οργανωμένες εκ των προτέρων για να διαχειριστούν μια τόσο μεγάλη κρίση. Σε επίπεδο προληπτικού σχεδιασμού, παρατηρήθηκε επίσης καθυστέρηση από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση (το σχέδιο αντιπυρικής προστασίας εγκρίθηκε στις 25/7 αντί για την 1η Μαΐου) , ένδειξη συνολικής θεσμικής ολιγωρίας.
Οι ανωτέρω διαπιστώσεις σκιαγραφούν μια εικόνα εγχειριδίου κακής διαχείρισης κρίσης: αργοπορημένη κινητοποίηση, έλλειψη σαφούς σχεδίου, μηδενικός συντονισμός, και αδράνεια στην πλέον κρίσιμη απόφαση (εκκένωση). Η Περιφέρεια Αττικής υπό την κ. Δούρου βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της αποτυχίας, καθώς ήταν ο ανώτατος θεσμικός φορέας στην τοπική κλίμακα. Σε μεταγενέστερη κατάθεσή του, ο τότε υπεύθυνος Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς (ο οποίος ανέλαβε μετά το 2019) περιέγραψε πώς θα έπρεπε να λειτουργεί ο μηχανισμός: προληπτική ετοιμότητα σε ημέρες υψηλού κινδύνου, συνεχής επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους και άμεση απόφαση εκκένωσης όταν οι συνθήκες το απαιτούν  . Τίποτα από αυτά δεν φάνηκε να λειτούργησε αποτελεσματικά στο Μάτι. Αντιθέτως, η εικόνα που προέκυψε από τις έρευνες είναι ότι οι υπεύθυνοι “παρακολουθούσαν αμέτοχοι” την εξέλιξη της φωτιάς, όπως γλαφυρά ανέφερε ο ανακριτής στο πόρισμά του . Αυτή η διατύπωση («εγκληματική αμέλεια και αδιαφορία, στα όρια του ενδεχόμενου δόλου» ) συμπυκνώνει τη βαρύτητα των παραλείψεων στη διαχείριση της πυρκαγιάς.
Η κ. Δούρου, ως επικεφαλής της Περιφέρειας, κατηγορήθηκε ρητά για αυτές τις αστοχίες στο πλαίσιο της ποινικής διερεύνησης. Η Εισαγγελέας στη δίκη για το Μάτι (η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη) πρότεινε την ενοχή συνολικά 12 εκ των 21 κατηγορουμένων, μεταξύ των οποίων και της Ρένας Δούρου . Συγκεκριμένα, υπογράμμισε ότι η τότε περιφερειάρχης «είχε την αρμοδιότητα Πολιτικής Προστασίας, όπως και την αρμοδιότητα σύγκλησης του μηχανισμού», αλλά δεν εκπλήρωσε την υποχρέωσή της να ενημερωθεί έγκαιρα, να ενημερώσει άλλους φορείς και να συνεργαστεί μαζί τους για την προστασία των πολιτών . Με απλά λόγια, της καταλογίζεται ότι δεν άσκησε τον ρόλο που της έδινε ο νόμος όταν ξέσπασε η κρίση. Τα δικαστικά αυτά ευρήματα συμπίπτουν με τα διοικητικά: αποτυπώνουν μια πλήρη αποτυχία του συστήματος συντονισμού στο οποίο η Περιφέρεια όφειλε να πρωτοστατήσει.
Δικαστικά και Διοικητικά Πορίσματα: Βαριά Καταδίκη των Χειρισμών
Οι χειρισμοί της Περιφέρειας υπό τη Ρένα Δούρου τόσο στη Μάνδρα όσο και στο Μάτι αποτέλεσαν αντικείμενο πολυεπίπεδης διερεύνησης. Τα βασικά πορίσματα των ερευνών –ποινικών και διοικητικών– υπήρξαν καταπέλτης για τη διοίκηση της κ. Δούρου, επιβεβαιώνοντας τις σοβαρές παραλείψεις:
• Ποινικές έρευνες: Και στα δύο τραγικά συμβάντα ασκήθηκαν ποινικές διώξεις κατά της κ. Δούρου. Στην περίπτωση της Μάνδρας, όπως προαναφέρθηκε, η εισαγγελική πρόταση τεκμηρίωσε τουλάχιστον δέκα σημεία στα οποία η περιφερειάρχης αμέλησε τα καθήκοντά της , από την υλοποίηση έργων μέχρι τον συντονισμό υπηρεσιών, ζητώντας την καταδίκη της. Αν και η ίδια τελικά απαλλάχθηκε σε δεύτερο βαθμό για τυπικούς λόγους (η έφεση του εισαγγελέα δεν εξετάστηκε) , η δικαστική απόφαση των 4.000 σελίδων κατέγραψε αναλυτικά τις ευθύνες των αρχών. Για τη φωτιά στο Μάτι, η ποινική διαδικασία συνεχίζεται: ο αρμόδιος ανακριτής συμπέρανε πως υπήρξε “εγκληματική αμέλεια” από πλευράς των υπευθύνων , ενώ η Εισαγγελέας της δίκης πρότεινε ευθέως την ενοχή της Ρένας Δούρου και άλλων αξιωματούχων, κρίνοντας ότι οι παραλείψεις τους συνέβαλαν αιτιωδώς στο βαρύ τίμημα των 102 ζωών . Αυτές οι ποινικές αξιολογήσεις αποτελούν μια σαφή θεσμική μομφή: αναγνωρίζουν ότι το κράτος απέτυχε να προστατεύσει τους πολίτες του, εν μέρει λόγω λαθών και ολιγωριών της περιφερειακής αρχής.
• Διοικητικές έρευνες: Πέραν των δικαστηρίων, διεξήχθησαν και διοικητικές/ανεξάρτητες έρευνες (όπως της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας για το Μάτι) που χαρτογράφησαν τις δυσλειτουργίες. Τα ευρήματα επιβεβαίωσαν ότι υπήρξαν σοβαρές καθυστερήσεις, έλλειμμα συντονισμού και οργανωτικές αδυναμίες στην Περιφέρεια. Συγκεκριμένα, το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας για τη φωτιά διαπίστωσε ότι το συντονιστικό όργανο συνεκλήθη αργά και χωρίς σαφές σχέδιο , ότι δεν υπήρχε επικοινωνία μεταξύ των αρμοδίων φορέων την κρίσιμη στιγμή , και ότι η Περιφέρεια δεν διέθετε επαρκή στελέχωση ούτε είχε επικαιροποιημένο σχέδιο έγκαιρα . Αυτές οι διοικητικές διαπιστώσεις συμπληρώνουν την εικόνα: δείχνουν ότι το πρόβλημα δεν ήταν μόνο θέμα προσώπων, αλλά και δομικών ελλείψεων στον μηχανισμό που η περιφερειακή διοίκηση όφειλε να έχει ενισχύσει.
Οι έρευνες κατέληξαν ότι στις μεγάλες κρίσεις της Αττικής το 2017-2018 υπήρξε συστημική αποτυχία της Πολιτικής Προστασίας, στην οποία η Περιφέρεια Αττικής με ηγέτιδα την Ρένα Δούρου είχε κεντρικό ρόλο. Η φράση «ολιγωρία των υπευθύνων» εμφανίζεται επανειλημμένα, υποδηλώνοντας πως τόσο η ηγεσία όσο και οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Η βαριά κριτική προς την κ. Δούρου δεν προέρχεται μόνο από πολιτικούς αντιπάλους ή τα μέσα ενημέρωσης, αλλά τεκμηριώνεται από επίσημες διαδικασίες: εισαγγελικές αγορεύσεις, βουλεύματα, πορίσματα ανεξάρτητων αρχών. Όλα συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα: σημαντικές ενέργειες που θα μπορούσαν να σώσουν ζωές δεν έγιναν ποτέ, ενώ αποφάσεις που λήφθηκαν (ή δεν λήφθηκαν) καθόρισαν αρνητικά την έκβαση των γεγονότων.
Πολιτική Ευθύνη και Αποτίμηση της Θητείας Δούρου
Πέρα από τις νομικές διαστάσεις, η Ρένα Δούρου φέρει αδιαμφισβήτητα την πολιτική και θεσμική ευθύνη για τη διαχείριση των κρίσεων υπό τη διοίκησή της. Ως ανώτατη αιρετή στην Περιφέρεια, ήταν ο πολιτικός προϊστάμενος όλων των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας στην Αττική. Οι δύο απανωτές τραγωδίες –πλημμύρα και πυρκαγιά– ανέδειξαν ότι η Περιφέρεια δεν διέθετε ούτε την ετοιμότητα ούτε τα αντανακλαστικά για να αντιμετωπίσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης τέτοιας κλίμακας. Αυτή η διαπίστωση οδηγεί σε ένα γενικότερο αρνητικό απολογισμό για τη θητεία της κ. Δούρου: οι μηχανισμοί πρόληψης και αντιμετώπισης κρίσεων στην Αττική, υπό την δική της διοίκηση, απέτυχαν στα κρίσιμα τεστ.
Η ίδια, όπως προαναφέρθηκε, αναγνώρισε δημοσίως μόνο την πολιτική ευθύνη για όσα συνέβησαν, απολογούμενη στις οικογένειες των θυμάτων, αλλά παράλληλα υποστήριξε ότι το μέγεθος της καταστροφής οφείλεται και σε διαχρονικές παθογένειες και αρμοδιότητες που δεν ήταν δικές της. Ωστόσο, αυτή η στάση δεν κατόρθωσε να αντιστρέψει το κλίμα. Η κοινή γνώμη και ο Τύπος τής άσκησαν δριμεία κριτική, θεωρώντας την ως μία από τις βασικές υπεύθυνες. Σε δημοσκοπήσεις λίγο πριν τις επόμενες εκλογές, καταγραφόταν έντονα αρνητική εικόνα για την περιφερειακή αρχή: σχολιαζόταν ότι η κ. Δούρου δεν μπορούσε να ξεπεράσει την αρνητική φήμη που απέκτησε λόγω της διαχειριστικής ανεπάρκειας στις τραγωδίες σε Μάνδρα και Μάτι . Πράγματι, στις περιφερειακές εκλογές του 2019 υπέστη βαριά ήττα, συγκεντρώνοντας μόλις ~34% των ψήφων στον δεύτερο γύρο έναντι ~66% του αντιπάλου της, Γιώργου Πατούλη . Αναλυτές συνέδεσαν ευθέως αυτό το αποτέλεσμα με την φθορά που προκάλεσαν οι χειρισμοί των κρίσεων: οι πολίτες της Αττικής τιμώρησαν την διοίκηση Δούρου για τις αποτυχίες στην Πολιτική Προστασία.
Η Ρένα Δούρου κλήθηκε να διαχειριστεί δύο μεγάλες κρίσεις και η επίδοση της Περιφέρειας υπό την ηγεσία της κρίθηκε κατώτερη των περιστάσεων. Οι θεσμοί και η κοινωνία το αποτίμησαν με τρόπο σαφή: με καταδικαστικές αναφορές στα πορίσματα και με απώλεια εμπιστοσύνης. Η αυστηρή αυτή κριτική, μολονότι σκληρή, εδράζεται στα γεγονότα και στα τεκμήρια – και λειτουργεί ως υπόμνηση ότι η ανάληψη θέσεων ευθύνης συνοδεύεται από πραγματική λογοδοσία όταν διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές.
