Η κυβέρνηση αναζητά δημοσιονομικά περιθώρια για να προχωρήσει σε νέες μειώσεις φόρων, όπως έχει επανειλημμένα δηλώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, όπου συναντήθηκε με τον νέο υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη και την πολιτική ηγεσία, ανέφερε ότι οι πολίτες θα αντιληφθούν σύντομα τα οφέλη από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Η δήλωση αυτή ενίσχυσε τα σενάρια πως οι σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν μέσα στο καλοκαίρι, ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις θα γίνουν τον Σεπτέμβριο, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο δίμηνο του 2025 δείχνουν υπέρβαση φορολογικών εσόδων άνω των 0,5 δισ. ευρώ, γεγονός που ενισχύει τις εκτιμήσεις ότι η οικονομία μπορεί να εξασφαλίσει σταθερά επιπλέον έσοδα. Αυτό δημιουργεί προοπτικές για μόνιμα μέτρα φοροελάφρυνσης.
Ακριβέστερη εικόνα θα υπάρχει το καλοκαίρι, όταν θα ενσωματωθούν και τα δεδομένα από τον τουρισμό. Η κυβέρνηση έχει ήδη αποφασίσει ότι ο όποιος δημοσιονομικός χώρος προκύψει θα διατεθεί για τη μείωση των άμεσων φόρων, με έμφαση στη μεσαία τάξη. Οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα θα επικεντρωθούν κυρίως σε εισοδήματα έως 40.000 ευρώ, δίνοντας προτεραιότητα σε όσους βρίσκονται μεταξύ 10.000 και 20.000 ευρώ, ενώ αν οι συνθήκες το επιτρέψουν, οι ελαφρύνσεις θα επεκταθούν και σε υψηλότερα εισοδήματα.
Ο πρώην υπουργός Οικονομίας και νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, έχει τονίσει ότι το 2025 θα είναι χρονιά σημαντικών φορολογικών μειώσεων για τη μεσαία τάξη, με τις ανακοινώσεις να αναμένονται από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Στο ίδιο πνεύμα, ο υπουργός Οικονομικών Κ. Πιερρακάκης υπογράμμισε ότι «σύμμαχός μας στην προσπάθεια της περαιτέρω μείωσης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής θα είναι η τεχνολογία. Θα χρησιμοποιήσουμε όλες τις δυνατότητές της, ώστε από τα νέα έσοδα να ωφεληθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις».
Ωστόσο, βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης παραμένει η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας, η οποία δεν πρόκειται να διακυβευτεί. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πιερρακάκης: «Ποτέ ξανά».
Η διαδικασία αλλαγών στη φορολογία αναμένεται να ξεκινήσει το καλοκαίρι του 2025, μόλις αποσαφηνιστούν οι δυνατότητες για φοροελαφρύνσεις. Τα επιπλέον έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τα οποία το 2024 ανήλθαν σε 2 δισ. ευρώ, καθώς και η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα καθορίσουν τις τελικές αποφάσεις. Ωστόσο, οι νέοι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας απαιτούν κάθε επιπλέον δημοσιονομικό πλεόνασμα να εγκρίνεται από την Κομισιόν πριν διατεθεί για μειώσεις φόρων.
Η κυβέρνηση δίνει προτεραιότητα στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης, η οποία επιβαρύνεται φορολογικά χωρίς τις αντίστοιχες αυξήσεις εισοδήματος που έχουν τα χαμηλότερα στρώματα. Παράλληλα, επιδιώκει έναν πιο δίκαιο φορολογικό χάρτη μέσω της προσαρμογής στις πληθωριστικές πιέσεις.
Βασικά σενάρια φοροελαφρύνσεων
- Μείωση του φορολογικού συντελεστή για εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ: Σχεδιάζεται μείωση του συντελεστή από το 22% στο 15%, μειώνοντας τον φόρο έως και 700 ευρώ και αυξάνοντας το μηνιαίο εισόδημα κατά 50 ευρώ για εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
- Προσαρμογή της φορολογικής κλίμακας στον πληθωρισμό: Στόχος είναι η ελάφρυνση για όσους έχουν εισοδήματα από 20.000 έως 40.000 ευρώ, δεδομένου ότι η έλλειψη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση.
- Αύξηση του ορίου για τον ανώτατο φορολογικό συντελεστή: Σήμερα, ο συντελεστής 44% εφαρμόζεται σε εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Το σενάριο προβλέπει αύξηση του ορίου αυτού, μειώνοντας έτσι τη φορολογική πίεση για υψηλότερα εισοδήματα.
- Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης: Από το 2026, προβλέπεται μείωση των τεκμηρίων κατά 30%, με σταδιακή κατάργησή τους τα επόμενα χρόνια. Η αλλαγή αυτή στοχεύει στη δικαιότερη φορολόγηση, ειδικά για μισθωτούς και συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα.
- Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Σχεδιάζεται νέα μείωση κατά 0,5% το 2026, με πιθανή επίσπευση αν το επιτρέψουν τα φορολογικά έσοδα.
Οι τελικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τα στοιχεία για την πορεία των φορολογικών εσόδων τους πρώτους πέντε μήνες του έτους.