Η Ουκρανία ανακοίνωσε πως είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί την 30ήμερη εκεχειρία που πρότειναν οι ΗΠΑ, μετά από μια ημέρα συνομιλιών ΗΠΑ-Ουκρανίας στη Σαουδική Αραβία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε μέσω Twitter ότι το σχέδιο προβλέπει πλήρη προσωρινή κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες, διακόπτοντας επιθέσεις με πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βόμβες, τόσο στη Μαύρη Θάλασσα όσο και σε όλο το μέτωπο των συγκρούσεων.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε πως η πρόταση θα τεθεί υπόψη της Ρωσίας, υπογραμμίζοντας ότι «η μπάλα είναι στο γήπεδό τους». Ο Ζελένσκι τόνισε πως πλέον είναι ευθύνη των ΗΠΑ να πείσουν τη Ρωσία να αποδεχθεί τη «θετική» πρωτοβουλία.
Οι συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στην Τζέντα αποτέλεσαν την πρώτη επίσημη συνάντηση Ουκρανίας-ΗΠΑ μετά τη δημόσια σύγκρουση του Ζελένσκι με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στο Οβάλ Γραφείο στις 28 Φεβρουαρίου. Σε κοινή δήλωσή τους, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν πως θα ξαναρχίσουν αμέσως την ανταλλαγή πληροφοριών και την παροχή βοήθειας ασφαλείας προς την Ουκρανία, η οποία είχε ανασταλεί λόγω της έντασης στις σχέσεις των δύο πλευρών.
«Και οι δύο αντιπροσωπείες συμφώνησαν να ορίσουν τις διαπραγματευτικές τους ομάδες και να αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για μια διαρκή ειρήνη που θα προβλέπει τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας», αναφέρεται στην κοινή ανακοίνωση ΗΠΑ-Ουκρανίας. Ο Ρούμπιο, μιλώντας από την Τζέντα, εξέφρασε την ελπίδα ότι η Ρωσία θα κάνει δεκτή την πρόταση, σημειώνοντας ότι η Ουκρανία είναι «έτοιμη να σταματήσει να πυροβολεί και να αρχίσει να μιλάει». Αν η Μόσχα απορρίψει την πρόταση, «τότε δυστυχώς θα μάθουμε ποιο είναι το εμπόδιο για την ειρήνη εδώ», πρόσθεσε.
Ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τον Τραμπ για την «εποικοδομητικότητα» των διαπραγματεύσεων, ενώ σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ανέφερε ότι η Ρωσία πρέπει «να δείξει την προθυμία της να σταματήσει τον πόλεμο ή να συνεχίσει τον πόλεμο. Ήρθε η ώρα για την πλήρη αλήθεια».
Το Κρεμλίνο δεν έχει δώσει ακόμα επίσημη απάντηση, αλλά δήλωσε ότι θα τοποθετηθεί μόλις ενημερωθεί από την Ουάσινγκτον για τα αποτελέσματα των συνομιλιών. Ωστόσο, ο Ρώσος νομοθέτης Κονσταντίν Κοσάτσεφ τόνισε πως τυχόν συμφωνίες θα είναι «με τους δικούς μας όρους, όχι με τους αμερικανικούς», προσθέτοντας ότι «οι πραγματικές συμφωνίες εξακολουθούν να γράφονται… στο μέτωπο».
Από την πλευρά του, ο Τραμπ εξέφρασε την πρόθεσή του να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, εκφράζοντας την ελπίδα του ότι ο τελευταίος θα αποδεχθεί τη συμφωνία. «Χρειάζονται δύο για να χορέψουν τανγκό, όπως λένε», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι αναμένονται σύντομα «σπουδαίες συζητήσεις» με τη Μόσχα.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας τις επόμενες ημέρες, δηλώνοντας ότι «η διαμόρφωση της θέσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν γίνεται στο εξωτερικό λόγω κάποιων συμφωνιών ή προσπαθειών κάποιων μερών. Η διαμόρφωση της θέσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Παράλληλα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, υπογράμμισε πως η χώρα του γνωρίζει «τι πρέπει να κάνει για να αποφύγει συμβιβασμούς που θα έθεταν σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων».
Οι συνομιλίες διεξήχθησαν την ώρα που συνεχίζονται οι στρατιωτικές συγκρούσεις. Τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κοντά στη Μόσχα από επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τις οποίες η Ρωσία χαρακτήρισε ως απόδειξη ότι η Ουκρανία απορρίπτει τη διπλωματία. Από την άλλη, η ουκρανική πολεμική αεροπορία δήλωσε πως κατέρριψε 79 από τα 126 drones που εκτόξευσε η Ρωσία, καθώς και έναν βαλλιστικό πύραυλο Iskander-M.
Η Ουκρανία προσφέρθηκε να παραχωρήσει στις ΗΠΑ πρόσβαση στα αποθέματα σπάνιων γαιών που διαθέτει, σε αντάλλαγμα για εγγυήσεις ασφαλείας, όμως η συμφωνία αυτή είχε παγώσει λόγω των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ, που προχώρησαν σε διαπραγματεύσεις χωρίς την Ευρώπη, προκάλεσε αντιδράσεις, με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να δηλώνει πως η Ε.Ε. «καλωσορίζει τη θετική εξέλιξη».
Την ίδια ώρα, ο Τραμπ, ασκώντας πίεση προς τη Μόσχα, απείλησε με νέες κυρώσεις αν η Ρωσία δεν δεχθεί τη συμφωνία, υπενθυμίζοντας πως η χώρα έχει ήδη υποστεί βαριές οικονομικές συνέπειες λόγω των προηγούμενων κυρώσεων. «Η Ρωσία “σφυροκοπά” την Ουκρανία στο πεδίο της μάχης αυτή τη στιγμή», σημείωσε.
Καθώς οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, η ένταση στο πεδίο δεν δείχνει να αποκλιμακώνεται, με νέες επιθέσεις και απώλειες να καταγράφονται και στις δύο πλευρές.