Επιμέλεια – ανάλυση Δάφνη Γρηγοριάδη, Οικονομική Αναλύτρια
Τη μεταφορά της είσπραξης και διαχείρισης των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προτείνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μέσω της ετήσιας έκθεσής του. Σύμφωνα με την πρόταση, τα έσοδα από τον φόρο ακινήτων θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν σε σημαντικό βαθμό τις χρηματοδοτικές ροές από τον κρατικό προϋπολογισμό προς τους ΟΤΑ. Με αυτόν τον τρόπο, θα δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για την ενίσχυση βασικών δημόσιων υπηρεσιών, όπως η υγεία και η παιδεία.
Η πρόταση αυτή θα ενισχύσει την διαφάνεια και την αποδοτική διαχείριση πόρων στους ΟΤΑ. Σύμφωνα με την ΤτΕ η τοπική αυτοδιοίκηση, αναλαμβάνοντας την είσπραξη του ΕΝΦΙΑ, δεν θα έχει να επωμιστεί το υψηλό κόστος ενός ελεγκτικού φορολογικού μηχανισμού, καθώς θα έχει το πλεονέκτημα που προκύπτει από την καλύτερη γνώση της ακίνητης περιουσίας και της χρήσης της εντός των ορίων της γεωγραφικής της περιφέρειας. Η γνώση αυτή θα επιτρέψει στους ΟΤΑ να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής βοηθώντας στον καλύτερο εντοπισμό εισοδημάτων από ακίνητα (π.χ. αδήλωτα). Η ΤτΕ αναγνωρίζει ότι ένα τέτοιο εγχείρημα απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό καθώς υπάρχει έλλειψη τεχνοκρατικής υποδομής από την πλειοψηφία των δήμων και ανάγκη εκπαίδευσης με τα σχετικά εργαλεία.
Η πρόταση του κ. Στουρνάρα για τη μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους ΟΤΑ εντάσσεται στη γενικότερη λογική της ενίσχυσης της φορολογικής αποκέντρωσης και της αυτοτέλειας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Με σωστό σχεδιασμό και επένδυση στις τοπικές διοικητικές δομές, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος.
Η αυξημένη αβεβαιότητα επιβαρύνει επίσης το επενδυτικό κλίμα
Αναφορικά με τις γεωπολιτικές εξελίξεις ο κ. Στουρνάρας επισημαίνει ότι ο κίνδυνος ενός γενικευμένου εμπορικού πολέμου και η μείωση της διεθνούς ζήτησης αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά τις εξαγωγές. Η αυξημένη αβεβαιότητα επιβαρύνει επίσης το επενδυτικό κλίμα, δυσχεραίνοντας την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Οι έμμεσες επιδράσεις θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά και θα επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία και όχι μόνο τις χώρες στις οποίες επιβάλλονται δασμοί.
Η Ευρώπη, ως οικονομία με υψηλό βαθμό εξωστρέφειας, είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε μια τέτοια εξέλιξη. Η Ελλάδα, αν και έχει μικρή εξάρτηση από τις ΗΠΑ και επομένως αναμένεται να έχει περιορισμένες άμεσες επιπτώσεις από την αύξηση δασμών, ενδέχεται να επηρεαστεί έμμεσα, καθώς μια συνολική επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου μπορεί να μειώσει τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες και να περιορίσει τις προοπτικές ανάπτυξης.
Για την ελληνική οικονομία, η βασική πρόκληση παραμένει η διατήρηση ισχυρού ρυθμού ανάπτυξης και η επιτάχυνση της πραγματικής σύγκλισης προς το μέσο όρο της ΕΕ. Πέρα από τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κινδύνους, πρόσθετες αβεβαιότητες αποτελούν: (1) ενδεχόμενες καθυστερήσεις στην απορρόφηση και την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, (2) η αυξανόμενη συχνότητα και ένταση των φυσικών καταστροφών λόγω της κλιματικής κρίσης και (3) η εντεινόμενη στενότητα στην αγορά εργασίας και οι υψηλότερες μισθολογικές αυξήσεις.
Η έκθεση του κ. Στουρνάρα αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον γεωπολιτικών και οικονομικών αβεβαιοτήτων. Η αναφορά στην ανάγκη για έγκαιρη αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς καθυστερήσεις στην απορρόφηση των κονδυλίων θα μπορούσαν να περιορίσουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας.
