Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στρέφει φέτος την προσοχή της σε περισσότερους από 2,8 εκατομμύρια φορολογούμενους, οι οποίοι δηλώνουν εισοδήματα από 10.000 έως 20.000 ευρώ, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι δαπάνες τους ανταποκρίνονται στα δηλωθέντα ποσά.
Με τη συνδρομή τεχνητής νοημοσύνης και πλήθους διασταυρώσεων – που περιλαμβάνουν τραπεζικές κινήσεις, στοιχεία από POS, κρατήσεις μέσω Airbnb και άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες – εξετάζονται εξονυχιστικά όλα τα δεδομένα που θα μπορούσαν να υποκρύπτουν απόκρυψη εισοδήματος ή καταχρηστική λήψη κοινωνικών παροχών.
Στο επίκεντρο της προσπάθειας δεν βρίσκονται μόνο οι «συνήθεις ύποπτοι» ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και μισθωτοί, συνταξιούχοι και εισοδηματίες που εμφανίζουν χαμηλά εισοδήματα, αλλά παράλληλα παρουσιάζουν σημαντική καταναλωτική ή περιουσιακή δραστηριότητα.
Σε πολλές περιπτώσεις, η Εφορία εντόπισε τραπεζικές κινήσεις και έξοδα που ξεπερνούσαν τις 100.000 ευρώ ετησίως, ενώ τα δηλωθέντα εισοδήματα ήταν κάτω των 10.000 ευρώ.
Η ΑΑΔΕ δεν εξετάζει μόνο φαινόμενα «πολυτελούς διαβίωσης», αλλά εντοπίζει κάθε αναντιστοιχία μεταξύ δηλωθέντων εισοδημάτων και δαπανών, ελέγχοντας αν υπάρχει νόμιμη αιτιολόγηση. Ελλείψει αυτής, εφαρμόζονται έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού του πραγματικού εισοδήματος, μέσω ανάλυσης ρευστότητας, καταθέσεων, μετρητών και καθαρής περιουσίας.
Όσοι παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις, καλούνται να τις αιτιολογήσουν. Σε αντίθετη περίπτωση, η διαφορά φορολογείται με 33%, ενώ επιβάλλεται πρόστιμο 50% επί του πρόσθετου φόρου, μαζί με τις σχετικές προσαυξήσεις.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται και σε όσους έχουν ενδεχομένως παραποιήσει τα εισοδήματά τους για να εξασφαλίσουν κρατικά επιδόματα ή άλλες φοροαπαλλαγές. Οι έλεγχοι περιλαμβάνουν διασταυρώσεις με τραπεζικά υπόλοιπα, δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, αγορές ακινήτων και οχημάτων, έξοδα σε σουπερμάρκετ, δαπάνες υγείας, ασφάλειες και πληροφορίες από ψηφιακές εφαρμογές.
Ήδη στον πρώτο γύρο ελέγχων έχουν εντοπιστεί εκατοντάδες περιπτώσεις με αναντιστοιχίες. Φορολογούμενοι με εισοδήματα-«ψίχουλα» παρουσίαζαν δαπάνες που ήταν έως και δέκα φορές υψηλότερες. Για το 2025, προβλέπεται να πραγματοποιηθούν περισσότερες από 120.000 διασταυρώσεις και τουλάχιστον 10.000 πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου.
Επιπλέον, στο στόχαστρο τίθενται και περιπτώσεις βραχυχρόνιων μισθώσεων χωρίς δηλωμένο Αριθμό Μητρώου Ακινήτου, επιχειρήσεις με μηδενικό ΦΠΑ και ξενοδοχειακές μονάδες με παραποιημένα στοιχεία κρατήσεων.
Ο στόχος της ΑΑΔΕ είναι διπλός: ο εντοπισμός αδήλωτων εισοδημάτων και η διασφάλιση ότι όσοι δηλώνουν χαμηλά ποσά πράγματι ζουν βάσει αυτών. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, αξιοποιούνται προηγμένα τεχνολογικά εργαλεία, ανάλυση μεγάλων δεδομένων (big data) και διασυνδεδεμένες βάσεις πληροφοριών.
