Αιφνιδιαστική επίσκεψη στην Τουρκία πραγματοποίησε ο προσωρινός Πρόεδρος της Συρίας, Άχμεντ αλ-Σαράα, λίγες ημέρες μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στη Σαουδική Αραβία. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε τον Σύρο ηγέτη στην Κωνσταντινούπολη, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Γραφείο Εργασίας Ντολμάμπαχτσε, με τη συμμετοχή κορυφαίων Τούρκων και Σύρων αξιωματούχων.
Ο αλ-Σαράα, που ανέλαβε επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης της Συρίας στα τέλη Ιανουαρίου, δήλωσε πως επιθυμεί οι σχέσεις με την Τουρκία να οδηγηθούν σε μια «βαθιά στρατηγική συνεργασία». Έφτασε στην Άγκυρα με τουρκικό κρατικό αεροσκάφος, ενώ πρόκειται για τη δεύτερη επίσκεψή του στην Τουρκία σε διάστημα λίγων μηνών.
Ο Τούρκος πρόεδρος χαιρέτισε τη χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Συρίας από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., τονίζοντας την ανάγκη προστασίας της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και επισημαίνοντας ότι «η κατοχή και η επιθετικότητα του Ισραήλ στη Συρία είναι απαράδεκτες». Από την πλευρά του, ο αλ-Σαράα ευχαρίστησε τον Ερντογάν «για την κρίσιμη υποστήριξη και τις προσπάθειές του».
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, συζητήθηκαν η ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, της άμυνας και των μεταφορών, ενώ υπήρξε κοινή βούληση για σύσφιξη των διμερών σχέσεων.
Η συνάντηση του αλ-Σαράα με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Ριάντ φαίνεται να αποτέλεσε τον καταλύτη για τις τελευταίες εξελίξεις. Η απόφαση του πρώην Αμερικανού Προέδρου να άρει μονομερώς τις κυρώσεις κατά της νέας συριακής ηγεσίας χαρακτηρίστηκε ως «σημαντική διπλωματική νίκη» για τον αλ-Σαράα. Την ίδια κατεύθυνση ακολούθησε και η Ε.Ε., ανακοινώνοντας την άρση των υπολοίπων κυρώσεων στις 20 Μαΐου.
Ο αλ-Σαράα είναι γνωστός από το παρελθόν για τους δεσμούς του με εξτρεμιστικές οργανώσεις. Ήταν ηγετική μορφή του παρακλαδιού της Αλ Κάιντα στη Συρία, ιδρυτής της Τζαμπχάτ αλ-Νούσρα και στη συνέχεια της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), την οποία αρκετά κράτη συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν «τρομοκρατική». Παρά το βαρύ ιστορικό του, η ανατροπή του Μπασάρ αλ-Άσαντ τον Δεκέμβριο και η μετέπειτα αναγνώρισή του από ΗΠΑ και Τουρκία φαίνεται να έχουν μεταμορφώσει τη διεθνή του εικόνα.
Για την Ελλάδα, οι εξελίξεις αυτές γεννούν σοβαρές ανησυχίες. Η Τουρκία φαίνεται να επιδιώκει τη δορυφοροποίηση της Συρίας με τη στήριξη των ΗΠΑ και την ανοχή της Ε.Ε. Το ενδεχόμενο εγκατάστασης τουρκικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της γεωπολιτικής επιρροής της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί σημαντική πρόκληση για την Κύπρο και την Ελλάδα.
Επιπλέον, εκτίμηση είναι ότι Τουρκία, Συρία και τα Κατεχόμενα ενδέχεται να προχωρήσουν σε οριοθέτηση μιας υποτιθέμενης ΑΟΖ, στα πρότυπα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, με στόχο να επιβάλουν νέα τετελεσμένα στην περιοχή, εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων.
