Mε την επιβολή νέων δασμών από τις ΗΠΑ, δημιουργείται ένα πιο απαιτητικό περιβάλλον για τις ελληνικές επιχειρήσεις που επιδιώκουν να εδραιωθούν στην αμερικανική αγορά, επισημαίνει ο Γιάννης Λοβέρδος Υφυπουργός Εξωτερικών για θέματα απόδημου ελληνισμού και Βουλευτής ΝΔ Δυτικού Τομέα Β2 Αθηνών σε μια εκ βαθέων συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Attica Times» και την Οικονομική Αναλύτρια Δάφνη Γρηγοριάδη.
Θεωρείτε ότι η ελληνική ομογένεια μπορεί να διαδραματίσει έναν ρόλο ως γέφυρα για τη διείσδυση ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ;
Η σχέση της Ελλάδας με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ιδιαίτερο στρατηγικό βάθος. Σημαντικό κομμάτι αυτής της σχέσης έχει οικοδομηθεί χάρη στα μέλη της δυναμικής ελληνοαμερικανικής κοινότητας, η οποία λειτουργεί σαν μια πολύ σταθερή και ισχυρή γέφυρα μεταξύ των δύο χωρών μας.
Για παράδειγμα, ο μεγάλος αριθμός ομογενειακών επιχειρήσεων στον κλάδο της εστίασης και της εφοδιαστικής αλυσίδας έχει βοηθήσει τα ελληνικά τρόφιμα να ταυτιστούν με την υψηλή ποιότητα, την καλή γεύση και την υγιεινή διατροφή. Πλέον, η αμερικανική αγορά είναι η τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τα ελληνικά προϊόντα αγροδιατροφής, καλύπτοντας περίπου το ένα τρίτο των ελληνικών εξαγόμενων προϊόντων στις Η.Π.Α.
Η εκπροσώπηση της νέας γενιάς του ελληνικού επιχειρείν όμως, δεν σταματάει εκεί. Σήμερα, στην Silicon Valley, δραστηριοποιούνται πάνω από 100 νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups) που έχουν συσταθεί από Έλληνες επιχειρηματίες.
Από την άλλη, οι ΗΠΑ αποτελούν σήμερα τον 5ο κατά σειρά προορισμό των ελληνικών επενδύσεων σε κλασσικούς κλάδους της βιομηχανίας, όπως τα προϊόντα επεξεργασμένου μεταλλεύματος και το τσιμέντο. Παράλληλα, η ελληνική ναυτιλία, ο κατεξοχήν κλάδος της ελληνικής παγκοσμιότητας, εκπροσωπείται από 15 περίπου ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων που είναι εισηγμένες στα χρηματιστήρια NASDAQ και NYSE.
Η ομογενειακή επιχειρηματικότητα, επομένως, είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο για την Ελλάδα, αφού οι ομογενείς επιχειρηματίες και τα ελληνικής καταγωγής στελέχη στις αμερικανικές εταιρείες, τα πανεπιστήμια και την διοίκηση, δρουν πάντοτε με θετικό τρόπο στην ανάπτυξη των διμερών οικονομικών μας σχέσεων.
Υπάρχουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες ή στρατηγικές που σχεδιάζετε για να αξιοποιήσετε τη δυναμική των Ελληνοαμερικανών επιχειρηματιών και δικτύων, ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις των δασμών και να ενισχυθεί η παρουσία ελληνικών προϊόντων στην αμερικανική αγορά;
Καταρχάς, όσον αφορά στα εξαγόμενα προϊόντα, θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι η Εμπορική Πολιτική αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα, ως κράτος-μέλος του στενού ιστορικού πυρήνα της Ένωσης συναποφασίζει και συνδιαμορφώνει την Εμπορική Πολιτική σε συνεργασία με άλλα 26 κράτη μέλη, πάντα με γνώμονα την στήριξη των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων.
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια, ότι δεν υπάρχει περιθώριο για πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο ώστε να αξιοποιηθεί η δυναμική των ελληνικών επιχειρήσεων. Μία τέτοια λογική ακολουθήθηκε και στην εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδίου (2024-2027) του Υπουργείου Εξωτερικών για τον Απόδημο Ελληνισμό, στο οποίο προβλέπονται συγκεκριμένες δράσεις και εξειδικευμένα εργαλεία στήριξης, για την ενίσχυση της σχέσης των ομογενειακών επιχειρηματικών κοινοτήτων και της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας. Όπως είναι ευνόητο, οι ΗΠΑ συγκαταλέγονται στις χώρες που θα δοθεί προτεραιότητα, όχι μόνο γιατί αποτελούν στρατηγικό μας εταίρο, αλλά γιατί φιλοξενούν μία από τις πολυπληθέστερες και οικονομικά πιο ενεργές ομογένειες στον κόσμο.
Όσο, δε, αφορά στο θέμα των δασμών, δεν χρειάζεται βιασύνη και επικοινωνιακός πανικός. Η κυβέρνηση μελετά τα δεδομένα και ακολουθεί υπεύθυνη στάση, σε συνεννόηση με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και διμερές, θα αναληφθούν ενέργειες, όπου αυτό απαιτηθεί, για την ενίσχυση και υποστήριξη των ελληνικών προϊόντων και την ανάσχεση τυχών αρνητικών συνεπειών από την επιβολή δασμών ή τυχών άλλων εμποδίων εμπορίου. Εξάλλου, μην ξεχνάμε ότι υπάρχει προηγούμενο. Κατά την προηγούμενη θητεία του νυν Αμερικάνου Προέδρου, η Ελλάδα και η ΕΕ ακολούθησαν, όπου χρειάστηκε, στρατηγικές αποσόβησης των αρνητικών επιπτώσεων.
Εξάλλου, όπως δήλωσε και ο Πρωθυπουργός, υπάρχει η δυνατότητα εξεύρεσης μιας λύσης win-win μεταξύ Ε.Ε.-Η.Π.Α. σε ό,τι αφορά το εμπόριο, που θα είναι αμοιβαία επωφελής.
Ποια συγκεκριμένα κίνητρα εξετάζετε για να ενθαρρύνετε τους Έλληνες της διασποράς να επενδύσουν στην ελληνική οικονομία;
Για το Υπουργείο Εξωτερικών εκπόνησε πρόσφατα το Στρατηγικό Σχέδιο (2024-2027), μέσα από το οποίο θέλουμε να προσδώσουμε νέο περιεχόμενο και κατεύθυνση στα ζητήματα που άπτονται της ελληνικής Διασποράς. Το Στρατηγικό Σχέδιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη νέα γενιά Αποδήμων, προωθώντας τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και παρουσιάζοντας νέους τρόπους διασύνδεσης τόσο μεταξύ τους, όσο και με το μητροπολιτικό κέντρο.
Σκοπός είναι να φύγουμε από την παραδοσιακή λογική της προσέλκυσης ομογενών για να επενδύσουν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν θέλει μόνο να πάρει, έχει ένα αστείρευτο κεφάλαιο να προσφέρει. Στόχος μας είναι να σφυρηλατήσουμε ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των Ελλήνων της Διασποράς και της Μητρόπολης που θα είναι αμφίδρομοι και θα έχουν πολλαπλασιαστικό οικονομικό όφελος για όλους τους Έλληνες, κατοίκους της χώρας και του εξωτερικού. Να προωθήσουμε μία νέα εικόνα της χώρας που διαθέτει ένα δυναμικό παγκόσμιο, οικονομικά ενεργό και τεχνολογικά σύγχρονο.
Στο πλαίσιο αυτό, με επίκεντρο το επιχειρηματικό δυναμικό της ελληνικής ομογένειας, προτείνονται μία σειρά από πρωτοβουλίες και εξειδικευμένα εργαλεία προς αξιοποίηση, όπως:
Η Δημιουργία ψηφιακού Μητρώου Ελληνικών που θα λειτουργεί ως ψηφιακή πλατφόρμα υποβοήθησης συνεργειών Β2Β μεταξύ ελληνικών και ομογενειακών επιχειρήσεων, καθώς και το Help Desk Ομογενειακής Επιχειρηματικότητας, ένα «σημείο επαφής» δηλαδή, για την εξυπηρέτησή των ομογενών επενδυτών. Επιπλέον σχεδιάζουμε σειρά δράσεων για την οικοδόμηση και εμβάθυνση αμοιβαία επωφελών επιχειρηματικών, οικονομικών και εμπορικών δεσμών με τη Διασπορά, όπως την σύνδεση νεοφυών επιχειρήσεων και καινοτομίας (Starts-ups & Innovation) , την διασύνδεση του ελληνικού οικοσυστήματος Έρευνας και Ανάπτυξης (RnD) και ανώτατης εκπαίδευσης με επιχειρήσεις και Έλληνες επιχειρηματίες, ερευνητές και ακαδημαϊκούς του εξωτερικού που θα λειτουργήσουν ως υποδοχείς φιλοξενίας (hosts) για mentoring και συμβουλευτική υποστήριξη. Ταυτόχρονα προτείνουμε την δημιουργία Camps, δηλαδή την διοργάνωση κατασκηνώσεων τεχνολογίας και καινοτομίας στην Ελλάδα για τη νέα γενιά Διασποράς.
Τι εντάσσεται στο σχεδιασμό σας το επόμενο διάστημα;
Βασική μας επιδίωξη είναι η ενίσχυση της σχέσης του απανταχού Ελληνισμού με την πατρίδα. Προσωπικά, δίνω ιδιαίτερη βαρύτητα στην άμεση και ουσιαστική επαφή με τις Ελληνίδες και τους Έλληνες του εξωτερικού. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογούνται επισκέψεις σε κοινότητες της διασποράς, με στόχο την κατανόηση των αναγκών τους και την ενδυνάμωση των δεσμών τους με την Ελλάδα. Δεν εστιάζουμε μόνο στις χώρες με ισχυρή ελληνική παρουσία, αλλά και σε εκείνες όπου οι κοινότητες, αν και μικρότερες αριθμητικά, παραμένουν ζωντανές και δυναμικές. Για εμάς, κάθε κοινότητα έχει τη δική της ξεχωριστή σημασία.
Η επαφή μας με τον Ελληνισμό του εξωτερικού εντάσσεται σε μια συνεκτική στρατηγική προσέγγιση. Προς αυτήν την κατεύθυνση, στοχεύουμε στην επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων υπηρεσιών των Προξενικών Αρχών, τόσο μέσω της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού όσο και της διεύρυνσης των ψηφιακά παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σημαντικό εργαλείο σε αυτή την προσπάθεια αποτελεί η πλατφόρμα MyConsulLive, η οποία προφέρει στους πολίτες τη δυνατότητα να προγραμματίζουν ηλεκτρονικά τα ραντεβού τους και διευκολύνει εν γένει την πρόσβασή τους στις προξενικές υπηρεσίες, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και το κόστος εξυπηρέτησης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στη νέα γενιά της διασποράς, επενδύοντας στη σύνδεσή της με την Ελλάδα μέσω υποτροφιών, προγραμμάτων φιλοξενίας και ανταλλαγών φοιτητών, που δίνουν τη δυνατότητα στους νέους να έρθουν σε επαφή με τον πολιτισμό, τη γλώσσα και την κοινωνία της πατρίδας τους. Η ενίσχυση της ελληνόγλωσσής εκπαίδευσης στο εξωτερικό παραμένει σταθερή προτεραιότητα, με στόχο την καλλιέργεια μιας διαρκούς και δημιουργικής σχέσης με τη γλωσσική και πολιτιστική μας κληρονομιά.
Μέσα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο πολιτιστικής εξωστρέφειας, ιδιαίτερη σημασία έχει η ομόφωνη υιοθέτηση από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNESCO, της σχετικής πρότασης για ανακήρυξη της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας.
Παράλληλα, επενδύουμε στην αναχαίτηση του brain drain και την επιστροφή νέων επιστημόνων και επαγγελματιών.
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ και στη δημόσια διπλωματία, που αποτελεί κεντρικό πυλώνα για την ενίσχυση της εικόνας της χώρας μας διεθνώς. Προχωρά η διαδικασία κατάρτισης του Στρατηγικού Σχεδίου, με σχεδιασμό δράσεων σε τομείς όπως η πολιτιστική και η αθλητική διπλωματία. Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε δυναμικά τα εργαλεία της εξωστρέφειας, προβάλλοντας τη σύγχρονη Ελλάδα με αυτοπεποίθηση, συνέπεια και όραμα, ενισχύοντας και αναδεικνύοντας παράλληλα τους ισχυρούς δεσμούς μας με τον απόδημο ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
