Καθώς η ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας επιδεινώνεται, ευρωπαϊκές χώρες εντείνουν την πίεση προς το Ισραήλ, καλώντας το να σταματήσει την κλιμάκωση των στρατιωτικών του επιχειρήσεων και να επιτρέψει την απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας σε έναν πληθυσμό που απειλείται από λιμό. Παρά τις εκκλήσεις, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί συνεχίζονται, με τους νεκρούς να φτάνουν τους 55, σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές.
Έπειτα από έναν και πλέον μήνα πλήρους αποκλεισμού της βοήθειας, η κυβέρνηση του Ισραήλ επέτρεψε πρόσφατα τη διέλευση 93 φορτηγών του ΟΗΕ με τρόφιμα στη σχεδόν κατεστραμμένη Γάζα. Ο πόλεμος, που εισέρχεται στον 20ό μήνα, ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι ξεκινά επανεξέταση της συμφωνίας σύνδεσης με το Ισραήλ, που ισχύει από το 2000, κίνηση την οποία υποστήριξαν 17 κράτη μέλη, σύμφωνα με το Παρίσι. Η Σουηδία υπογράμμισε ότι «πρέπει να ανεβάσουμε τον τόνο» αν δεν υπάρξει πρόοδος για την προστασία των αμάχων.
Από την πλευρά της, η Βρετανία ανέστειλε τις διαπραγματεύσεις για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το Ισραήλ, προκαλώντας την αντίδραση του ισραηλινού ΥΠΕΞ, το οποίο δήλωσε πως «εξωτερικές πιέσεις δεν θα εκτρέψουν το Ισραήλ από τον δρόμο της υπεράσπισης της ύπαρξής του και της ασφάλειάς του».
Η ισραηλινή διπλωματία απέρριψε επίσης την κίνηση της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας, υποστηρίζοντας πως «αντανακλά πλήρη παρανόηση της περίπλοκης πραγματικότητας» και «ενθαρρύνει τη Χαμάς».
Τη Δευτέρα, το Λονδίνο, το Παρίσι και η Οτάβα δήλωσαν ότι δεν πρόκειται να μείνουν «με σταυρωμένα τα χέρια» μπροστά στις «σκανδαλώδεις» ισραηλινές ενέργειες. Ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Λάμι χαρακτήρισε την κλιμάκωση «ηθικά αδικαιολόγητη, εντελώς δυσανάλογη και αντιπαραγωγική».
Η είσοδος των πρώτων εννέα φορτηγών βοήθειας προχθές χαρακτηρίστηκε από τον ΟΗΕ ως «σταγόνα στον ωκεανό», ενώ 22 χώρες απαίτησαν την «πλήρη» επανέναρξη της ανθρωπιστικής βοήθειας «αμέσως». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε: «Δυο εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν» ενώ «τόνοι τροφίμων» παραμένουν «στα σύνορα».
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο εξέφρασε ικανοποίηση για την είσοδο βοήθειας, παραδέχθηκε όμως πως η ποσότητα είναι ανεπαρκής. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, απέδωσε το «πράσινο φως» για περιορισμένη βοήθεια σε «διπλωματικούς» λόγους και πίεση από «φίλες χώρες» που προειδοποίησαν για το αντίκτυπο πιθανών εικόνων «μαζικού λιμού».
Παράλληλα, ο Νετανιάχου ανακοίνωσε πως το Ισραήλ σκοπεύει να πάρει “τον έλεγχο όλης της Λωρίδας της Γάζας”, με στόχο την εξόντωση της Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων. Η Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Γάζα από το 2007, απορρίπτει κάθε όρο που αφορά εξορία ή αφοπλισμό.
Οι νέοι ισραηλινοί βομβαρδισμοί είχαν δραματικό απολογισμό: 55 νεκροί, κυρίως γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με την πολιτική προστασία. Σε πρατήριο καυσίμων στη Νουσέιρατ, βομβαρδισμός σκότωσε 15 ανθρώπους. «Ήταν άμαχοι — ήταν παιδιά που κοιμούνταν. Τι έφταιξαν;» δήλωσε ο Μαχμούντ αλ Λου.
«Συμπληρώθηκε ενάμισης χρόνος βομβαρδισμών και αβάσταχτων δεινών. Δεν μπορούμε άλλο», δήλωσε η Ντουάα αζ Ζαανίν, η οποία έχασε συγγενείς σε πλήγμα κατά σχολείου που λειτουργούσε ως καταφύγιο. Ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε πως στο σχολείο είχε εντοπίσει «τρομοκράτη της Χαμάς» και ανακοίνωσε ότι έπληξε πάνω από «100 τρομοκρατικούς στόχους» μέσα σε 24 ώρες.
Παρά τις δηλώσεις για ενδεχόμενο τερματισμό των επιχειρήσεων, ο Νετανιάχου τον συνέδεσε με την «εξορία» της Χαμάς και τον «αφοπλισμό» του θυλάκου — απαιτήσεις που η παλαιστινιακή οργάνωση απορρίπτει. Το αδιέξοδο επιβεβαιώθηκε από την απόσυρση των βασικών Ισραηλινών διαπραγματευτών από τη Ντόχα, ενώ το Κατάρ κατήγγειλε την έλλειψη προόδου.
Η ισραηλινή πλευρά δήλωσε ότι αποδέχεται «αμερικανική πρόταση για την επιστροφή των ομήρων», αλλά «η Χαμάς επιμένει στην άρνησή της», χωρίς να αποκαλύψει περισσότερα.
Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 στοίχισε τη ζωή 1.218 ανθρώπων στο Ισραήλ, κυρίως αμάχων, ενώ 251 όμηροι απήχθησαν – 57 παραμένουν αιχμάλωτοι, εκ των οποίων 34 έχουν κηρυχθεί νεκροί.
Οι ισραηλινές επιχειρήσεις που ακολούθησαν έχουν οδηγήσει σε τουλάχιστον 53.573 νεκρούς στη Γάζα, κατά πλειονότητα άμαχοι, σύμφωνα με στοιχεία της κυβέρνησης της Χαμάς, τα οποία ο ΟΗΕ θεωρεί αξιόπιστα.
