Σε πλήρη εφαρμογή βρίσκεται πλέον ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, σηματοδοτώντας μια ευρείας κλίμακας αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο η Πολιτεία επιτηρεί την κυκλοφορία. Μόλις λίγες ημέρες μετά την ψήφισή του, τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά: στους δρόμους της Αθήνας πραγματοποιούνται σαρωτικοί έλεγχοι, ενώ τα πρώτα λεωφορεία με κάμερες έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία.
Αυτή τη στιγμή, δέκα αστικά λεωφορεία της ΟΣΥ εξοπλισμένα με κάμερες καταγράφουν οδηγούς που παραβιάζουν τις λεωφορειολωρίδες. Το πιλοτικό πρόγραμμα, που ξεκίνησε στις 16 Ιουνίου, στοχεύει στη συλλογή δεδομένων για την παραβατικότητα, την κατάσταση του οδοστρώματος και τον κυκλοφοριακό φόρτο. Σύντομα, οι κάμερες θα επεκτείνουν τις καταγραφές τους σε παραβιάσεις όπως η υπερβολική ταχύτητα, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη και το παράνομο παρκάρισμα.
Παράλληλα, η Τροχαία έχει προχωρήσει σε εντατικοποίηση των ελέγχων. Μόνο στην Αττική, από 12 έως 16 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 16.000 έλεγχοι, με περισσότερες από 1.600 παραβάσεις να βεβαιώνονται. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, καταγράφηκαν 166 περιπτώσεις οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, ενώ οι συνολικοί αριθμοί ελέγχων και παραβάσεων παρουσιάζουν αύξηση άνω του 70%.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, «ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας δεν είναι απλώς ένας νόμος, είναι μια πολιτική απόφαση να προστατεύσουμε ζωές που χάνονται στην άσφαλτο», τονίζοντας ότι «η εποχή της ατιμωρησίας τελειώνει».
Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται στις λεωφόρους της πρωτεύουσας. Στοχευμένες επιχειρήσεις αλκοτέστ πραγματοποιούνται σε λεωφόρους όπως η Ποσειδώνος και η Βουλιαγμένης, με οχήματα να σταματούν για μαζικούς ελέγχους. Στη Συγγρού αφαιρούνται πινακίδες από παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ενώ στην Κηφισίας καταγράφονται οδηγοί που χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο κατά την οδήγηση.
Στο νέο σύστημα ελέγχου περιλαμβάνεται και το Ενιαίο Πληροφοριακό Σύστημα για την Οδική Ασφάλεια, που θα συνδέσει όλες τις κάμερες παρακολούθησης και θα επιτρέπει την αυτόματη καταγραφή, κοινοποίηση και επιβολή προστίμων, την αφαίρεση διπλώματος και την ηλεκτρονική πληρωμή. Η πρώτη φάση ολοκλήρωσης του έργου αναμένεται τον Σεπτέμβριο, με τη σταδιακή διασύνδεση των καμερών να ξεκινά από το τέλος του 2025 και να ολοκληρώνεται εντός του 2026.
Μέχρι τότε, προβλέπεται και η εγκατάσταση 2.500 νέων καμερών επιτήρησης σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου, στο πλαίσιο προγράμματος του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στις τουριστικές και νησιωτικές περιοχές, όπου αναμένονται στοχευμένοι έλεγχοι από ειδικά κλιμάκια της Τροχαίας, καθώς τα ποσοστά τροχαίων είναι αυξημένα, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Σημαντική είναι επίσης η εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μέσω συνεργασίας του Υπουργείου Εσωτερικών με ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ, οι δήμοι θα κληθούν να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην επιτήρηση της κυκλοφορίας, αξιοποιώντας ψηφιακά εργαλεία όπως ο Ψηφιακός Χάρτης Οδικών Συγκρούσεων στο accidents.maps.gov.gr. Ο χάρτης παρέχει αναλυτικά στοιχεία ανά σημείο, ώστε να εντοπίζονται τα πιο επικίνδυνα σημεία ανά περιοχή και να λαμβάνονται στοχευμένα μέτρα πρόληψης.
Η εφαρμογή του νέου ΚΟΚ αποτελεί προτεραιότητα για το σύνολο της κυβέρνησης, με το κάθε υπουργείο να αναλαμβάνει αντίστοιχες δράσεις:
- Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σχεδιάζει βελτιώσεις σε επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, με έμφαση στον ΒΟΑΚ.
- Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προχωρά σε διασύνδεση συστημάτων, ψηφιακή επίδοση κλήσεων και εντοπισμό ανασφάλιστων οχημάτων.
- Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη ενισχύσει τον Ποινικό Κώδικα, μετατρέποντας σε κακουργήματα σοβαρές τροχαίες παραβάσεις, όπως η εγκατάλειψη τραυματία ή η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
- Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ενσωματώνει την οδική ασφάλεια στην εκπαιδευτική διαδικασία, με υλικό και δράσεις σε όλες τις βαθμίδες.
- Το Υπουργείο Υγείας προχωρά σε αναβάθμιση του στόλου του ΕΚΑΒ και σε εκσυγχρονισμό της διαχείρισης περιστατικών στα Τμήματα Επειγόντων.
Το νέο καθεστώς ελέγχων, ποινών και ψηφιακής παρακολούθησης των παραβάσεων δεν αποτελεί μια παροδική εκστρατεία αλλά ένα μόνιμο πλαίσιο αυστηρής επιτήρησης, με σκοπό την αλλαγή της οδικής συμπεριφοράς και τη δραστική μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων.
