Σε μια κίνηση που αποκαλύπτει τις παρασκηνιακές ζυμώσεις για την αποκλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή, το CNN φέρνει στο φως τις μυστικές συνομιλίες που διεξάγονται μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιράν, με αντικείμενο μια νέα πυρηνική συμφωνία, μη στρατιωτικού χαρακτήρα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο πρόσβασης του Ιράν σε κονδύλια ύψους 20 έως 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου, ειρηνικού πυρηνικού προγράμματος, χωρίς δυνατότητα εμπλουτισμού ουρανίου.
Τα σενάρια αυτά εξετάζονται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας να επανέλθει η Τεχεράνη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, την ώρα που η ένταση στην περιοχή έχει κορυφωθεί μετά τις στρατιωτικές επιθέσεις μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και τα αμερικανικά πλήγματα σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Ο «αδιαπραγμάτευτος» όρος των ΗΠΑ
Πηγές του CNN με γνώση των διαβουλεύσεων επιβεβαιώνουν ότι ένας βασικός όρος των ΗΠΑ παραμένει αμετακίνητος: ο απόλυτος τερματισμός του εμπλουτισμού ουρανίου από το Ιράν. Η Ουάσινγκτον επιμένει ότι οποιοδήποτε πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά σε εισαγόμενο εμπλουτισμένο ουράνιο, κατά το πρότυπο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Το Ιράν, από την πλευρά του, έχει επανειλημμένα τονίσει ότι ο εμπλουτισμός ουρανίου είναι απαραίτητος για την ενεργειακή του ανεξαρτησία, καθιστώντας τον όρο αυτό εξαιρετικά δύσκολο προς αποδοχή.
Δισεκατομμύρια δολάρια και άρση κυρώσεων
Παρά την αυστηρότητα αυτού του όρου, το προσχέδιο που συζητείται περιλαμβάνει σειρά κινήτρων για την Τεχεράνη. Εκτός από την επένδυση δισεκατομμυρίων σε νέες, μη στρατιωτικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, η Ουάσινγκτον εξετάζει την άρση συγκεκριμένων κυρώσεων και την αποδέσμευση δεσμευμένων ιρανικών κεφαλαίων ύψους 6 δισ. δολαρίων, που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό.
Επίσης, συζητείται η πιθανότητα οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο να αναλάβουν τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν – μεταξύ των οποίων και αυτή στο Φορντό, που καταστράφηκε πρόσφατα από αμερικανικούς βομβαρδισμούς.
Η διπλωματία στο παρασκήνιο και οι αβεβαιότητες
Οι συνομιλίες, σύμφωνα με το CNN, είναι σε πρώιμο στάδιο και χαρακτηρίζονται από σημαντική αβεβαιότητα. Παράγοντες από την Ουάσινγκτον, τον Κόλπο και την Τεχεράνη συμμετέχουν σε αυτές, με τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι ΗΠΑ και Ιράν ενδέχεται να καθίσουν σύντομα στο ίδιο τραπέζι, το ιρανικό ΥΠΕΞ διαψεύδει ότι έχει γνώση για τέτοια πρόταση. Οι ημερομηνίες δεν έχουν ακόμη οριστεί, ενώ άγνωστο παραμένει αν υπάρχει πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές για συμβιβασμό.
Τραμπ: «Δεν με νοιάζει αν γίνει συμφωνία»
Παρά τις μυστικές διαβουλεύσεις, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ διατηρεί δημόσια μια σκληρή γραμμή, δηλώνοντας αυτή την εβδομάδα ότι δεν τον απασχολεί εάν θα υπάρξει νέα συμφωνία ή όχι.
«Δεν τη θεωρώ απαραίτητη», είπε χαρακτηριστικά, υποβαθμίζοντας τη σημασία της διπλωματικής προσπάθειας.
Ωστόσο, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι στόχος όλων των προτάσεων είναι η αποτροπή της απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν – ένα θέμα που συνεχίζει να προκαλεί διεθνή ανησυχία.