Με αιχμή την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας και τη θωράκιση της συλλογικής ασφάλειας, ξεκινά στη Χάγη της Ολλανδίας η διήμερη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ (Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Ιουνίου), σε μια κομβική συγκυρία παγκόσμιας γεωπολιτικής αβεβαιότητας και ενόψει των πρόσφατων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Νέος στόχος: Αμυντικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ έως το 2035
Βασικό θέμα της φετινής Συνόδου είναι η έγκριση ενός νέου πολυετούς σχεδίου επενδύσεων στην άμυνα, το οποίο προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη θα δεσμευτούν σε δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ για την περίοδο μέχρι το 2035.
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, το ποσοστό αυτό θα διαχωρίζεται σε 3,5% καθαρά στρατιωτικές δαπάνες και 1,5% για συναφείς επενδύσεις σε υποδομές, τεχνολογία, αμυντική βιομηχανία και ανθεκτικότητα.
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του σχεδίου αναμένεται να συζητηθεί αναλυτικά και να οριστικοποιηθεί εντός της Συνόδου.
Η Ελλάδα πρωταγωνίστρια στις αμυντικές δαπάνες
Η Ελλάδα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συγκαταλέγεται ήδη στις χώρες που υπερκαλύπτουν τη σημερινή νατοϊκή δέσμευση του 2%, καθώς δαπανά πάνω από 3% του ΑΕΠ για την άμυνα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που θα συμμετάσχει στις εργασίες της Συνόδου, αναμένεται να αναδείξει τόσο την προσήλωση της Ελλάδας στις συμμαχικές υποχρεώσεις, ακόμη και στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, όσο και τη συνεισφορά της χώρας στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, μέσω ενός εξοπλιστικού προγράμματος ύψους 25 δισ. ευρώ για την επόμενη 12ετία.
Ο ευρωπαϊκός πυλώνας άμυνας στο επίκεντρο των παρεμβάσεων
Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να επισημάνει εκ νέου την ανάγκη για έναν ισχυρό ευρωπαϊκό πυλώνα άμυνας, συμπληρωματικό προς το ΝΑΤΟ, που θα ενισχύει την αυτάρκεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ζητήματα ασφάλειας. Ήταν άλλωστε από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που ανέδειξαν τη σημασία του θέματος, ιδίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τι προβλέπει το πρόγραμμα της Συνόδου
Η Σύνοδος ανοίγει επισήμως το βράδυ της Τρίτης με επίσημο δείπνο που παραθέτει το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας, ενώ οι εργασίες κορυφώνονται την Τετάρτη, με πρωινές και μεσημεριανές συνεδριάσεις υψηλού επιπέδου.
Μέχρι το τέλος του 2025, όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ αναμένεται να έχουν πιάσει τον στόχο του 2% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες — στόχος που τέθηκε το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, αλλά η υλοποίησή του είχε μέχρι πρόσφατα καθυστερήσει για αρκετά κράτη-μέλη.
