Με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, θεσπίζονται αυστηρότεροι κανόνες για τη λειτουργία και εποπτεία των δημοσίων υπαλλήλων, ενισχύοντας τη σύνδεση της αξιολόγησης με την ίδια την εργασιακή τους σχέση. Η άρνηση συμμετοχής στη διαδικασία αξιολόγησης ή η αδικαιολόγητη αποχή για δύο διαδοχικές περιόδους θα θεωρείται πλέον πειθαρχικό παράπτωμα, με πιθανή συνέπεια την απόλυση.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να εξαλείψει φαινόμενα ατιμωρησίας και να κατοχυρώσει τη λογοδοσία στον δημόσιο τομέα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει χαρακτηριστικά πως «ήρθε η ώρα να αφήσουμε οριστικά πίσω μας καταστάσεις όπου δημόσιοι υπάλληλοι, καταδικασμένοι για πολύ σοβαρά αδικήματα, κατάφερναν να τη γλιτώσουν με ένα απλό “χάδι” για ποινή».
Σύμφωνα με το άρθρο 61 του νομοσχεδίου, κάθε άρνηση ή αμέλεια συμμετοχής σε διαδικασίες σχετικές με αξιολόγηση, προγραμματισμό, επιμόρφωση ή καθορισμό στόχων συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα. Εφόσον ο υπάλληλος δεν ανταποκριθεί για δύο συνεχόμενες περιόδους, προβλέπεται οριστική παύση από την υπηρεσία.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο φέρνει ριζικές αλλαγές στη λειτουργία της πειθαρχικής δικαιοσύνης. Τα υπάρχοντα πειθαρχικά συμβούλια καταργούνται και στη θέση τους συγκροτείται το ενιαίο «Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα», αποτελούμενο αποκλειστικά από στελέχη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που θα ασχολούνται αποκλειστικά με τις πειθαρχικές υποθέσεις. Οι αποφάσεις του νέου οργάνου δεν θα υπόκεινται σε ένσταση και θα μπορούν να προσβληθούν μόνο δικαστικά, ενώ θα υπάρχει τακτικός έλεγχος όλων των εκκρεμοτήτων και προβλέπεται απόδοση ευθυνών σε περιπτώσεις καθυστερήσεων.
Σημαντικές μεταρρυθμίσεις προβλέπονται και στο πειθαρχικό δίκαιο. Διευρύνεται το εύρος των παραπτωμάτων που επισύρουν απόλυση, όπως η άσκηση αμειβόμενης εργασίας χωρίς άδεια ή η απασχόληση σε έργα ασύμβατα με τη δημόσια ιδιότητα.
Ταυτόχρονα, διευρύνονται οι περιπτώσεις ποινικών αδικημάτων που οδηγούν σε αποκλεισμό από τον διορισμό ή σε αυτοδίκαιη απόλυση. Στη νέα λίστα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: απάτη με υπολογιστή, πλαστογράφηση πιστοποιητικών, νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, συμμετοχή σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, καθώς και παραβάσεις σχετικές με ναρκωτικά.
Το νομοσχέδιο εισάγει και νέες πειθαρχικές κυρώσεις, όπως η στέρηση δικαιώματος μισθολογικής προαγωγής για 1 έως 5 έτη, η περικοπή έως τεσσάρων μισθολογικών κλιμακίων και η απαγόρευση ανάληψης καθηκόντων αναπλήρωσης ή ειδικών αρμοδιοτήτων για αντίστοιχο διάστημα.
