Η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της ως “ασφαλής επιλογή” για ταξιδιώτες από τη Μέση Ανατολή, τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, ενώ παράλληλα αυξάνει τη διασύνδεσή της με στρατηγικές αγορές υψηλής αξίας όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Κίνα επισημαίνει ο Γιάννης Μπατσής, Ειδικός Ανθρώπινου Δυναμικού στον Τουρισμό/Φιλοξενία σε μια εκ βαθέων συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Attica Times» και την Οικονομική Αναλύτρια Δάφνη Γρηγοριάδη.
Τι προβλέπεται για το φετινό τουρισμό και πως θα μας επηρεάσει η κατάσταση στη Μέση Ανατολή;
Το 2025 προβλέπεται ως μια εξαιρετικά δυναμική χρονιά για τον παγκόσμιο τουρισμό, με τις προβλέψεις να δείχνουν ότι ο κλάδος θα ξεπεράσει τα προ πανδημίας επίπεδα, συνεισφέροντας σχεδόν 12 τρις δολάρια στο παγκόσμιο ΑΕΠ, ενώ ο αριθμός των θέσεων εργασίας στον τομέα εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 371 εκατομμύρια.
Στην Ελλάδα, έχοντας ήδη καταγράψει ρεκόρ το 2024 με 36 εκατ. αφίξεις και 22 δισ. ευρώ τουριστικά έσοδα, αναμένεται να έχουμε περαιτέρω αυξημένα νούμερα, με εκτιμώμενη αύξηση 5% στις αφίξεις. Η Κρήτη, για παράδειγμα, παρουσίασε αύξηση 40% στην εστίαση στο πρώτο τρίμηνο του 2025, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική των κορυφαίων προορισμών της χώρας.
Η αστάθεια στη Μέση Ανατολή δημιουργεί έναν παράγοντα αβεβαιότητας, ιδίως για αγορές όπως το Ισραήλ, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου 2% των αφίξεων στην Ελλάδα συνολικά με ποσοστό υψηλότερο σε ορισμένες περιοχές όπως πχ: 11% των αφίξεων στη Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της ως “ασφαλής επιλογή” για ταξιδιώτες από τη Μέση Ανατολή, τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, ενώ παράλληλα αυξάνει τη διασύνδεσή της με στρατηγικές αγορές υψηλής αξίας όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Κίνα.
Έτσι, αν η Ελλάδα συνεχίσει να προβάλλει σωστά τα δυνατά της σημεία και να ενισχύει τις απευθείας συνδέσεις με σημαντικές αγορές, μπορεί όχι μόνο να επωφεληθεί από τη θετική παγκόσμια τάση αλλά και να παραμείνει σταθερός και ελκυστικός προορισμός, ακόμη και μέσα σε ένα περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας.
Προβλήματα εύρεσης προσωπικού στον κλάδο της φιλοξενίας. Ποια είναι η κατάσταση;
Είναι αλήθεια ότι η φιλοξενία σε όλο τον κόσμο παλεύει με ένα ανθρώπινο, και ταυτόχρονα κρίσιμο πρόβλημα: την έλλειψη ταλέντων. Στην Ευρώπη, 3 στα 4 ξενοδοχεία δηλώνουν ότι δεν έχουν αρκετούς εργαζόμενους, με τους περισσότερους να αναζητούν άτομα σε κύριες θέσεις όπως καθαριότητα, ρεσεψιόν και κουζίνα και εστιατόρια. Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν άτομα να στελεχώσουν τις ομάδες τους, και αυτό επηρεάζει άμεσα την εμπειρία του επισκέπτη, την λειτουργία της επιχείρησης αλλά και την πίεση που δέχονται όσοι ήδη εργάζονται στον κλάδο.
Σε μας, το φαινόμενο είναι ακόμη πιο έντονο. Με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις, φαίνεται ότι η σεζόν θα κυλήσει με έλλειψη περίπου 80.000 εργαζομένων σε ξενοδοχεία και εστιατόρια. Πίσω από αυτό το νούμερο, βρίσκονται πραγματικές συνθήκες: άνθρωποι που καλούνται να δουλεύουν με έντονους ρυθμούς, όπως καθαρίστριες που πρέπει να εξυπηρετήσουν έως και 25 δωμάτια την ημέρα, σερβιτόροι που πρέπει να εξυπηρετήσουν τα διπλάσια τραπέζια ή εργαζόμενοι που αποφεύγουν τον κλάδο λόγω αβεβαιότητας και εποχικότητας.
Για να καλυφθούν τα κενά, η χώρα αναζητά λύσεις στο εξωτερικό – με αρκετές χιλιάδες εργαζόμενους να έχουν ζητηθεί από χώρες όπως η Ινδία, οι Φιλιππίνες και η Αίγυπτος.
Η πρόκληση πλέον δεν είναι μόνο η κάλυψη θέσεων, αλλά η δημιουργία συνθηκών που θα κάνουν τον κλάδο πιο ανθρώπινο, ελκυστικό και βιώσιμο για όσου εργάζονται σε αυτόν και να κάνουμε τους ανθρώπους να αγαπήσουν τον κλάδο αυτό και να τον δουν ως κλάδο που μπορούν να κάνουν μια αξιοζήλευτη καριέρα.
Τι δεξιότητες απαιτούνται στον ξενοδοχειακό κλάδο;
Όταν μιλάμε για δεξιότητες στη φιλοξενία, μιλάμε για κάτι πρακτικό και ουσιαστικό: να μπορείς να σκέφτεσαι και να δρας με έναν τρόπο που προσθέτει πραγματική αξία στην επιχείρηση, στην ομάδα σου και – τελικά – στον επισκέπτη.
Από τη μια πλευρά, έχουμε τις πιο “τεχνικές” δεξιότητες. Είναι εκείνες που σχετίζονται με το να καταλαβαίνεις πώς λειτουργεί το τμήμα σου, η επιχείρηση σου. Ένας F&B Manager που ξέρει πώς να διαχειρίζεται το κόστος ανά κουβέρ μπορεί να προτείνει αλλαγές στο μενού που αυξάνουν τα έσοδα χωρίς να θυσιάζεται η εμπειρία του πελάτη.
Από την άλλη, υπάρχουν δεξιότητες που έχουν να κάνουν με τη στάση και τον τρόπο που στεκόμαστε απέναντι στη δουλειά μας. Θα αναφέρω μερικές από αυτές όπως: Η πρωτοβουλία, όταν δεν περιμένεις να σου πουν τι να κάνεις, αλλά βλέπεις τι χρειάζεται και το κάνεις. Η ενσυναίσθηση, που σε βοηθά να καταλάβεις τον επισκέπτη και τον συνάδελφό σου, όχι μόνο να τους εξυπηρετήσεις. Η κριτική σκέψη, για να μη μένεις στο “έτσι το κάνουμε πάντα”, αλλά να αναζητάς καλύτερους τρόπους. Η ξεκάθαρη επικοινωνία, που κάνει τη διαφορά είτε μιλάς με έναν επισκέπτη είτε με την ιδιοκτησία του ξενοδοχείου. Και, βέβαια, η ανθεκτικότητα – γιατί σε αυτόν τον κλάδο, χρειάζεται να παραμένεις επαγγελματίας ακόμα και όταν όλα γύρω σου τρέχουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Πώς εσείς προσωπικά αναπτύσσετε τις δικές σας δεξιότητες;
Αφενός, αφιερώνω χρόνο για να μαθαίνω συστηματικά: παρακολουθώ σεμινάρια, webinars και προγράμματα, πιστοποιήσεις, μαθήματα κ.λπ που σχετίζονται με τον τουρισμό, την ηγεσία, την τεχνολογία, τη στρατηγική, τις δεξιότητες.. Δεν φοβάμαι να μπαίνω ξανά και ξανά σε ρόλο “μαθητή” – είναι τρόπος να κρατώ τον εαυτό μου σε εγρήγορση.
Ταυτόχρονα, έχω την τύχη να διδάσκω και να εκπαιδεύω επαγγελματίες και φοιτητές στον χώρο της φιλοξενίας αλλά και σε άλλους κλάδους, κάτι που αποτελεί για μένα μία από τις πιο ουσιαστικές μορφές προσωπικής εξέλιξης: Κάθε φορά που εκπαιδεύω μια ομάδα, μαθαίνω κι εγώ. Καλούμαι να αναδιατυπώσω ιδέες, να ακούσω άλλες οπτικές, να απαντήσω σε ερωτήματα που δεν είχα σκεφτεί. Και αυτό κρατά το μυαλό μου σε κίνηση. Με λίγα λόγια, το να μαθαίνω και το να εκπαιδεύω είναι για μένα δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος – και αποτελούν τον πιο φυσικό τρόπο για να εξελίσσομαι ως επαγγελματίας αλλά και ως άνθρωπος.
