Ο Νικόλας Φαραντούρης είναι Ευρωβουλευτής της Left, Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου, Κάτοχος της Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet. Επίσης, μέλος των Επιτροπών Ασφάλειας & Άμυνας, Προϋπολογισμού και Περιβάλλοντος και Συντονιστής της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Spinelli Group και μέλος της Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ- ΗΠΑ.
Ο Ευρωβουλευτής μιλάει στην δημοσιογράφο Κορίνα Τριανταφύλλου και τους Attica Times και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβίωση των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων στη Μέση Ανατολή, κάνοντας λόγο για “αφανισμό πληθυσμών με ιστορία 2.500 ετών” μετά τη φονική επίθεση στη Δαμασκό. Στην αποκλειστική του τοποθέτηση, ασκεί δριμεία κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση για έλλειψη πολιτικής βούλησης και γεωπολιτικής στρατηγικής, ενώ επιρρίπτει ευθύνες σε ΗΠΑ, Ρωσία και Τουρκία για την αναβίωση του ISIS και την έξαρση της θρησκευτικής βίας στη Συρία και το Ιράκ.
Ο κ. Φαραντούρης τονίζει την ανάγκη για άμεσες και απτές ευρωπαϊκές παρεμβάσεις — πέρα από απλές δηλώσεις καταδίκης — και ζητά την αποστολή κλιμακίων σε εμπόλεμες ζώνες, την επανεξέταση του πλαισίου κυρώσεων προς τη Δαμασκό και την άσκηση πίεσης για διεξαγωγή εκλογών. Καταγγέλλει επίσης τη σιωπή της Ύπατης Εκπροσώπου, Κάγια Κάλας, και προειδοποιεί ότι η αδράνεια της ΕΕ δημιουργεί ρήγμα με τις ίδιες τις αξίες της.
Στο ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο, κάνει λόγο για στρατηγικό αποπροσανατολισμό της Ευρώπης και αποδυνάμωση του διεθνούς δικαίου, ενώ επισημαίνει τον ρόλο της Τουρκίας στην ενίσχυση ισλαμιστικών ομάδων και την αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Κύριε Φαραντούρη, μετά τη φονική επίθεση στη Δαμασκό, κάνατε λόγο για “αφανισμό κοινοτήτων με 2.500 χρόνια ιστορίας”. Πιστεύετε ότι η ΕΕ διαθέτει τη βούληση και τα εργαλεία να προστατεύσει αποτελεσματικά τους ελληνορθόδοξους πληθυσμούς σε εμπόλεμες ζώνες;
Η Ευρώπη διανύει μια ταραχώδη περίοδο στην ιστορία της και με λύπη μου διαπιστώνω ότι οι ταγοί της αποδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων. Στη Χάγη, για παράδειγμα, δεν είδαμε μόνο τον ΓΓ του ΝΑΤΟ να υποβιβάζει εαυτόν σε γελωτοποιό του Αμερικανού Προέδρου. Είδαμε ακόμη ότι ως γεωπολιτική δύναμη η Ευρώπη είναι αμελητέο μέγεθος και μάλιστα από δική της επιλογή. Εξηγούμαι: οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσήλθαν χωρίς ατζέντα, με μόνο σκοπό να προσυπογράψουν τους όρους που -με κάποια αυθαιρεσία- έθεσαν οι ΗΠΑ. Υπό αυτή τη συνθήκη του «στρατηγικού αποπροσανατολισμού» και με πρόσφατους τους εναγκαλισμούς Ευρωπαίων αξιωματούχων με τον Τζολάνι, θεωρώ ότι σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει βούληση ενεργούς προστασίας συνολικά των μειονοτήτων της Συρίας, κάτι που αποτελεί μελανό σημείο και ρήγμα με την ευρωπαϊκή πολιτική παράδοση. Γι’ αυτό, η δική μας συμβολή, έστω και μεμονωμένα, έχει ειδική σημασία.
Η κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή μετά την πρόσφατη επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν αυξάνει τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης. Πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενιαία στρατηγική ή βαδίζει κατακερματισμένα, χωρίς σαφή ρόλο σε αυτό το γεωπολιτικό σκηνικό;
Τα τελευταία χρόνια, οι ευρωπαϊκές ανησυχίες έχουν επικεντρωθεί στον ρωσικό παράγοντα. Το ουκρανικό έχει ενεργοποιήσει ψυχροπολεμικά αντανακλαστικά, κυρίως στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όχι άδικα. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί την σχεδόν μονοθεματική ρητορική της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, όταν στη γειτονιά μας, στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, προκύπτουν ιστορικές προκλήσεις. Παρατηρώ δε ότι ορισμένα κράτη εφαρμόζουν τη δική τους εξωτερική πολιτική ως προς τη Δαμασκό, αναζητώντας επωφελείς συμφωνίες για την ανοικοδόμηση της χώρας. Αυτό είναι μια πρόκληση για την κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική. Οι διακηρύξεις και οι παραινέσεις δεν αρκούν. Από την επίσκεψή μου στη Δαμασκό, τον Μάρτιο, την περίοδο των μεγάλων σφαγών κατά Αλαουιτών και Χριστιανών, διαπίστωσα ότι δεν ιδρώνει το αυτί του καθεστώτος. Επομένως, εάν η Ευρώπη θέλει να παίξει ρόλο για την επόμενη ημέρα της Συρίας, θα πρέπει να αποκτήσει ενιαία στρατηγική.
Σε επίπεδο διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τι ευθύνες θεωρείτε ότι έχουν μεγάλες δυνάμεις — όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία ή η Τουρκία — για την έξαρση της θρησκευτικής βίας και την αναβίωση του ISIS στη Συρία και το Ιράκ;
Η έξαρση της θρησκευτικής βίας και η επαναφορά του ISIS σε χώρες όπως η Συρία και το Ιράκ αποτελούν αποτυχία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων αλλά και της Τουρκίας, που έχει εδραιωθεί ως περιφερειακός παίκτης. Ιδιαίτερα η Άγκυρα φέρει σοβαρή ευθύνη, καθώς επί σειρά ετών έχει υποστηρίξει, άμεσα ή έμμεσα, ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες, μεταξύ των οποίων και το καθεστώς Τζολάνι. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκει να αυξήσει τη γεωπολιτική της επιρροή, αποδυναμώνοντας ταυτόχρονα τους κουρδικούς θύλακες. Η Ρωσία και οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, φέρουν επίσης ευθύνες: η μία μέσω της υποστήριξης αυταρχικών καθεστώτων, η άλλη λόγω του κατακερματισμού που προκάλεσαν οι επεμβάσεις της και της εγκατάλειψης των συμμάχων της. Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο διακύβευμα είναι οι ζωές των αμάχων, που χάνονται άδικα. Το διεθνές δίκαιο προβλέπει την προστασία των αμάχων και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όχι την ανοχή ή εργαλειοποίηση εξτρεμιστών για γεωπολιτικά οφέλη. Βεβαίως, πρέπει να επαναλάβουμε το κενό της ευρωπαϊκής πολιτικής που προς το παρόν καλύπτεται από τις εθνικές παρεμβάσεις ισχυρών κρατών-μελών για ίδια οφέλη.
Ζητήσατε ευρωπαϊκή παρέμβαση για την προστασία των μειονοτήτων. Ποιες συγκεκριμένες ενέργειες θα προτείνατε στην Ύπατη Εκπρόσωπο Κάγια Κάλας, πέρα από τις δηλώσεις καταδίκης; Υπάρχει χώρος για ευρωπαϊκή ειρηνευτική πρωτοβουλία στην περιοχή;
Η κυρία Κάλας έχει κάνει κάποιες απαράδεκτες δηλώσεις στο πρόσφατο παρελθόν, εξισώνοντας τα θύματα με τον θύτη. Όπως σας είπα, βρέθηκα ο ίδιος στη Συρία και είδα από κοντά τις θηριωδίες και τις φρικαλεότητες που διαπράττονται από ένοπλες δυνάμεις του νέου ισλαμικού καθεστώτος, είτε υπό την ανοχή του είτε υπό την ευλογία του. Πριν από λίγες ημέρες είδαμε την αναζωπύρωση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού με την επίθεση βομβιστή στον Ελληνορθόδοξο Ναό του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό. Η αλαλία της Ύπατης Εκπροσώπου για της Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια δεν συνάδει με τον θεσμικό της ρόλο και τις πολιτικές της ευθύνες. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτοί οι πληθυσμοί είναι τρόπον τινά συγγενείς των Ευρωπαίων, ως Ελληνορθόδοξοι Ρωμιοί. Επειδή όμως η κατάσταση χειροτερεύει ζήτησα τρία παράγματα: να μεταβεί εκτάκτως στη Δαμασκό αντιπροσωπεία Ευρωπαίων αξιωματούχων, να αποσταλεί άμεσα στη Συρία κλιμάκιο επιθεωρητών προκειμένου να καταγραφούν οι επιθέσεις και φρικαλεότητες, και να επανεξεταστεί άμεσα το πλαίσιο συνεργασίας και άρσης κυρώσεων της ΕΕ προς τη Κυβέρνηση της Δαμασκού και να απαιτηθεί απ’ το καθεστώς Τζολάνι η διενέργεια εκλογών με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Εάν δεν υπάρξει αποφασιστική δράση, το μέλλον των μειονοτήτων είναι αβέβαιο.
