Η αιφνιδιαστική ακύρωση της επίσκεψης του Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ, μαζί με τον Έλληνα υπουργό Μετανάστευσης Θάνο Πλεύρη και τους υπουργούς Εσωτερικών Ιταλίας και Μάλτας, λόγω του «τσαμπουκά» του Χαλίφα Χάφταρ στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης, φέρνει την ελληνική κυβέρνηση μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης πίεσης από τις μεταναστευτικές ροές μέσω Λιβύης.
Η στάση του Λίβυου στρατάρχη, ερμηνεύεται από κυβερνητικές πηγές ως ευκαιρία ώστε η Ευρώπη να πάψει να κάνει «τα στραβά μάτια» στο ζήτημα, δίνοντας πολιτικό περιθώριο στην Αθήνα να λάβει πιο αυστηρά μέτρα.
Σήμερα, στις 12:00, ο Θάνος Πλεύρης θα έχει έκτακτη συνάντηση με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, αφού ήδη είχε συνομιλήσει μαζί του χθες κατά την επιστροφή του από τη Λιβύη. Η στάση του υπουργού αναμένεται σκληρή, καθώς, όπως εκτιμάται, «δεν υπάρχει πλέον χρόνος για καθυστερήσεις». Στην ίδια γραμμή κινείται και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος παρακολουθεί με ανησυχία τις «καραβιές» μεταναστών που καταφθάνουν στην Κρήτη, γεγονός που «δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον».
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να τοποθετηθεί δημόσια για το θέμα σήμερα στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης επί του νομοσχεδίου «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης».
Όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης: «Τα περιθώρια έχουν στενέψει, σε αυτές τις οριακές περιπτώσεις η κυβέρνηση εξετάζει όλο και πιο αυστηρά και αποδοτικά μέτρα».
Ήδη είχε προγραμματιστεί σύσκεψη στο Μαξίμου για τη Δευτέρα και μια ακόμη στο υπουργείο Μετανάστευσης την Παρασκευή, με συμμετοχή του περιφερειάρχη Κρήτης, δημάρχων και άλλων φορέων. Ωστόσο, οι χθεσινές εξελίξεις ενδέχεται να επισπεύσουν τις αποφάσεις.
Εξετάζονται έκτακτα μέτρα
Σύμφωνα με πληροφορίες του, στο κυβερνητικό τραπέζι έχουν πέσει δύο καθοριστικές προτάσεις:
-
Αναστολή του δικαιώματος υποβολής αιτήματος ασύλου για όσους φτάνουν από τα παράλια της Λιβύης στην Κρήτη – με εξαιρέσεις μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.
-
Κράτηση σε κλειστά κέντρα όσων εισέρχονται από τη συγκεκριμένη διαδρομή, με διοικητικό καθεστώς.
Με απλά λόγια, όποιος εισέρχεται από τη Λιβύη – κυρίως νεαροί άνδρες – δεν θα μπορεί να υποβάλει αίτημα ασύλου και θα τίθεται άμεσα υπό κράτηση. Στόχος είναι να σταλεί σαφές μήνυμα προς την απέναντι ακτή ότι η διάσχιση του Λιβυκού Πελάγους οδηγεί μόνο σε αδιέξοδο.
Όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων θεωρείται υψηλή, με άμεσο επικοινωνιακό αντίκτυπο στις περιοχές αναχώρησης. Η ιδέα της αναστολής αιτήσεων ασύλου είχε ήδη επεξεργαστεί επί υπουργίας Μάκη Βορίδη, στο πλαίσιο της σκλήρυνσης του πλαισίου διοικητικής κράτησης.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σημείωσε: «Η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει την κατάσταση με αποφασιστικότητα, σεβόμενη τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες για τη μετανάστευση αλλά και χωρίς καμία διάθεση να γίνει η πατρίδα μας ξέφραγο αμπέλι», επισημαίνοντας επίσης ότι «ο δρόμος της οικονομικής ενίσχυσης της Λιβύης περνά μέσα από την Ελλάδα».
Ανοιχτό το ενδεχόμενο δομής στην Κρήτη
Στο επίκεντρο επανέρχεται και το ενδεχόμενο δημιουργίας Προαναχωρησιακού Κέντρου στην Κρήτη. Αν και παλαιότερες συζητήσεις δεν είχαν προχωρήσει – λόγω έλλειψης κατάλληλου χώρου αλλά και αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας – η πίεση από τις αυξημένες αφίξεις καθιστά το θέμα εκ νέου επίκαιρο.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς η Κρήτη δεν διαθέτει οργανωμένες δομές, με αποτέλεσμα μετανάστες να μεταφέρονται σε πρόχειρα σημεία σε Χανιά και Ρέθυμνο, ενώ αρκετοί παραμένουν στο νησί λόγω έλλειψης εισιτηρίων για την ενδοχώρα.
Κυβερνητικές πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί νέα δομή, αν και υπάρχουν ακόμη τεχνικά ζητήματα προς επίλυση. Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης δήλωσε: «Εμείς συμφωνούμε να γίνουν κλειστές δομές, όπου θα μένουν οι μετανάστες για τρεις ημέρες σε στεγασμένους χώρους και σε ανθρώπινες συνθήκες», προσθέτοντας ότι την Παρασκευή θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις.
