Σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου βρίσκεται το ολοκληρωμένο σχέδιο για τη σύσταση δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων στις Νότιες Κυκλάδες και στο Ιόνιο, όπως ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Ελλάδα αποκτά μία από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και γίνεται “ηγέτης” στη διαχείριση της θαλάσσιας κληρονομιάς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός.
Η τουρκική αντίδραση ήταν άμεση, με το Υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος χώρας να επαναφέρει ζήτημα «γκρίζων ζωνών», καταγγέλλοντας «μονομερείς ελληνικές ενέργειες» και κάνοντας λόγο για προβλήματα κυριαρχίας σε γεωγραφικούς σχηματισμούς του Αιγαίου. Όπως ανέφερε: «Τα θαλάσσια πάρκα που θα κηρυχθούν στο Αιγαίο δεν θα έχουν κανένα νομικό αποτέλεσμα στο πλαίσιο των αλληλένδετων προβλημάτων του Αιγαίου μεταξύ των δύο χωρών… Θα πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο και τη Μεσόγειο».
Η ελληνική πλευρά αντέδρασε έντονα, μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, τονίζοντας πως δεν υφίστανται γκρίζες ζώνες και ότι «η ελληνική κυριαρχία δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης». Όπως υπογραμμίστηκε, «το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο είναι ξεκάθαρο… Η άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης».
Από την πλευρά του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ανέφερε: «Μπορεί να θεωρεί ότι θέλει η Τουρκία περί γκριζαρίσματος αλλά εμείς δεν το δεχόμαστε αυτό. Δεν θεωρούμε ότι υπάρχουν γκρίζες ζώνες…».
Τα δύο θαλάσσια πάρκα θα καλύψουν συνολικά περισσότερα από 27.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή το 32,6% της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας. Οι περιοχές αυτές φιλοξενούν σπάνια και απειλούμενα είδη όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας, κοράλλια, τη θαλάσσια χελώνα καρέτα-καρέτα και θαλάσσια θηλαστικά.
Η υπεραλίευση, η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή συγκαταλέγονται στις σημαντικότερες απειλές που αντιμετωπίζει το θαλάσσιο οικοσύστημα. Τα μέτρα που προβλέπονται περιλαμβάνουν την απαγόρευση χρήσης καταστροφικών αλιευτικών μέσων, όπως η μηχανότρατα και η βιντζότρατα.
«Θα αποτελέσουν απέραντα καταφύγια ζωής κάτω από τα κύματα… Μέσα σε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες θα απαγορευτεί η εξαιρετικά καταστροφική πρακτική της μηχανότρατας», επισήμανε ο Πρωθυπουργός.
Το πάρκο στο Ιόνιο εκτείνεται από τη Λευκάδα έως το νοτιοδυτικό άκρο της Πελοποννήσου, καλύπτοντας 18.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το πάρκο στο Αιγαίο καλύπτει 9.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα και περιλαμβάνει περιοχές από τη Μήλο έως την Αμοργό, καθώς και θαλάσσιες ζώνες γύρω από τη Σαντορίνη και την Ανάφη.
Η εξαγγελία αυτή συνδέεται με τη δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, όπου ανέφερε πως πρόκειται για «την υπόσχεσή του να τιμήσει αυτήν τη μοναδική θαλάσσια κληρονομιά και να την προστατεύσει για τις επόμενες γενιές». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας μαζί της. Όχι ως ιδιοκτήτες. Αλλά ως θεματοφύλακες. Θα προστατεύσουμε, ναι. Αλλά επίσης θα εκπαιδεύσουμε, θα συνεργαστούμε και θα ηγηθούμε».
Το WWF Ελλάς, με ανακοίνωσή του, χαρακτήρισε την πρωτοβουλία σημαντική: «Η δημιουργία δύο νέων θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και το Ιόνιο, είναι αναμφίβολα μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, την οποία χαιρετίζουμε. Περιμένουμε να δούμε το περιεχόμενο και τα μέτρα στη δημόσια διαβούλευση που μόλις ξεκίνησε και θα τοποθετηθούμε αναλυτικά».
