Του Σωτήρη Σκουλούδη
Νέο πεδίο σοβαρής ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, και μόλις η πολύπαθη περιοχή άρχισε να «ηρεμεί» από τον πόλεμο των 12 ημερών μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν. Οι εξελίξεις στη Συρία έπειτα από την πτώση του καθεστώτος Άσαντ -που η δύση έσπευσε να «χαιρετήσει» ως πολύ καλή εξέλιξη και νίκη της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων- είναι δραματικές και σύμφωνα με αναλύσεις, θα γίνουν πολύ χειρότερες.
Υπό την ηγεσία του δηλωμένου τζιχαντιστή και υποστηριζόμενου από την Τουρκία Τζολάνι, οι κυρίαρχοι πια σουνίτες και το ριζοσπαστικό τους σκέλος πραγματοποιούν διώξεις, μέχρι και εθνοκαθάρσεις, εναντίον όλων των -πολυπληθών- μειονοτήτων στην κατεστραμμένη ουσιαστικά Συρία. Οι Κούρδοι δέχθηκαν συνεχείς επιθέσεις στα βορειοανατολικά, η αμερικάνικη συμμαχία και προστασία όμως φαίνεται ότι τους κερδίζει χρόνο. Ακολούθησαν οι ούτως ή άλλως διωκόμενοι Χριστιανοί που έχουν απομείνει, με παραστρατιωτικούς να πραγματοποιούν εκτελέσεις και εκφοβισμούς, και το Ισλαμικό Κράτος να πραγματοποιεί τρομοκρατικές επιθέσεις μέσα σε Ορθόδοξους Ναούς.
Αυτή τη φορά, στο στόχαστρο των ακραίων ισλαμιστών και μάλιστα υπό τις ευλογίες του καθεστώτος, είναι η κοινότητα των Δρούζων. Τα θύματα από τις επιθέσεις στην πόλη που αποτελούν την πλειοψηφία, τη Σουέιντα, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ, των τελευταίων ημερών, ξεπερνούν τα 500, με τους ίδιους -παραδοσιακοί μαχητές- να αντιστέκονται σθεναρά και να αποκρούουν τις επιθέσεις των ενόπλων.
Μαζί τους, και το Ισραήλ, που αφενός διατηρεί ισχυρή κοινότητα των Δρούζων στα εδάφη του στα Υψίπεδα του Γκολάν, αφετέρου έχει ως πάγια πολιτική την «ηρεμία» στα σύνορά του, και σίγουρα δεν θα ανεχθεί την παρουσία και τη δράση τζιχαντιστών. Ο ισραηλινός στρατός επενέβη άμεσα και με εντυπωσιακό αποτέλεσμα, βομβαρδίζοντας όχι μόνο τις θέσεις των εχθρών των Δρούζων, αλλά και το υπουργείο Άμυνας του Τζολάνι στην καρδιά της Δαμασκού.
Ως εκ τούτου τα στρατεύματα της Συρίας οπισθοχώρησαν, το Ισραήλ απαιτεί την αποστρατικοποίηση όλης της περιοχής από τη Δαμασκό και νότια, και οι Δρούζοι παραμένουν με το δάχτυλο στη σκανδάλη.
Ποιοι είναι οι Δρούζοι
Οι Attica Times συνομίλησαν με βαθύ γνώστη της πολύπλοκης αυτής κατάστασης στη Μέση Ανατολή, τον Ευάγγελο Μπασάρ Μούσσα, Δρ Οικονομικών στο ΑΠΘ, Διδάσκων στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου ΑΔΙΣΠΟ. Ο ίδιος είναι επίσης Αραβολόγος και Συγγραφέας Συντονιστής του Ακαδημαϊκού Δικτύου Χωρών Μαύρης Θάλασσας και Ανατολικής Μεσογείου BSEMAN τoυ ΑΠΘ.
Ο καθηγητής αρχικά μας εξηγεί ποιοι είναι οι Δρούζοι, καθώς όπως αναφέρει «στα ΜΜΕ παρατηρείται μια αστοχία αλλά και ασυμμετρία στην πληροφορία σχετικά με αυτούς».
Όπως εξηγεί: «Πρόκειται για μια αραβική σέχτα 1 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στη Συρία, τον Λίβανο και το Ισραήλ, στα υψώματα του Γκολάν. Στη συριακή πόλη Σουέιντα αποτελούν την πλειοψηφία και για αυτό εκεί εκδηλώθηκε η επίθεση.
Επί κυβερνήσεων Άσαντ, οι Δρούζοι τύγχαναν πάντα ευνοϊκής αντιμετώπισης, καθώς θεωρείται ότι οι ίδιοι οδηγήσαν τη Συρία στην απελευθέρωση από τον γαλλικό ζυγό. Για αυτό οι κυβερνήσεις τους είχαν πάντα σε ειδική εκτίμηση, αν και με προσοχή διότι πρόκειται για ανθρώπους που δεν είναι εύκολοι. Πρόκειται για έναν ορεσίβιο σκληρό λαό, κατά παράδοση από γενιά σε γενιά μαχητές.
Οι Σουνίτες όμως τους είχαν ανέκαθεν στο στόχαστρο, επί οθωμανικής αυτοκρατορίας άλλωστε υπέστησαν πολλές διώξεις και εθνοκαθάρσεις.
Ο λόγος, είναι ότι η θρησκεία τους αποτελεί αίρεση του μουσουλμανισμού κι αυτό δεν αρέσει καθόλου στους φανατικούς και τους τζιχαντιστές. Οι ίδιοι θεωρούν ότι η πίστη τους ξεκινά τον 11ο αιώνα, ενώ έχουν ενσωματώσει στοιχεία και από το Ισλάμ και τον Χριστιανισμό, ενώ έχουν και πολλά κοινά με τους Αλαουίτες. Χαρακτηριστικά, παντρεύονται με μια μόνο γυναίκα ενώ πιστεύουν στη μετενσάρκωση.
Πώς φτάσαμε στα αιματηρά γεγονότα λοιπόν και πόσο «έκπληξη» ήταν αυτή μαζική επίθεση που δέχτηκαν οι Δρούζοι; Ο Ευάγγελος Μπασάρ Μούσσα περιγράφει: «Από το 2011 που ξεκίνησε ο εμφύλιος στη Συρία, οι Δρούζοι τα είχαν καλά με την κυβέρνηση, ενώ δεν ζήτησαν ποτέ αυτονομία, διατηρώντας τη συριακή ταυτότητα . Ωστόσο λόγω του χάους άρχισαν να δέχονται επιθέσεις από τους σουνίτες, διότι «θίγουν την πίστη», όπως θεωρούν».
Και το νέο καθεστώς σίγουρα δεν θα μπορούσε να αποτελεί κάτι καλό για αυτούς, καθώς η επίθεση πραγματοποιήθηκε από τις επίσημες συριακές δυνάμεις. «Η Δύση δυστυχώς αποδέχτηκε το καθεστώς του Τζολάνι, αφού η Τουρκία κατάφερε και έπεισε τις ΗΠΑ για αυτό. Εγώ πιστεύω ότι έτσι θυσιάστηκε μια ολόκληρη πανάρχαια χώρα. Η διαχείριση της δημοκρατίας όπως το αντιλαμβάνεται η δύση δεν γίνεται από όλους – και τώρα αυτό το πρόβλημα γίνεται παντού αντιληπτό».
Το Ισραήλ από την άλλη, υπερασπίστηκε τους Δρούζους για τους δικούς του λόγους. Ο καθηγητής υπενθυμίζει ότι οι σχέσεις με τους Δρούζους που διαβιούν στα υψώματα του Γκολάν δεν ήταν πάντα καλές, κι έχουν σημαδευτεί από βίαιες διαδηλώσεις της μειονότητας κατά του Νετανιάχου, αλλά και συλλήψεις στο παρελθόν λόγω της δράσης τους υπέρ της κυβέρνησης Άσαντ.
«Ωστόσο το τελευταίο που θέλει το Ισραήλ είναι ένα ακόμα ανοιχτό μέτωπο, και μάλιστα στο εσωτερικό του. Όπως φυσικά δεν θέλει τους τζιχαντιστές στα σύνορά του. Έτσι, το Ισραήλ «υιοθετεί» τους Δρούζους και ως ασφάλεια στα σύνορά του, και για αυτό τους υποστηρίζει σθεναρά και στρατιωτικά», αναφέρει.
Σενάρια διαμελισμού της Συρίας
Η πρόβλεψη του καθηγητή για τη συνέχεια των εξελίξεων δεν είναι καθόλου καλή. Ο ίδιος προβλέπει νέες συνεχείς διώξεις κατά όλων των μειονοτήτων, ενώ μάλιστα στον βωμό των συγκρούσεων κατά των Δρούζων, οι ισλαμιστές έβαλαν και τους βεδουίνους της ερήμου» «Θα χυθεί πολύ αίμα αν δεν υπάρξει δυναμική παρέμβαση του ΟΗΕ», υπογραμμίζει.
Αυτό που διαφαίνεται είναι ακόμα και ο διαμελισμός της Συρίας, μεταξύ Κούρδων, Δρούζων, Αλαουιτών και Σουνιτών, το οποίο ωστόσο προϋποθέτει νέους γύρους πολύνεκρων συγκρούσεων. «Αυτός ο εμφύλιος θα είναι πολύ πιο δύσκολος και επικίνδυνος από τον προηγούμενο, διότι γίνεται και με το πέπλο του ριζοσπαστικού Ισλάμ», σημειώνει, για να προσθέσει: «Μέχρι τα τέλη του έτους η περιοχή θα βρίσκεται σε πολεμικές αναταραχές διαρκώς. Θα δούμε και πολλές εναλλαγές στα πολιτικά πρόσωπα, που κάποια θα μας απασχολούν και μετά την πτώση τους», εκτιμά ο Ευάγγελος Μπασάρ Μούσσα για να καταλήξει και στην ερμηνεία του για την πλήρη αποτυχία της διεθνούς κοινότητας και της δύσης να βάλουν εγκαίρως τάξη στο χάος της Συρίας:
«Η σύγκρουση των ιδεολογιών δεν είναι μετρήσιμη μεταβλητή για τη δύση όταν αναλύει για γεωπολιτική κατάσταση κι αδιαφορεί για αυτό. Και για αυτό αυτή τη στιγμή εισπράττει τις συνέπειες του λανθασμένου υπολογισμού αυτής της μεταβλητής
