Η Ελλάδα και η Τουρκία ετοιμάζονται για νέα συνάντηση σε ανώτατο επίπεδο, στο περιθώριο της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (23–29 Σεπτεμβρίου) στη Νέα Υόρκη, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κάθονται ξανά στο τραπέζι του διαλόγου. Η συγκυρία χαρακτηρίζεται από έντονη ρευστότητα στις σχέσεις των δύο χωρών, όπου οι προσπάθειες αποκλιμάκωσης συνυπάρχουν με τη διατήρηση των «κόκκινων γραμμών».
Στο φόντο της συνάντησης, το Παλαιστινιακό φαίνεται να δημιουργεί ήδη διαφοροποίηση. Το φθινόπωρο αναμένεται να αναγνωρίσουν επίσημα το κράτος της Παλαιστίνης αρκετές χώρες, μεταξύ τους και η Γαλλία, ενώ η Μεγάλη Βρετανία κινείται στην ίδια κατεύθυνση. Η Τουρκία έχει ήδη προχωρήσει σε αυτή την αναγνώριση, ενώ η Ελλάδα – αν και υπέρ της λύσης δύο κρατών – δεν σκοπεύει να το πράξει τον Σεπτέμβριο, λόγω της στενής συνεργασίας της με το Ισραήλ.
Η ελληνική πλευρά σχεδιάζει να θέσει δύο σταθερά αιτήματα: την αποκήρυξη του casus belli και την εγκατάλειψη της θεωρίας περί «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, συνδέοντάς τα με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το SAFE. Από την Άγκυρα, η κατάργηση του casus belli χαρακτηρίζεται μέσω διαρροών «υπερβολική» ή «σκανδαλώδης», ενώ στον πρόσφατο χάρτη των τουρκικών θαλάσσιων πάρκων δεν περιλαμβάνονται οι λεγόμενες «γκρίζες ζώνες» — ένδειξη για ορισμένους αναλυτές ότι η Τουρκία θέλει να δείξει πιο μετριοπαθές προφίλ εν μέσω διαπραγματεύσεων με τη Δύση για εξοπλιστικά όπως τα F-35.
Ακόμη εκκρεμεί ο καθορισμός ημερομηνίας για το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, το οποίο αναβάλλεται συνεχώς από τον Ιανουάριο. Η Νέα Υόρκη ίσως αποτελέσει ευκαιρία για να «κλειδώσει» ημερομηνία, ως ένδειξη συνέχισης του διαλόγου.
Η Αθήνα παρακολουθεί με ανησυχία την αυξημένη τουρκική παρουσία στη Λιβύη, ειδικά μετά την πρόσφατη τριμερή Ιταλίας – Τουρκίας – Λιβύης στην Κωνσταντινούπολη, εκτιμώντας ότι η Άγκυρα ενισχύει τη στρατηγική της θέση και χρησιμοποιεί το Μεταναστευτικό ως μοχλό πίεσης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το θέμα των θαλάσσιων πάρκων προστέθηκε στη λίστα των διαφορών, μετά την παρουσίαση του ελληνικού σχεδίου για το Ιόνιο και το Αιγαίο και την τουρκική «απάντηση» με ζώνες που φτάνουν έως τα διεθνή ύδατα μεταξύ Λήμνου και Σαμοθράκης. Η Αθήνα τόνισε ότι τέτοιες κινήσεις απειλούν τις σχέσεις καλής γειτονίας και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, υπογραμμίζοντας ότι η μόνη διαφορά που αναγνωρίζει είναι η υφαλοκρηπίδα και οι θαλάσσιες ζώνες.
Πιθανό σημείο τριβής θεωρείται και η ενδεχόμενη επανεκκίνηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Αν προχωρήσει έως τον Σεπτέμβριο, η Άγκυρα αναμένεται να αντιδράσει, βλέποντάς το ως εμβάθυνση της ενεργειακής συνεργασίας Αθήνας – Λευκωσίας χωρίς δική της συμμετοχή.
Παράλληλα, ο Ερντογάν ανακοίνωσε αλλαγές στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων: νέος αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο μέχρι πρότινος επικεφαλής των Χερσαίων Δυνάμεων, ενώ επικεφαλής στρατού αναλαμβάνει ο διοικητής της Α’ Στρατιάς. Οι αρχηγοί Ναυτικού και Αεροπορίας παραμένουν με παράταση θητείας. Οι κινήσεις αυτές εκλαμβάνονται ως προσπάθεια ανανέωσης σε μια περίοδο που η Άγκυρα θέλει να ενισχύσει την επιρροή της σε πολλά μέτωπα.
