Του Σωτήρη Σκουλούδη
Εάν δεν σου συμβεί αυτό, τότε δεν… έχεις νιώσει ελληνικό καλοκαίρι. Ο υπάλληλος του φέρι μποτ να φωνάζει αγχωμένος, την ώρα που δεκάδες ΙΧ και φορτηγά, ακόμα και τεράστιες νταλίκες, σπεύδουν να επιβιβαστούν, πολλές φορές όπως-όπως, μέσα στο πλοίο. Μανούβρες με ακρίβεια… χιλιοστού, καθρέφτες που με κάποιον μυστηριώδη τρόπο δεν προσκρούουν ο ένας στον άλλον, ώστε τα αυτοκίνητα να παρκάρονται σε απόσταση εκατοστού το ένα από το άλλο, ενώ οι πόρτες τους να ανοίγουν οριακά -ή και καθόλου – ώστε τελικά να καταφέρουν να εξέλθουν οι οδηγοί.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό αλλοφροσύνης και… δημιουργικού χάους, που όπως παρατηρούμε πολλές φορές εντυπωσιάζει τους τουρίστες οι οποίοι το βιντεοσκοπούν, με κάποιον «μαγικό» τρόπο όλα τελικά πάνε καλά και το πλοίο ξεκινά το ταξίδι του για κάποιο νησί, και μάλιστα χωρίς καμία καθυστέρηση.
Για όποιον έχει ταξιδέψει σε χώρες της Μέσης Ανατολής ή της Ασίας, εκεί που οι κανόνες του ΚΟΚ συχνά περιορίζονται στο… όποιος περάσει πρώτος κορνάρωντας, και αν δεν κάνει κάποιος πίσω την τελευταία στιγμή τότε θα έχουμε ατύχημα, η παραπάνω περιγραφή σίγουρα του θυμίζει αυτά τα λεπτά στον καταπέλτη και στο γκαράζ του πλοίου κατά τα οποία ειδικά για τους μη έμπειρους οδηγούς μπορεί να καταλήξουν σε… εφιάλτη άγχους και δοκιμασίας…
Αλλά όπως είναι φυσικό και επόμενο, από αυτή τη διαδικασία και τελικά με τα στοιβαγμένα και τόσο κολλητά το ένα με το άλλο ΙΧ, μπορεί να προκύψουν ατυχήματα και συγκρούσεις, ικανά ακόμα και να καταστρέψουν τις πολυαναμενόμενες διακοπές μας…
Το πρόσφατο ατύχημα με το φέριμποτ που προσάραξε στην ξέρα στη διαδρομή Αγία Μαρίνα – Στύρα, αν και ήταν φυσικά διαφορετικής φύσης και οφείλεται σε σοβαρό λάθος του καπετάνιου, έρχεται να καταδείξει την προχειρότητα αλλά και τελικά τις παράνομες και ριψοκίνδυνες πρακτικές που ακολουθούνται πια σχεδόν σαν… κανόνας, καθώς ο στόχος πάντα είναι να καλυφθεί η χωρητικότητα του πλοίου στο απόλυτο μάξιμουμ – τα πλήρη – ή τα υπερπλήρη- δρομολόγια, σημαίνουν περισσότερα κέρδη, αλλά και ικανοποίηση των επιβατών που τελικά δεν θα χάσουν ώρες ή μέρες από τις διακοπές τους. Win-win δηλαδή, αλλά όχι χωρίς… κόστος.
Όπως εξηγεί στους Attica Times ο πολιτικός μηχανικός Τάσος Μπομπόνης, ο οποίος ταξιδεύει πολύ συχνά με φέρι μποτ και έχει «εντρυφήσει» στο θέμα μελετώντας τη σχετική νομοθεσία, αυτές οι πρακτικές που μας φαίνονται τόσο συνηθισμένες, είναι στην ουσία παράνομες και ριψοκίνδυνες.
Με την περιγραφή του, θα συμφωνήσουν οι περισσότεροι:
Στα δρομολόγια που κάνω συχνά, οι παρκαδόροι, στην προσπάθειά τους να χωρέσουν κάθε τελευταίο όχημα, μας βάζουν να παρκάρουμε σε τέτοια απόσταση που είναι αδύνατο να ανοίξουμε τις πόρτες. Έχω βρεθεί πολλές φορές στην κατάσταση να μην μπορώ να βγω από το αυτοκίνητο μέχρι να αδειάσει ο διπλανός χώρος. Αυτό το γεγονός έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη νομοθεσία (Π.Δ. 177/2000), η οποία απαιτεί την ελεύθερη πρόσβαση των επιβατών από και προς τα οχήματά τους, για την περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Εκτός από τον προφανή κίνδυνο εγκλωβισμού σε περίπτωση ατυχήματος, υπάρχουν και άλλες σοβαρές συνέπειες:
-Πολλοί επιβάτες, μη μπορώντας να βγουν, μένουν παράνομα στα αυτοκίνητά τους.
-Δεν υπάρχουν επαρκείς διάδρομοι για να κινηθεί το πλήρωμα ή οι επιβάτες, γεγονός που εμποδίζει την πρόσβαση σε πυροσβεστικά μέσα ή εξόδους κινδύνου.
-Οι ζημιές στα οχήματα είναι συχνό φαινόμενο. Σε μία περίπτωση, η γυναίκα μου ακολουθώντας τις οδηγίες ενός παρκαδόρου, χτύπησε τον καθρέφτη ενός άλλου αυτοκινήτου, με τον παρκαδόρο να εξαφανίζεται μετά το περιστατικό.
Πιστεύω πως είναι επιτακτική ανάγκη να ασχοληθεί κάποιος επιτέλους σοβαρά με αυτό το θέμα. Το πρόβλημα δεν είναι η απουσία νόμων, αλλά η μη εφαρμογή τους. Χρειάζεται να καθοριστεί με σαφήνεια μια ελάχιστη απόσταση μεταξύ των αυτοκινήτων, ώστε να μπορούν να ανοίγουν οι πόρτες και να κινούνται οι άνθρωποι με ασφάλεια».
Τι προβλέπει ο Νόμος
Οι Attica Times αναδεικνύουν το ζήτημα, παραθέτοντας τι ακριβώς προβλέπει ο Νόμος. Σίγουρα η τήρησή του και η ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων ατυχήματος ή ταλαιπωρίας των επιβατών, είναι το μεγάλο ζητούμενο, για ένα ζήτημα που αφορά εκατομμύρια Έλληνες και ξένους ταξιδιώτες που απολαμβάνουν ότι πολυτιμότερο έχουμε, το καλοκαίρι μας…
Τον τρόπο και τις προϋποθέσεις φορτοεκφόρτωσης οχημάτων στα πορθμεία και την ακτοπλοΐα καταγράφει ο Γενικός Κανονισμός Λιμένων “Περί φόρτωσης οχημάτων στα οχηματαγωγά πλοία” όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 5Β/14-01-97 και τροποποιήθηκε ή αντικαταστάθηκε σε μέρος του στα ΦΕΚ 567 Β/09-05-03, 1736 Β/03-08-11 και 2261 Β/20-10-15.
Σύμφωνα με το νόμο, θα πρέπει υποχρεωτικά να διατηρείται τουλάχιστον ένας διάδρομος που να δίνει πρόσβαση σε κάθε αυτοκίνητο που έχει φορτωθεί στο πλοίο ανά πάσα στιγμή για λόγους ασφαλείας αλλά και πυρόσβεσης.
Πιο συγκεκριμένα κατά τη στοιβασία πρέπει να ικανοποιούνται οι εξής απαιτήσεις:
Να επιτρέπεται η προσπέλαση στα μέλη του πληρώματος και στα φορητά πυροσβεστικά μέσα σε μία τουλάχιστον πλευρά για οποιαδήποτε όχημα.
Να αφήνονται ελεύθεροι διάδρομοι για να μην εμποδίζεται η πρόσβαση των μελών του πληρώματος σε χώρους ή σημεία ελέγχου του πλοίου που πρέπει να είναι προσιτά σε περίπτωση ανάγκης και με οποιεσδήποτε συνθήκες (σταθμοί πυρκαγιάς, τηλεχειριστήρια επιστομίων δικτύου σεντινών, πρωραίος ή πρυμναίος καταπέλτης κ.λπ).
Να μη παραμένουν, κατά τη διάρκεια του πλου, οχήματα στους ανελκυστήρες, εκτός αν αυτοί είναι στη θέση ασφάλισής τους και αποτελούν ισοδύναμο τμήμα του αντίστοιχου καταστρώματος, καθώς και στα κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες).
Οι χώροι και τα σημεία ελέγχου καθώς και οι διάδρομοι προσπέλασης προς αυτούς στα καταστρώματα οχημάτων πρέπει να είναι σημασμένοι με κίτρινη και μαύρη διαγράμμιση. Η στοιβασία οχημάτων ή φορτίων επάνω στα καθοριζόμενα από τη διαγράμμιση αυτή τμήματα του καταστρώματος οχημάτων, απαγορεύεται.
Επιπρόσθετα προς τις διατάξεις για τη στοιβασία, τα οχήματα πρέπει να τοποθετούνται σε κατάλληλες θέσεις και να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος μετακίνησής τους κατά τη διάρκεια του πλου με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες.
Ανεξάρτητα από τις γενικές και ειδικές απαιτήσεις αυτού του άρθρου, όλα τα οχήματα πρέπει να στερεώνονται με τάκους στους τροχούς τους, που θα τοποθετούν οι υπεύθυνοι φόρτωσης σε αριθμό ανάλογα με τον τύπο και το βάρος κάθε οχήματος.
Τι γίνεται σε περίπτωση ατυχήματος – Τι προβλέπει η ασφάλεια
Σε περίπτωση σύγκρουσης ή ακόμα και μικρογδαρσίματος, γενικά ισχύει ότι και εκτός πλοίου – οι ασφαλιστικές εταιρείες αποζημιώνουν το θύμα, αναλόγως των συνθηκών. Ωστόσο, όπως διαβάζουμε σε εξειδικευμένες ιστοσελίδες για ασφαλιστικά θέματα, χρειάζεται προσοχή, διότι ορισμένες εταιρείες μέσα στους όρους παραλείπουν την περαιτέρω διευκρίνηση αυτής της υποκατηγορίας κάλυψης και αναγράφουν μόνο τη γενική έννοια «Αστική Ευθύνη έναντι τρίτων».
Κάποιες περιλαμβάνουν το πλοίο -πορθμείο στις εξαιρέσεις, κάποιες είναι υπερ-αναλυτικές στους όρους, κάποιες άλλες στο παρελθόν το παρείχαν και τώρα όχι, ορισμένες αναφέρουν μόνο την εξαίρεση της αστικής ευθύνης κατά την μεταφορά από προαιρετικές καλύψεις και διάφορα άλλα. Κάθε εταιρεία έχει τη δική της πολιτική στην αποτύπωση των όρων και των εννοιών, μέσα στα συμβόλαια οχημάτων. Κάποιες εταιρείες αποζημιώνουν χωρίς καν να το διευκρινίζουν μέσα στις παροχές και όρους ενώ προκύπτουν και περιπτώσεις διαφωνιών επειδή δεν αναφέρεται στους όρους.
Υπάρχουν και περιπτώσεις ατυχημάτων έναντι τρίτων, εντός πλοίων-πορθμείων που δημιουργούνται κάτω από ειδικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα ο υπεύθυνος που καθοδηγεί για τη σωστή στάθμευση του οχήματος κατά την είσοδο να δώσει πρόχειρες οδηγίες και ο οδηγός να προκαλέσει υλικές ζημιές σε άλλο σταθμευμένο όχημα, ή ο υπεύθυνος να δώσει ακριβείς οδηγίες αλλά ο οδηγός να παρακούσει και να δημιουργήσει ζημιά ή η καθοδήγηση για την ομαλή έξοδο των οχημάτων από το πλοίο να είναι βιαστική και ελλιπής και να δημιουργηθεί σύγκρουση μεταξύ οχημάτων που εξέρχονται. Σε κάθε περίπτωση όμως τα πλοία-πορθμεία έχουν κάμερες και μάρτυρες που αποδεικνύουν τα γεγονότα.
Πριν φύγετε για τα ταξίδι, καλό είναι να ελέγξετε τους όρους των συμβολαίων σας και σε περίπτωση ασάφειας να επικοινωνήσετε με την ασφαλιστική σας…