Σε μια περίοδο όπου το διεθνές γεωπολιτικό τοπίο μεταβάλλεται με ταχύτητα και οι προκλήσεις για την εθνική και ευρωπαϊκή ασφάλεια πληθαίνουν, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Λοβέρδος ανοίγει τα χαρτιά του στους Attica Times και τη δημοσιογράφο Κορίνα Τριανταφύλλου, σε μια συνέντευξη με ουσία, σαφήνεια και πολιτικό βάθος.
Ο κ. Λοβέρδος αναφέρεται στον ρόλο της Ελλάδας στο νέο ευρωατλαντικό πλαίσιο ασφάλειας, την ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας, αλλά και τη σημασία της διαρκούς συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας πως η χώρα μας παραμένει ένας αξιόπιστος υπερασπιστής του διεθνούς δικαίου.
Παράλληλα, μιλά για τον απόδημο ελληνισμό, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές των ελληνικών κοινοτήτων σε περιοχές όπως η Βενεζουέλα, και εξηγεί πώς η κυβέρνηση σχεδιάζει την επιστροφή των νέων που μετανάστευσαν στα χρόνια της κρίσης – μέσα από το πρόγραμμα Brain Regain και συγκεκριμένα φορολογικά και επαγγελματικά κίνητρα.
Τέλος, τοποθετείται ξεκάθαρα για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, χαρακτηρίζοντας την “πρόκληση στη νοημοσύνη και την αξιοπρέπεια των πολιτών” και δηλώνει την προσωπική του αγανάκτηση για τα φαινόμενα διαφθοράς, ενώ χαιρετίζει τις παρεμβάσεις που δρομολογούν κάθαρση και λογοδοσία.
Κύριε Υπουργέ, με δεδομένο ότι στη σύνοδο στον Λευκό Οίκο έγινε λόγος για “ανταλλαγές εδαφών” στο πλαίσιο ενδεχόμενης συμφωνίας ειρήνης, πόσο θεωρείτε ότι μια τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει τις διεθνείς ισορροπίες και την αντίληψη περί εδαφικής κυριαρχίας και εθνικής ακεραιότητας, ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα που αντιμετωπίζουν απειλές αναθεωρητισμού;
Οι πρόσφατες εξελίξεις δημιουργούν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την μετέπειτα πορεία. Όπως δήλωσε και ο Πρωθυπουργός, μόνο η Ουκρανία μπορεί να αποφασίσει για ζητήματα που άπτονται της εθνικής της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας. Η αρχή του απαραβίαστου των συνόρων και της εδαφικής ακεραιότητας κάθε κράτους αποτελεί αδιαπραγμάτευτη και πάγια θέση της χώρας μας. Οι αρχές αυτές αποτελούν θεμελιώδη βάση του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς σταθερότητας. Πρακτικές που παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα δεν μας βρίσκουν σύμφωνους και μπορεί να δημιουργήσουν επικίνδυνα προηγούμενα. Ο αναθεωρητισμός δεν είναι ανεκτός. Η Ελλάδα υποστηρίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης, που θα διασφαλίζει τα θεμελιώδη συμφέροντα της Ουκρανίας και θα σέβεται πλήρως την κυριαρχία της. Μόνο μία λύση που εδράζεται στο διεθνές δίκαιο και συνοδεύεται από αξιόπιστες εγγυήσεις μπορεί να εγγυηθεί την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα.
Καθώς συζητούνται πλέον επίσημα εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία από ευρωπαϊκές χώρες, θεωρείτε ότι η Ε.Ε. βαδίζει προς έναν πιο ενεργό αμυντικό ρόλο και αν ναι, πώς κατά την γνώμη σας θα έπρεπε να τοποθετηθεί η Ελλάδα σε αυτό το νέο πλαίσιο;
Η συζήτηση για εγγυήσεις προς την Ουκρανία επιβεβαιώνει ότι η Ε.Ε. κινείται σταδιακά προς έναν ενεργότερο ρόλο στον τομέα της άμυνας. Η Ευρώπη οφείλει με ενιαία φωνή να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις ασφαλείας που ανακύπτουν στο παρόν δυναμικό διεθνές περιβάλλον. Η προοπτική αυτή συνδέεται επίσης με τη σημασία του αρραγούς διατλαντικού δεσμού, καθώς η συνεργασία με τις Η.Π.Α. παραμένει καθοριστική για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου. Σε αυτό το νέο πλαίσιο η Ελλάδα έχει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών. Ως χώρα που βρίσκεται στον πυρήνα της Ε.Ε. και ταυτόχρονα διατηρεί διαχρονικά στενούς δεσμούς με τις Η.Π.Α. συμβάλλει ενεργά στις ευρωπαϊκές αμυντικές διεργασίες, χωρίς ωστόσο να τίθεται ζήτημα αποστολής στρατιωτικών δυνάμεων. Ενδεικτικό είναι ότι έχει καταθέσει πρόσφατα επίσημη πρόταση για τη συμμετοχή της στον χρηματοδοτικό μηχανισμό SAFE, στο πλαίσιο του ReArm Europe, που ενισχύει τις δυνατότητες της αμυντικής βιομηχανίας και της επιχειρησιακής ετοιμότητας της Ένωσης. Η Ελλάδα με συνέπεια στηρίζει την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και συμβάλλει στη συλλογική ασφάλεια της περιοχής μας, αποτελώντας αξιόπιστο υπερασπιστή του διεθνούς δικαίου και των αρχών που εγγυώνται τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.
Σε παλαιότερη τηλεοπτική σας συνέντευξη αναφερθήκατε στην ύπαρξη χιλιάδων Ελλήνων στο εξωτερικό, στην Αμερική, στην Αυστραλία, στην Ευρώπη. Στη Βενεζουέλα είπατε χαρακτηριστικά υπάρχουν 4.000 χιλιάδες Έλληνες, κάτι το οποίο οι περισσότεροι δεν το γνωρίζαμε. Υπάρχει πλάνο από κυβερνητικής πλευράς για να επιστρέψουν στη χώρα Έλληνες που έφυγαν κυρίως κατά την περίοδο των μνημονίων; Να έχουν θέλγητρο και κίνητρα ώστε κάποιοι να επιστρέψουν;
Η στήριξη και η ουσιαστική σχέση με τον απανταχού Ελληνισμό αποτελεί προτεραιότητα καθώς τόσο οι παραδοσιακές μεγάλες κοινότητες του εξωτερικού όσο και οι μικρότερες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του έθνους μας. Στόχος της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες ώστε όσοι το επιθυμούν να επιστρέψουν στην πατρίδα. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική του Brain Regain εντάσσεται στον Στρατηγικό Σχεδιασμό του Υπουργείου Εξωτερικών για τον Απόδημο Ελληνισμό. Ήδη τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, από τις 660.000 χιλιάδες που έφυγαν από το 2010 γύρισαν περίπου οι 420.000. Επίσης το 2023 αποτέλεσε την πρώτη χρονιά από το 2008, που το ισοζύγιο μετανάστευσης έγινε θετικό. Για να ενισχυθεί περαιτέρω αυτή η πορεία εφαρμόζουμε συγκεκριμένα μέτρα, όπως μεταξύ άλλων, ο μειωμένος κατά 50% φόρος εισοδήματος για τα πρώτα 7 χρόνια και οι «Ημέρες Καριέρας» στο εξωτερικό. Έτσι, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε τόπο επιστροφής, που δε διώχνει τα παιδιά της αλλά τους παρέχει πραγματικές ευκαιρίες.
Κύριε Υπουργέ, ως ένας πολιτικός που δεν διστάζει να παίρνει καθαρή θέση σε σοβαρά ζητήματα που απασχολούν τη χώρα, ποια είναι η θέση σας για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και πώς σχολιάζετε την παρέμβαση της Ευρωπαίας Εισαγγελέως; Τι γεύση πιστεύετε θα αφήσει αυτή η υπόθεση στους Έλληνες πολίτες;
Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ έθεσε σε δοκιμασία την αξιοπιστία της χώρας. Δεν γίνεται λίγοι επιτήδειοι να καπηλεύονται ευρωπαϊκούς πόρους που προορίζονται να στηρίξουν τον μέσο γεωργό και κτηνοτρόφο που μάχεται καθημερινά και να αμαυρώνουν την εικόνα της χώρας. Όσοι παρανόμησαν πρέπει να βρεθούν αντιμέτωποι με την Δικαιοσύνη και να αποδώσουν όσα αδίκως εισέπραξαν. Τόσο η ΝΔ όσο και συνολικά το πολιτικό σύστημα έχει διαχρονικές ευθύνες γιατί δεν κατάφερε να σταματήσει τέτοιες στρεβλώσεις. Η διαφορά είναι ότι σήμερα υπάρχει η βούληση να μπει οριστικό τέλος σε αυτές τις πρακτικές. Ήδη αρκετές υποθέσεις είχαν πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης πριν την παρέμβαση της Ευρωπαίας Εισαγγελέως, ενώ έχουν υπάρξει και καταδικαστικές αποφάσεις. Επίσης, η απόφαση του Πρωθυπουργού να ενταχθεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ αποτελεί τομή, κλείνοντας οριστικά τον δρόμο για αθέμιτες πρακτικές. Κατανοώ απόλυτα την οργή των πολιτών και συμμερίζομαι την απαίτησή τους για πλήρη διαλεύκανση και απόδοση ευθυνών. Η υπόθεση αυτή με εξοργίζει και εμένα προσωπικά γιατί υπονομεύει τις προσπάθειες πολλών ετών και αδικεί όσους προσπαθούν καθημερινά με εντιμότητα. Η πολιτεία έχει χρέος να προστατέψει τους πολλούς και να μην επιτρέψει σε μικρές μειοψηφίες να υπονομεύουν την προσπάθεια της χώρας.