Η Άγκυρα ανέβασε το επόμενο επεισόδιο στην στρατηγική της έντασης με την Ελλάδα, προχωρώντας στη δημοσιοποίηση χαρτών που παρουσιάζουν περιοχές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου ως “θαλάσσια πάρκα”. Η ελληνική απάντηση ήταν άμεση, καθώς η Αθήνα προετοιμαζόταν για την κίνηση αυτή και ήδη σχεδιάζει τα επόμενα βήματα σε διπλωματικό επίπεδο.
Η προβλεπόμενη πρόκληση της Άγκυρας
Η ανάρτηση των χαρτών δεν αποτέλεσε έκπληξη για την ελληνική διπλωματία. Εδώ και εβδομάδες, τουρκικά think tanks και πανεπιστήμια, όπως αυτό της Άγκυρας, διακινούσαν χάρτες που προϊδέαζαν για την “ανακήρυξη” θαλάσσιων πάρκων, με στόχο τη δημιουργία τετελεσμένων στο Αιγαίο. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές στο enikos.gr, η ελληνική αντίδραση ήταν έτοιμη και γι’ αυτό το Υπουργείο Εξωτερικών προχώρησε σε επίσημη ανακοίνωση μέσα σε μόλις μία ώρα από τη δημοσιοποίηση των τουρκικών χαρτών.
Εκτιμάται δε, ότι η “διαρροή” των χαρτών έγινε σκόπιμα μέσω επιλεγμένων τουρκικών διαύλων ενημέρωσης, με σκοπό να δημιουργηθεί η εντύπωση κινήσεων επί του πεδίου. Αντίστοιχες τακτικές έχουν καταγραφεί και στο πρόσφατο παρελθόν, με την Άγκυρα να επιχειρεί να καθορίσει την ατζέντα του δημόσιου διαλόγου.
Η σημασία και το αδιέξοδο των τουρκικών “θαλάσσιων πάρκων”
Η κίνηση της Τουρκίας, παρά τον προκλητικό της χαρακτήρα, στερείται οποιασδήποτε νομικής ή θεσμικής βάσης. Πρόκειται για άλλη μία προσπάθεια εφαρμογής του ανυπόστατου δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας”, το οποίο αυθαίρετα αρνείται την επήρεια ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και επιχειρεί να μετατρέψει το Αιγαίο σε διχοτομημένη “τουρκική λίμνη”.
Οι χάρτες αγνοούν το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), καθώς καταπατούν περιοχές ελληνικής κυριαρχίας και προσπαθούν να αμφισβητήσουν ρητά την κυριότητα δεκάδων νησιών και νησίδων, με την αβάσιμη αιτιολογία ότι δεν κατονομάζονται ρητά στη Συνθήκη Ειρήνης του 1947.
Ακόμη πιο προβληματικό είναι ότι τα φερόμενα “θαλάσσια πάρκα” εκτείνονται σε διεθνή ύδατα, όπου καμία χώρα δεν μπορεί να επιβάλλει περιορισμούς στη ναυσιπλοΐα ή στην εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων. Το Διεθνές Δίκαιο προβλέπει απόλυτη ελευθερία διέλευσης και δραστηριοτήτων σε αυτές τις περιοχές, κάτι που καθιστά τις τουρκικές εξαγγελίες όχι μόνο παράνομες, αλλά και αδύνατον να εφαρμοστούν στην πράξη.
Η στρατηγική της Αθήνας: Διεθνοποίηση και θεσμική αντεπίθεση
Η ελληνική κυβέρνηση προσανατολίζεται σε άμεση προσφυγή στα αρμόδια διεθνή φόρα. Ε.Ε., UNESCO και ΟΗΕ θα ενημερωθούν για την τουρκική πρόκληση, με την Αθήνα να επισημαίνει ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορεί να λειτουργεί ως πρόσχημα για την αμφισβήτηση της διεθνούς νομιμότητας και την προώθηση αναθεωρητικών σχεδίων.
Παράλληλα, από πλευράς εσωτερικού μετώπου, η αντιπολίτευση ζητά να επισπευσθεί η δημιουργία των Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων της Ελλάδας, με επιστημονική και θεσμική τεκμηρίωση, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές του Αιγαίου. Πρόκειται για πρωτοβουλία που είχε εξαγγείλει στο παρελθόν και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όμως μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει σε υλοποίηση.
Ωστόσο, η Αθήνα δείχνει αποφασισμένη να αποφύγει έναν “πόλεμο χαρτών” με την Άγκυρα, καθώς εκτιμά ότι κάτι τέτοιο θα εξυπηρετούσε την τουρκική στρατηγική. Η ελληνική απάντηση θα δοθεί με στοχευμένες ενέργειες και στον κατάλληλο χρόνο, ώστε να διασφαλιστεί η μέγιστη διπλωματική αποτελεσματικότητα.
