Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Φρανσουά Μπαϊρού βρίσκεται ένα βήμα πριν από την ανατροπή, καθώς τρία μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν δηλώσει πως δεν θα στηρίξουν την ψήφο εμπιστοσύνης που έχει προγραμματιστεί για τις 8 Σεπτεμβρίου. Η πρωτοβουλία αυτή του πρωθυπουργού σχετίζεται με το πακέτο μέτρων δραστικών περικοπών στον προϋπολογισμό.
Η ακροδεξιά και οι Πράσινοι έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα καταψηφίσουν, ενώ οι Σοσιαλιστές, οι οποίοι κρατούν τα κλειδιά για την πολιτική επιβίωση του Μπαϊρού, προειδοποιούν πως δύσκολα θα τον στηρίξουν εάν δεν υπάρξει πλήρης αναθεώρηση στη στρατηγική του για τον προϋπολογισμό – κάτι που θεωρείται απίθανο. Σε περίπτωση που η κυβέρνηση χάσει την ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση, θα οδηγηθεί σε πτώση.
Η πολιτική αβεβαιότητα έχει ήδη επιδράσει στις αγορές: το κόστος δανεισμού της Γαλλίας σε σχέση με τη Γερμανία αυξήθηκε στις πέντε μονάδες βάσης, ενώ ο δείκτης CAC-40 σημείωσε πτώση 1,6%. Ο Εμανουέλ Μακρόν θα βρεθεί μπροστά σε τρεις επιλογές: να διορίσει νέο πρωθυπουργό, να ζητήσει από τον Μπαϊρού να μείνει μεταβατικά ή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προκάτοχος του Μπαϊρού, Μισέλ Μπαρνιέ, είχε χάσει την εμπιστοσύνη της Βουλής στα τέλη του 2024, μετά από μόλις τρεις μήνες στην εξουσία.
Ο ίδιος ο Μπαϊρού αναγνώρισε το ρίσκο που αναλαμβάνει, δηλώνοντας πως «είναι ακόμη πιο επικίνδυνο να μην γίνει τίποτα» απέναντι στο αυξανόμενο δημόσιο χρέος. Η ψήφος εμπιστοσύνης, είπε, θα κρίνει εάν υπάρχει στήριξη για το πακέτο μέτρων 44 δισ. ευρώ, που στοχεύει στη μείωση του ελλείμματος, το οποίο πέρυσι έφτασε στο 5,8% του ΑΕΠ – σχεδόν διπλάσιο από το όριο που θέτει η Ε.Ε. Ωστόσο, το πραγματικό στοίχημα θα είναι η ψήφιση του ίδιου του προϋπολογισμού αργότερα φέτος. Στα μέτρα περιλαμβάνονται η κατάργηση δύο αργιών, το πάγωμα κοινωνικών δαπανών και η μη αναπροσαρμογή των φορολογικών κλιμακίων βάσει του πληθωρισμού.
Παράλληλα, η ακροδεξιά, οι Πράσινοι και η ριζοσπαστική αριστερά έχουν ήδη ταχθεί κατά της κυβέρνησης, ενώ οι Σοσιαλιστές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο συζήτησης μόνο αν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές. «Ο πρωθυπουργός παραμένει πεισματικά αμετακίνητος», τόνισε ο εκπρόσωπος του κόμματος Αρτύρ Ντελαπόρτ.
Η καθοριστική ψηφοφορία θα πραγματοποιηθεί δύο ημέρες πριν από τις μεγάλες διαδηλώσεις της 10ης Σεπτεμβρίου, που ήδη συγκρίνονται με το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» του 2018. Το νέο αυτό κύμα διαμαρτυριών, που γεννήθηκε μέσω των κοινωνικών δικτύων, προβάλλει ως κεντρικό αίτημα την απόρριψη του προϋπολογισμού με περικοπές 44 δισ. ευρώ. Ο πρωθυπουργός μπορεί να επιμένει ότι το έλλειμμα αυξάνεται κατά 12 εκατ. ευρώ την ώρα, όμως οι πολίτες αντιδρούν έντονα κυρίως στις περικοπές σε υγεία και παιδεία. Για τις 10 Σεπτεμβρίου οι διοργανωτές έχουν καλέσει όλα τα συνδικάτα και τους εργασιακούς κλάδους σε «ειρηνική διαμαρτυρία σε όλη τη χώρα» με στόχο να «παραλύσουν τα πάντα στη χώρα».
Ο Μακρόν βρίσκεται για ακόμη μία φορά μπροστά σε δύσκολο σταυροδρόμι. Η απόφασή του, τον Ιούλιο του 2024, να οδηγήσει τη Γαλλία σε εκλογές μετά τη νίκη της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές θεωρήθηκε «ασυνήθιστο» πολιτικά να μην επιλέξει πρωθυπουργό από την Ένωση της Αριστεράς. Αν η κυβέρνηση Μπαϊρού καταρρεύσει, θα πρέπει να επιλέξει αν θα τον κρατήσει προσωρινά, θα διορίσει νέο πρωθυπουργό – με ελάχιστες διαθέσιμες επιλογές κοινής αποδοχής – ή θα πάει ξανά σε εκλογές, με ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο.
Όλα δείχνουν πως η Γαλλία έχει εισέλθει σε μια φάση παρατεταμένης πολιτικής και κοινωνικής κρίσης, την οποία δύσκολα θα μπορέσει ο πρόεδρος να διαχειριστεί με ελιγμούς.
