Η αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβεβαίωσε ότι το κύμα διακοπών λειτουργιών στα αεροδρόμια του Λονδίνου, των Βρυξελλών και του Βερολίνου οφείλεται σε κυβερνοεπίθεση τύπου «ransomware». Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ENISA, «Ο τύπος του λυτρισμικού έχει εντοπιστεί. Οι δυνάμεις επιβολής της τάξης έχουν ξεκινήσει έρευνα».
Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν το κοινόχρηστο σύστημα του παρόχου Collins Aerospace, που διαχειρίζεται ηλεκτρονικές διαδικασίες επιβατών και αποσκευών, παραλύθηκε εξαιτίας του κακόβουλου λογισμικού. Ο ίδιος ο όμιλος Collins Aerospace (RTX) έκανε λόγο για «διαταραχή που σχετίζεται με τον κυβερνοχώρο» και ότι βρίσκεται στα «τελικά στάδια της αποκατάστασης» του λογισμικού «Muse», ώστε οι αεροπορικές να επανέλθουν στις κανονικές διαδικασίες.
Ενώ τα προβλήματα φαίνεται να εξομαλύνονται στο Χίθροου και στο Βερολίνο, στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών ταλαιπωρία και καθυστερήσεις παραμένουν έντονες. Οι βελγικές αρχές ζήτησαν από τις αεροπορικές εταιρείες να ακυρώσουν σχεδόν 140 από τις 276 πτήσεις της ημέρας, με το αεροδρόμιο να προχωρά για δεύτερη ημέρα σε ακυρώσεις περί του 50% για να αποφευχθούν τεράστιες ουρές. Όπως επισημάνθηκε, «Και δεν είναι οποιοδήποτε αεροδρόμιο, αλλά το κομβικό της Ευρώπης», που εξυπηρετεί καθημερινά χιλιάδες επιβάτες και εκπροσώπους ευρωπαϊκών θεσμών.
Στο παρασκήνιο, ο διεθνής Τύπος συζητά σενάρια για υβριδική επίθεση, ενώ αναφέρεται και η χρονική σύμπτωση με την ανακοίνωση νέου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και περιστατικά παραβιάσεων εναέριου χώρου. Στο βελγικό μέσο ενημέρωσης εκφράζεται ανησυχία και για πιθανή διαρροή προσωπικών δεδομένων επιβατών.
Οι έρευνες είναι διπλές: εσωτερική διερεύνηση στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών και παράλληλη έρευνα από το Διεθνές Κέντρο Κυβερνοεπιθέσεων του Βελγίου. Η διαπίστωση ότι η κοινόχρηστη πλατφόρμα ενός εξωτερικού παρόχου μπορεί να παραλύσει τα συστήματα επιβεβαιώνει την ευαισθησία των αλυσίδων πληροφορικής που εξυπηρετούν πολλούς φορείς.
Στην πράξη, τα αεροδρόμια αναγκάζονται να επιστρέψουν σε «χειροκίνητες» διαδικασίες. Στο Χίθροου οι επιβάτες «χρησιμοποιούν στυλό και χαρτί» για check-in και επιβίβαση, ενώ στο Βερολίνο αρκετές αεροπορικές συνεχίζουν την επιβίβαση με χειρόγραφα μέσα. Η μεταβατική λειτουργία με χαρτί καθυστερεί την εξυπηρέτηση και αυξάνει τις ουρές.
Ιronικά, η Collins Aerospace προβάλλει στις προδιαγραφές της τεχνολογία «FlightAware Foresight» που υπόσχεται ακρίβεια και ομαλή ταξιδιωτική εμπειρία — παράγοντες που σήμερα βρίσκονται υπό αμφισβήτηση. Επιπλέον, ο αμερικανικός όμιλος έχει πρόσφατα συμβόλαια συνεργασίας με οργανισμούς όπως το NCIA του ΝΑΤΟ για λογισμικό που αφορά τον ηλεκτρονικό πόλεμο, γεγονός που εντείνει το ενδιαφέρον για την προέλευση και τις επιπτώσεις της επίθεσης.