Από τη Δάφνη Γρηγοριάδη, Οικονομική Αναλύτρια
Το κακάο, ένα από τα πιο εμπορεύσιμα προϊόντα διεθνώς, κατέγραψε έντονες διακυμάνσεις το τελευταίο διάστημα. Ειδικότερα, τον Αύγουστο η τιμή του σημείωσε πτώση της τάξης του 10%, εξέλιξη που αιφνιδίασε αρκετούς επενδυτές. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κακάο μειώθηκαν απότομα, κάτω από τα 7.000 δολάρια ανά τόνο, το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές Νοεμβρίου 2024. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, παρά το γεγονός ότι η τιμή του παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, βραχυπρόθεσμα θα καταγράψει μείωση έως και 15% μέσα στο επόμενο έτος, προτού επανέλθει σε ανοδική πορεία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Οι λόγοι της πτώσης
Η υποχώρηση αυτή οφείλεται σε δύο παράγοντες: Από τη μία πλευρά, η φετινή σοδειά σε βασικές χώρες παραγωγoύς είναι ελαφρώς βελτιωμένη από πέρυσι, ενισχύοντας έτσι την προσφορά. Από την άλλη, η παγκόσμια ζήτηση για κακάο και παράγωγα προϊόντα του, όπως η σοκολάτα, φαίνεται να μειώνεται λόγω των αμερικανικών δασμών που έχουν προκαλέσει ανακατατάξεις στο διεθνές εμπόριο. Οι επιβαρύνσεις αυτές καθιστούν πιο ακριβά τα εισαγόμενα προϊόντα σε βασικές αγορές, γεγονός που αποθαρρύνει την κατανάλωση, μιας και το κακάο είναι ένα δευτερεύον αγαθό και όχι πρώτη ανάγκης. Για τον καταναλωτή, αυτό σημαίνει ότι βραχυπρόθεσμα μπορεί να δει μια μείωση στις τιμές προϊόντων κακάου στα ράφια των καταστημάτων.
Μακροπρόθεσμες προοπτικές
Παρά τη βραχυπρόθεσμη πτώση, η τάση σε βάθος χρόνου παραμένει ανοδική. Οι διαρθρωτικές συνθήκες της αγοράς, όπως η συνεχής αύξηση του πληθυσμού σε αναδυόμενες αγορές και η στροφή των καταναλωτών προς προϊόντα υψηλής ποιότητας, δημιουργούν προϋποθέσεις ενίσχυσης της ζήτησης. Παράλληλα, οι προκλήσεις που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και το κόστος παραγωγής αναμένεται να ασκήσουν πίεση στις μελλοντικές σοδειές, περιορίζοντας την προσφορά και ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω.
Η εξαίρεση
Αν και γενικά οι καταναλωτές μπορούν να περιμένουν κάποια μείωση στην τιμή της σοκολάτας, μια κατηγορία φαίνεται να αποτελεί εξαίρεση: οι σοκολάτες που περιέχουν ξηρούς καρπούς. Ο λόγος είναι ότι οι ξηροί καρποί καταγράφουν έντονη άνοδο τιμών διεθνώς. Η περίπτωση του φιστικιού είναι χαρακτηριστική: χώρες-κλειδιά στην παραγωγή, όπως το Ιράν και η Τουρκία, αντιμετωπίζουν προβλήματα που οδήγησαν σε μείωση της διαθέσιμης ποσότητας. Αυτό έχει εκτινάξει τις τιμές προς τα πάνω, επηρεάζοντας έτσι το τελικό κόστος των προϊόντων.
Μια ακόμη εξαίρεση αποτελεί η γνωστή σε όλους viral Dubai Chocolate, η οποία στην ελληνική αγορά πωλείται σε εύρος τιμών που ξεκινά από 5 ευρώ και φτάνει έως και τα 15 ευρώ ανά τεμάχιο. Πρόκειται για προϊόν που έχει τοποθετηθεί στρατηγικά ως premium γλύκισμα, επενδύοντας τόσο στη συσκευασία όσο και στην εικόνα πολυτέλειας. Έτσι, ανεξάρτητα από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές του κακάο ή των ξηρών καρπών, η Dubai Chocolate διατηρεί πάντοτε υψηλότερη τιμή από τον μέσο όρο της αγοράς, καθώς η αξία της βασίζεται περισσότερο στο brand και το positioning παρά στο κόστος των πρώτων υλών.
