Χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι επιστρέφουν σταδιακά στις εστίες τους στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, μετά τη συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς και την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός, ελπίζοντας πως αυτή τη φορά δεν θα χρειαστεί να εγκαταλείψουν ξανά τα σπίτια τους.
Εικόνες από την πόλη της Γάζας δείχνουν ανθρώπους να κινούνται ανάμεσα σε ισοπεδωμένα κτίρια και ερείπια, μετά τους πολύμηνους σφοδρούς ισραηλινούς βομβαρδισμούς.
«Φυσικά, αυτή είναι μια απερίγραπτη μέρα – η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μας. Σήμερα, ο πόλεμος τελείωσε», δήλωσε ο Αλί Ριχάν στο Al Jazeera, εκφράζοντας τη συγκίνησή του. Ο ίδιος κάλεσε τους διαπραγματευτές να εξασφαλίσουν την επιστροφή όλων των κατοίκων στη Λωρίδα της Γάζας, ευχαριστώντας «την Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου, το Κατάρ και την Τουρκία» και στέλνοντας «ιδιαίτερες ευχαριστίες και στον Τραμπ».
Η Μαχίρα αλ-Ασί, μία ακόμη εκτοπισμένη, περιέγραψε τη χαρά της: «Μα τον Θεό, όταν άνοιξαν τον δρόμο, ήμουν τόσο χαρούμενη που επέστρεφα… Δεν κοιμήθηκα όλη τη νύχτα». «Η οικογένειά μου είναι εκεί. Περίμενα να τους δω και να πάω κοντά τους», πρόσθεσε.
Ο Ουάελ Ντεμπάμπες, άλλος επαναπατριζόμενος, ανέφερε: «Κοιμόμουν στον δρόμο – χωρίς σκηνή, χωρίς τίποτα. Τα κατάφερνα με τη βοήθεια των γειτόνων». Εξέφρασε την ελπίδα πως «με τη θέληση του Θεού, ο πόλεμος δεν θα ξαναρχίσει – ποτέ, ποτέ», τονίζοντας: «Είμαστε ένας λαός που αναζητά την ειρήνη… Τώρα θέλουμε απλώς να επιστρέψουμε στα σπίτια μας».
Η επιστροφή των πολιτών ξεκίνησε αμέσως μετά την ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού ότι οι δυνάμεις του αναδιπλώθηκαν στην “κίτρινη γραμμή” που προβλέπει το σχέδιο Τραμπ. Οι IDF διευκρίνισαν πως ο χάρτης που παρουσιάστηκε είναι ενδεικτικός και δεν δείχνει τις ακριβείς θέσεις των στρατευμάτων, επισημαίνοντας ότι «η ανάπτυξη των δυνάμεων καθορίζεται με βάση την εκτίμηση της κατάστασης».
Η κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ, τέθηκε σε ισχύ στις 12:00 το μεσημέρι, ενώ εντός 72 ωρών αναμένεται η απελευθέρωση 48 Ισραηλινών ομήρων, εκ των οποίων 20 ζωντανών, με τη μεσολάβηση του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε από το Δυτικό Τείχος στην Ιερουσαλήμ ότι είναι «πολύ χαρούμενος» για τη συμφωνία, εκφράζοντας την ελπίδα πως «θα υπάρξει ειρήνη και θα σωθούν πολλές ζωές».
Παράλληλα, ισραηλινή διαπραγματευτική ομάδα παραμένει στο Σαρμ Ελ Σέιχ για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας, που αφορά τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας. Ήδη, το Ισραήλ ανακοίνωσε τα ονόματα 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων που θα αποφυλακιστούν, ενώ προετοιμάζεται η είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Ο ΟΗΕ επιβεβαίωσε ότι έλαβε το «πράσινο φως» από το Ισραήλ για τη μεταφορά 170.000 μετρικών τόνων ανθρωπιστικού υλικού από Ιορδανία και Αίγυπτο.
Ταυτόχρονα, περίπου 200 Αμερικανοί στρατιώτες θα μετακινηθούν στο Ισραήλ για να επιβλέψουν την εφαρμογή της εκεχειρίας, μαζί με αντιπροσώπους από Αίγυπτο, Κατάρ, Τουρκία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Όπως σχολίασε η Άννα Παπασωτηρίου της ΕΡΤNews, δεν είναι ακόμη σαφές αν οι χώρες αυτές θα έχουν παρατηρητικό ή ενεργό ρόλο.
Μετά την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, ένοπλοι της εσωτερικής ασφάλειας της Χαμάς άρχισαν να αναπτύσσονται στη Γάζα, με αποστολή τη διατήρηση της τάξης.
Στο Παρίσι, ο Εμανουέλ Μακρόν συγκάλεσε συνάντηση ευρωπαϊκών και αραβικών χωρών για τη δημιουργία διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, ενώ η Αίγυπτος σχεδιάζει τελετή υπογραφής της συμφωνίας, παρουσία του Ντόναλντ Τραμπ, που θα επισκεφθεί το Ισραήλ τη Δευτέρα.
Η απεσταλμένη της ΕΡΤNews, Αδαμαντία Λιόλιου, βρέθηκε στα σύνορα Ισραήλ – Γάζας και κατέγραψε την τελευταία ισραηλινή επίθεση ένα λεπτό πριν τεθεί σε ισχύ η εκεχειρία:
«Όλα δείχνουν ότι η κατάπαυση του πυρός παίρνει σάρκα και οστά… οι δυνάμεις του Ισραήλ έχουν αναδιαταχθεί στην “κίτρινη γραμμή”, όπως δείχνει ο χάρτης που δημοσιοποίησε ο Ντόναλντ Τραμπ», ανέφερε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να απευθύνει ομιλία στην Κνεσέτ, την πρώτη από πρόεδρο των ΗΠΑ μετά τον Τζορτζ Μπους το 2008, επιδιώκοντας να υπογραμμίσει τον ρόλο του στην επίτευξη της ειρήνης.
Τέλος, αξιωματούχοι της Γάζας, μεταξύ των οποίων ο δήμαρχος Γιαχία αλ Σαράι και ο πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ιγιάντ Αμπού Ραμαντάν, απέστειλαν επιστολή ευχαριστίας προς τον Ντόναλντ Τραμπ, δηλώνοντας:
«Οι προσπάθειές σας μας έδωσαν πίσω το πιο σημαντικό πράγμα: την ελπίδα». Ζήτησαν δε την ανοικοδόμηση της Λωρίδας και τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, καλώντας τον Αμερικανό πρόεδρο να επισκεφθεί τη Γάζα «για να δείτε από πρώτο χέρι την ανθεκτικότητα του λαού μας».
