Η Γερμανία έχει συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο και να αναλάβει ευθύνη στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη, επισημαίνει ο Marian Wendt, Διευθυντής της Αντιπροσωπείας του Ιδρύματος Konrad Adenauer (KAS) για την Ελλάδα και την Κύπρο μιλώντας στους atticatimes.gr και την Οικονομική Αναλύτρια Δάφνη Γρηγοριάδη.
Κύριε Wendt, ενόψει των αυξανόμενων εντάσεων – από τον πόλεμο στην Ουκρανία μέχρι την κατάσταση στον Ινδο-Ειρηνικό, αλλά και τις νέες απειλές μέσω κυβερνοεπιθέσεων και drone – πώς αντιλαμβάνεται συνολικά η Γερμανία αυτούς τους γεωπολιτικούς κινδύνους και ποιο ρόλο επιδιώκει να διαδραματίσει τόσο στο εσωτερικό της Ευρώπης όσο και σε διεθνές επίπεδο;
Η Γερμανία αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά τις νέες απειλές στην Ευρώπη και στον κόσμο. Τον τελευταίο καιρό ο δημόσιος διάλογος έχει αλλάξει σημαντικά. Το βλέπουμε για παράδειγμα στην περίπτωση της Ουκρανίας: Ενώ στην αρχή υπήρξε διστακτικότητα και η συζήτηση αφορούσε την αποστολή μόνο 5.000 κρανών, έναν χρόνο αργότερα η γερμανική κυβέρνηση ήταν έτοιμη να στείλει άρματα μάχης. Η Γερμανία έχει συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο και να αναλάβει ευθύνη στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη.
Όσον αφορά τις νέες υβριδικές απειλές όπως για παράδειγμα τα drones, αυτό που συχνά δεν είναι γνωστό και αποτελεί πρόβλημα, είναι ότι το Σύνταγμα στη Γερμανία επιτρέπει την επέμβαση του ομοσπονδιακού στρατού (Bundeswehr) στο εσωτερικό μόνο σε εξαιρετικά περιορισμένες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, σε φυσικές καταστροφές. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο έχει προταθεί μεταρρύθμιση του Νόμου για την Ασφάλεια των Πτήσεων και του Νόμου για την Αστυνομία. Ο υπουργός Εσωτερικών Ντόμπριντ θέλει να δοθεί η δυνατότητα στη Bundeswehr, σε περίπτωση ανάγκης, να αντιμετωπίζει drones ακόμα και στον γερμανικό εναέριο χώρο. Αυτό συνιστά αλλαγή παραδείγματος, γιατί έως τώρα ίσχυε ο σαφής διαχωρισμός: η αστυνομία για την εσωτερική ασφάλεια, ο στρατός για την εξωτερική άμυνα.
Τώρα γίνεται προσπάθεια να βρεθεί λύση για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι νέες απειλές χωρίς να παραβιαστεί το Σύνταγμα. Όλες αυτές οι συζητήσεις διεξάγονται σε ένα εντελώς διαφορετικό παγκόσμιο και περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σκέφτεται στο μέλλον οι αμυντικές δαπάνες να αυξηθούν στο 5% του ΑΕΠ. Τι σημαίνει αυτό συγκεκριμένα για τον ομοσπονδιακό στρατό και για τη γερμανική πολιτική ασφάλειας και άμυνας;
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών στοχεύει στην άμεση επιχειρησιακή ετοιμότητα του ομοσπονδιακού στρατού. Αυτό μεταφράζεται σε γεμάτες αποθήκες πυρομαχικών, σύγχρονη αντιαεροπορική άμυνα και ενισχυμένες δυνατότητες στον κυβερνοχώρο. Η Γερμανία για πρώτη φορά καλύπτει και ξεπερνά την υποχρέωση του 2% του ΑΕΠ για την άμυνα. Αυτό αποτελεί ένα σαφές μήνυμα ότι λαμβάνονται σοβαρά οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Συμμαχίας. Φυσικά αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτείται πρόσληψη νέων στελεχών και πιο αποτελεσματικές διαδικασίες ειδικά σε ό,τι αφορά την προμήθεια εξοπλισμών. Σε ένα μεσοπρόθεσμο διάστημα τριών περίπου ετών εκτιμούν οι ειδικοί ότι θα αρχίσουν να φαίνονται οι επιπτώσεις των μεταρρυθμίσεων.
Ο καγκελάριος Μερτς υποσχέθηκε να αναζωογονήσει τη γερμανική οικονομία· ενόψει της συνεχιζόμενης στασιμότητας και των ανησυχιών στη βιομηχανία, ποια μέτρα βρίσκονται τώρα στο επίκεντρο των κυβερνητικών σχεδίων;
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δημιουργεί έναν τριπλό άξονα μέτρων: φορολογικές ελαφρύνσεις, άμεσες επενδύσεις και μείωση της γραφειοκρατίας. Για την εξυπηρέτηση της μεταρρυθμιστικής πολιτικής από την αρχή της θητείας της η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τροποποίησε το λεγόμενο «φρένο χρέους» και θέσπισε ένα ειδικό ταμείο 500 δισ. Ευρώ. Αξιοσημείωτες είναι οι επενδύσεις σε υποδομές και ψηφιοποίηση που προωθούνται, από το σιδηροδρομικό δίκτυο μέχρι την οπτική ίνα και το 5G.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει η γραφειοκρατία στις διαδικασίες σχεδιασμού και αδειοδότησης. Με το ισχύον πλαίσιο, στη Γερμανία απαιτούνται χρόνια μέχρι να ξεκινήσει ένα έργο. Εξού και ο Καγκελάριος Μερτς εξήγγελλε το «Φθινόπωρο των μεταρρυθμίσεων», με ταχύτερες διαδικασίες, λιγότερους διπλούς ελέγχους και περισσότερη ψηφιοποίηση στη δημόσια διοίκηση. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να αρθούν αυτά τα εμπόδια, έτσι ώστε τα αναπτυξιακά μέτρα να αποδώσουν και η γερμανική οικονομία να ξαναγίνει κινητήριος μοχλός ανάπτυξης στην Ευρώπη. Είναι άλλωστε γνωστό ότι ένα μικρό κρυολόγημα στη γερμανική οικονομία αρκεί για να εμφανιστεί συνάχι σε ολόκληρη την Ευρώπη.